Premier o zamiarze przystąpienia do europejskiej tarczy antyrakietowej

Po spotkaniu w Warszawie z szefową duńskiego rządu Tusk poinformował, że jednym z tematów była budowa europejskiej tarczy antyrakietowej. Przypomniał, że m.in. Dania, Niemcy i Wielka Brytania „współpracują w Unii Europejskiej nad europejskim – i oczywiście natowskim – systemem obrony przeciwrakietowej, przeciwlotniczej”.

„Ostatni atak Iranu na Izrael potwierdził jeszcze raz, jak ważne jest posiadanie tego typu instalacji. Nie ma żadnego powodu, żeby Europa była pozbawiona skutecznej tarczy antyrakietowej, antydronowej” – dodał.

Podkreślił, że „Europa jest też w strefie zagrożenia”. „Cieszę się, że pani premier pozytywnie zareagowała na moją intencję, aby Polska dołączyła do projektu w Europie, który będzie budował skutecznie - i powinien budować o wiele szybciej niż do tej pory - kopułę chroniącą nasze niebo przed ewentualnymi atakami” – dodał.

Frederiksen mówiła o potrzebie większej aktywności UE w sprawach bezpieczeństwa i koniecznym wzmocnieniu ukraińskiej obrony powietrznej. „Często się zgadzamy, a dzisiaj zgodziliśmy się, że UE powinna robić więcej w dziedzinie bezpieczeństwa, wzmacniać NATO, tak aby Putin nie mógł zmieniać granic Europy siłą” – powiedziała.

Nazwała Polskę „czołowym krajem w budowaniu europejskiej obronności Europy”. „Jesteście dla nas modelem do naśladowania, bierzecie odpowiedzialność za bezpieczeństwo, od pierwszych dni tej strasznej wojny wspieracie Ukrainę”. „Widzimy, że wzrasta liczba uderzeń z powietrza na Ukrainę, zarówno na cele wojskowe jak i cywilne, infrastrukturę. Musimy wspierać Ukrainę w obronie powietrznej” – powiedziała. Podkreśliła, że w ślad za Niemcami, które „już zareagowały”, zapowiadając niezwłoczne przekazanie czwartej baterii Patriot, „powinny iść kolejne dostawy”, a Ukraina musi też otrzymywać więcej amunicji.

Tusk zapewnił, że Polsk i Dania, które będą w przyszłym roku sprawować prezydencję w UE, staną „na straży jednoznaczności Unii Europejskiej w ocenie zdarzeń na wschodzie”, dbając o „jednolite, jasne, uczciwe” stanowisko w sprawie Ukrainy. „Będziemy wśród tych, którzy pomagają i mobilizują innych do pomocy Ukrainie. Oba kraje wykluczają inny scenariusz niż ten, dzięki któremu Ukraina utrzyma swoją integralność, niepodległość” – powiedział Tusk. Frederiksen nazwała Polskę „czołowym krajem w budowaniu europejskiej obronności Europy”.

Zainicjowany przez Niemcy projekt ESSI (European Sky Shield Initiative) zakłada wspólną budowę wielowarstwowego systemu obrony powietrznej. List intencyjny w sprawie europejskiej tarczy podpisali w październiku 2022  ministrowie obrony 14 państw NATO i wówczas jeszcze partnerskiej Finlandii, w ubiegłym roku do ESSI dołączyły kolejne kraje. Protokół ustaleń podpisało jesienią ub. r. 10 krajów, obecnie inicjatywa liczy 12 państw, wśród nich jest neutralna Szwajcaria, która przystąpiła do ESSI przed kilkoma dniami. Do projektu nie włączyły się dotychczas Włochy ani Francja.

Gdy projekt był inicjowany, będąca wówczas w opozycji Koalicja Obywatelska zapowiadała przystąpienie do ESSI po dojściu do władzy. PiS stało na stanowisku, że nie warto tego robić, ponieważ Polska zbudowała własny, bardziej zaawansowany system, a efekty europejskiej inicjatywy są niepewne. Prezydent Andrzej Duda komentując we wtorek deklarację Tuska określił europejską tarczę jako „biznesowy projekt niemiecki, relatywnie nowy w stosunku do tego, co my zaczęliśmy budować” i „zupełnie odmienny” niż polski system wielowarstwowej obrony powietrznej.