Raport: 7 strategicznych wyzwań dla bezpieczeństwa Polski

Podczas spotkania z dziennikarzami Fundacja Instytut Bezpieczeństwa i Strategii zaprezentowała raport „Wyzwania dla bezpieczeństwa współczesnej Polski”, omawiający siedem wybranych przez FIBiS obszarów, uznanych za kluczowe dla bezpieczeństwa RP na poziomie strategicznym.

We wstępie do prezentacji raportu prezes fundacji, płk Grzegorz Małecki, były szef Agencji Wywiadu stwierdził, że podstawowym założeniem działalności FIBiS jest prezentowanie kompleksowego podejścia do najbardziej istotnych, długofalowych wyzwań w zakresie bezpieczeństwa. Odbywa się to poprzez łączenie zaangażowania osób z różnych środowisk, w tym byłych oficerów wojska i służb, czy przedstawicieli administracji, a także ekspertów zagranicznych. „Naszą ideą jest przede wszystkim łączyć wszystkie ośrodki dysponujące kompetencjami, do dostarczenia realnej wiedzy i pomysłów, koncepcji dotyczących zagadnień istotnych dla bezpieczeństwa narodowego” – dodał płk Grzegorz Małecki.

Intencją Fundacji jest inicjowanie debaty na tematy bezpieczeństwa, uwzględniając dynamiczne zmiany w jego środowisku, jakie zachodzą w ostatnim czasie. „Staramy się przekierować debatę na zagadnienia, które są właściwe dla współczesnej rzeczywistości, a nie dla tej, którą mamy za sobą” – zaznaczył płk Małecki. Podkreślił, że właśnie dziś zmagamy się z zagrożeniami, które były w zasadzie nieznane w przeszłości, i dlatego wymagają nowatorskiego podejścia, uwzględniającego ich specyfikę.

Wypracowane w ciągu minionych 30 lat systemowe rozwiązania uległy w dużej mierze dezaktualizacji i wymagają pilnych modyfikacji. Im szybciej zostaną one wypracowane i wdrożone, tym lepiej Polska będzie w stanie sprostać nowym wyzwaniom. Kluczem do przebudowy państwa powinna być świadomość, że nie ma powrotu do przeszłości i stosowanych wówczas rozwiązań. Reguły gry uległy bezpowrotnym zmianom i przyszłość będzie kształtowana w oparciu o te nowe reguły

Raport został napisany przez siedmiu ekspertów FIBiS, wywodzących się z różnych środowisk. Wybrano takie zagadnienia, które dziś nie są wystarczająco poruszane w debacie publicznej i wśród decydentów, lub też na razie nie wdrożono adekwatnych rozwiązań w danych obszarach. Szczególną uwagę zwrócono na kwestie związane z szeroko pojętą cyfryzacją i wzrostem zastosowania nowych technologii.

Pierwszy rozdział został zatytułowany „Technologia cyfrowa jako kluczowy czynnik niepewności strategicznej”, i przygotowany przez Milo Jonesa, profesora wizytującego na Uniwersytecie IE w Madrycie. Autorem drugiego rozdziału, „Implikacje wdrażania technologii 5G dla organizacji systemu cyberbezpieczeństwa państwa” jest dr Andrzej Kozłowski, redaktor naczelny portalu CyberDefence24.pl.

Kolejne zagadnienie, jakie omówiono w raporcie, to konieczność kompleksowego dostosowania polskich służb do współczesnego otoczenia bezpieczeństwa, w rozdziale zatytułowanym „Służby specjalne Polski w dobie współczesnych wyzwań cywilizacyjnych i technologicznych”. Jego autorem jest prof. dr hab. Artur Gruszczak, kierownik Zakładu Bezpieczeństwa Narodowego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Tematyce służb specjalnych jest poświęcony również kolejny rozdział, „Budowa systemu nadzoru i kontroli jako warunek efektywnego działania służb specjalnych w demokratycznym państwie”, autorstwa Mateusza Kolaszyńskiego, pracownika naukowego w Zakładzie Bezpieczeństwa Narodowego UJ.

W raporcie omówione są również zagadnienia systemu ochrony informacji niejawnych, w rozdziale „Model systemu ochrony tajemnicy państwowej jako efektywne narzędzie zabezpieczenia interesów państwa” autorstwa ppłk rez. Czesława Rybaka, byłego oficera UOP, SG i ABW z ponad 20-letnim stażem służby. Kolejny rozdział dotyczy współdziałania Wojsk Specjalnych i Wojsk Obrony Terytorialnej. Został zatytułowany przygotowany przez prof. Huberta Królikowskiego, Dyrektora Departamentu Analiz Przygotowań Obronnych Administracji w KPRM, dr. Artura Jagnieżę, przewodniczącego Rady FIBIS oraz Grzegorza Matyasika, Zastępcę Dyrektora Departamentu Analiz Przygotowań Obronnych Administracji w KPRM.

Raport omawia też wyzwania związane z pozyskiwaniem i wykorzystaniem informacji ze źródeł otwartych, w rozdziale „OSINT jako narzędzie zarządzania strategicznego” autorstwa Justyny Trzeciakowskiej, specjalisty i trenera z zakresu OSINT, współwłaścicielki agencji Infobrokerska.pl oaz wykładowcy akademickiego.

Raport jest dostępny na stronie Fundacji Instytut Bezpieczeństwa i Strategii pod tym linkiem.