Grecja i Turcja razem wzmacniają obronę NATO

Kryzys ukraiński - raport specjalny Defence24.pl

Dowództwo Sił Powietrznych NATO poinformowało na swoim koncie w serwisie Twitter że wschodnia granica NATO jest pod stałą obserwacją sojuszu, 7 dni w tygodniu. Zadanie to jest wykonywane między innymi dzięki statkom powietrznym wczesnego ostrzegania AWACS z takich krajów jak Francja, Turcja, Grecja czy Włochy. Zwiększa to znacząco świadomość sytuacyjną sojuszu, co obecnie jest kluczowe w zapewnieniu bezpieczeństwa państwom NATO. Trzeba tutaj dodać, że maszyny klasy AWACS odgrywają szczególną rolę, bo nie są ograniczone horyzontem radiolokacyjnym w takim stopniu jak naziemne radary i mogą skuteczniej wykrywać cele niskolecące, takie jak pociski manewrujące czy drony.

Najczęściej w misjach na wschodniej flance, w tym nad Polską, uczestniczą maszyny E-3 AWACS bazujące na Boeingu 707, bo takie ma sam Sojusz, USA, jak i Francja. Jednocześnie jednak w działaniach biorą udział samoloty oparte na innych konstrukcjach i dysponujące różnymi systemami radarowymi. Przykładem jest włoski EL/W-2085. Został on oparty o amerykański samolot dyspozycyjny dalekiego zasięgu Gulfstream 550 i zintegrowany z nim izraelski radar aktywny ze skanowaniem elektronicznym (AESA).

Radar ten składa się z szeregu modułów nadawczo-odbiorczych (T/R), które umożliwiają elektroniczne sterowanie wiązką, dzięki czemu fizycznie obracająca się rotacja jest zbędna. Radary AESA działają na pseudolosowym zestawie częstotliwości, a także mają bardzo krótkie szybkości skanowania, co utrudnia ich wykrycie. Do 1000 celów może być śledzonych jednocześnie w promieniu 243 mil morskich (450 km). Używany jest obecnie przez cztery kraje: Włochy, Singapur, USA i Izrael.

Wartym podkreślenia jest obecność samolotów z Turcji i Grecji, krajów które mimo sprzeczności interesów i wieloletnich konfliktów natury historycznej, połączyły pod dowództwem NATO siły by wspierać patrolowanie terenu wschodniej granicy Sojuszu Północnoatlantyckiego. Przedstawicielem tureckich sił jest Boeing E7T Peace Eagle, to lokalny wariant samolotu wczesnego ostrzegnia Boeing 737 AEW&C Wedgetail. Posiada on trzy anteny ścianowe - dwie umieszczone pionowo nad kadłubem i jedną ułożoną poziomo nad nimi, co pozwala na obserwację w 360 stopniach, pomimo tego, iż anteny są nieruchome, maksymalny zasięg część źródeł jednego z wariantów Wedgetaila określa się na "ponad 400 km".

Grecy do patrolowania przeznaczyli samolot Embraer R-99A, obecnie posiadając 4 egzemplarze maszyn tego typu. Radar do niej został dostarczony przez firmę Ericsson (Saab). Podobnie jak E-7T, jest to również system z aktywnym skanowaniem elektronicznym. Według dostępnych informacji zasięg instrumentalny 450 km oraz zasięg wykrywania 350 km w gęstym, nieprzyjaznym środowisku walki elektronicznej. Do tej pory użytkowanych jest około 15 maszyn tego typu, w trzech krajach.

Dowództwo Sił Powietrznych ma za zadanie planowanie i kierowanie komponentem powietrznym operacji i misji NATO, a także sprawami obrony powietrznej i przeciwrakietowej. Siedziba Dowództwa znajduje się w bazie lotniczej Ramstein na terenie Niemiec, skąd może zapewniać dowodzenie i kontrolę nad małymi połączonymi operacjami powietrznymi lub pełnić funkcję dowództwa komponentu lotniczego, aby wesprzeć większą operację.

Obok samolotów AWACS dowództwu NATO podporządkowywane są też myśliwce patrolujące przestrzeń powietrzną m.in. nad Polską oraz oczywiście innymi krajami sojuszniczymi. Część z nich operuje ze stałych baz na zachodzie Europy i są wspierane przez maszyny transportowo-tankujące (MRTT) lub tankowce powietrzne w rodzaju amerykańskich KC-135R, inne rozlokowane są na lotniskach w Europie Środkowo-Wschodniej.