Szwajcaria nie będzie już blokować pomoc dla Ukrainy?

Zalecenie zostało przyjęte 24 stycznia 2023 roku, podczas posiedzenia Komisji Polityki Bezpieczeństwa w którym 14 głosów poparło wniosek o zniesienie ograniczeń w eksporcie uzbrojenia dla Ukrainy a 11 członków było przeciw. Aby decyzja ta weszła w życia będzie wymagało zatwierdzenia przez parlament.

Krok ten związany jest z ogromną krytyką na forum międzynarodowym ale też odzewem społecznym na dotychczasową decyzję władz Szwajcarii, które odrzuciły wcześniej apele Niemiec o zezwolenie na reeksport szwajcarskiej amunicji kalibru 35 mm stosowanej w przekazanych na Ukrainę samobieżnych armatach przeciwlotniczych Gepard, twierdząc, że takie posunięcie naruszyłoby jej neutralność. 11 stycznia Hiszpania poinformowała, że jej również Szwajcaria odmawia zgody na reeksport sprzętu do Ukrainy. Chodziło o rakiety przeciwlotnicze Aspide, które zawierają szwajcarskie komponenty.

Naciski na Berno, aby dokonały przeglądu swojej polityki, wzrosły zarówno w mediach i na przysłowiowej „ulicy", ale również na dorocznym spotkaniu Światowego Forum Ekonomicznego (WEF), które odbyło się w Davos w zeszłym tygodniu. 19 stycznia 2023 r Przewodniczący Komisji Europejskiej, sekretarz generalny NATO i burmistrz Kijowa obecni w Davos wezwali do uzbrojenia Ukrainy. Głównymi adresatami tych apeli były Berno i Berlin.

„Rozumiemy Szwajcarię i jej neutralność" - powiedział wówczas burmistrz Kijowa Witalij Kliczko dodając jednak, że - „gdy chodzi o wspólne wartości, nie można być neutralnym."  W odpowiedzi minister spraw wewnętrznych Alain Berset, który sprawuje w tym roku rotacyjną prezydencję w Szwajcarii, podkreślał, że prawo neutralności zabrania nie tylko eksportu, ale także reeksportu szwajcarskiej broni. Berset dodał, że klauzula jest częścią umów podpisywanych z krajami partnerskimi.

Niejako w odpowiedzi na tego typu zastrzeżenia Komisja Polityki Bezpieczeństwa Izby Reprezentantów w oświadczeniu informującym o wyniku głosowania podała, że rekomendacja dotycząca wyjęcia spod zakazu wymienionej wcześniej pomocy dla Ukrainy nie narusza szwajcarskich zasad neutralności, ponieważ broń będzie dostarczana przez inny kraj, a nie bezpośrednio ze Szwajcarii do strefy konfliktu. Tym samym pozwolono prezydentowi Bersetowi wyjść z twarzą z całej tej sytuacji. Należy mieć nadzieję, że parlament Szwajcarii podejmie odpowiednią uchwałę w najbliższym możliwym terminie.