Przedwojenna armata Schneidera wraca do Polski

Wojna na Ukrainie - raport specjalny Defence24.pl

Miejscowość Starachowice kojarzy się obecnie z marką szerokiej gamy samochodów ciężarowych średniej ładowności Star, jednak przed II Wojną Światową na jej terenie produkowano armaty polowe na potrzeby Wojska Polskiego, o czym wiele osób nie ma pojęcia. Powrót do Polski, a dokładniej do placówki muzealnej, jaką jest Muzeum Przyrody i Techniki (znajdujące się na terenie dawnej huty) to dobra okazja do przypomnienia sobie wkładu tego miejsca w polski przemysł zbrojeniowy i obronność II RP w postaci armaty polowej 105 mm wz. 29 Schneider.

"Pierwsza partia czterech armat dział została przekazana wojsku w marcu 1937 roku, ten egzemplarz pochodzi właśnie z tej pierwszej partii i przeszedł całą drogę podobnych sprzętów. Po latach służby stał przed domem weterana w Finlandii jako eksponat przypominający wydarzenia z okresu II wojny światowej. Kiedy placówka została zlikwidowana, armatę odkupiła jedna z firm zajmujących się handlem z Finlandią i sama wystawiła ją na sprzedaż. Wtedy rozpoczęliśmy zabiegi o to, aby trafiła do naszego Muzeum" – opowiada dyrektor Muzeum Przyrody i Techniki Paweł Kołodziejski.

Armata została zakupiona przez Dominika i Pawła Paterów (którzy są właścicielami firmy StarSan Duo) i przekazana starachowickiemu muzeum w depozyt. Jest to kolejny system uzbrojenia z czasów II RP, który po dziesięcioleciach powrócił do Polski jak choćby tankietki TKS, które pozyskano/otrzymano z Norwegii.

105 mm armata wz. 29 Schneider to modernizacja francuskiej armaty Schneidera 105 mm wz. 13 produkowana seryjnie w latach 1930-1939. Była ona produkowana w Starachowicach od 1934 roku, zaś 3 lata później także w Stalowej Woli. Jej donośność określano na 15,2 km, zaś prędkość początkowa pocisku miała wynosić ok. 600 m/s. We wrześniu 1939 roku Wojsko Polskie miało posiadać 124 egzemplarze. Obok haubic 155 mm były one fundamentem polskich dywizjonów artylerii ciężkiej, gdzie każdy według etatów miał posiadać po 3 egzemplarze obu rodzajów uzbrojenia. Po przegranej kampanii wrześniowej zostały one przejęte przez Niemców i sprzedane rok później do Finlandii, która użyła ich potem do walk z Armią Czerwoną w ramach wojny kontynuacyjnej.