Zuzany na Ukrainie. Słowackie haubice dostarczone

Cztery z ośmiu zamówionych na Słowacji samobieżnych haubic Zuzana 2 z działem o kalibrze 155 mm odebrano od państwowej spółki Konsztrukta Defence, poprzez którą Słowacja zobowiązała się dostarczyć Ukrainie uzgodnione uzbrojenie.

Minister obrony Jaroslav Nad' podkreślił, że dzięki tej transakcji Słowacja znalazła się w gronie państw, których pomoc jest najbardziej odczuwalna dla Ukrainy.

"Dialog z naszymi ukraińskimi partnerami jest regularny, intensywny i prowadzony w taki sposób, aby nasza pomoc dla Ukrainy była jak najbardziej skuteczna, bezpośrednia i w ostatecznym rachunku ratująca życie. Bo to jest nasz główny cel - pomóc uratować jak najwięcej istnień ludzkich i pomóc naszym ukraińskim przyjaciołom zatrzymać ten nieuzasadniony i masowy rozlew krwi" – stwierdził Nad'.

Pod koniec maja słowacki minister obrony Jaroslav Naď informował, że ukraińscy żołnierze szkolą się na samobieżnej armatohaubicy Zuzana 2.

Zakup przez rząd ukraiński haubic Zuzana 2 byłby jest z największych sukcesów eksportowych słowackiego przemysłu zbrojeniowego od 30 lat. Do niedawna jedynie Grecja zakupiła 12 egzemplarzy starszej wersji AHS Zuzana w liczbie 12 sztuk. Zostały one potem bezpłatnie przekazane cypryjskiej gwardii narodowej. W roku 2020 Siły Zbrojne Ukrainy miały zakupić 26 samobieżnych armatohaubic Dana M2 wraz z amunicją. Pierwotnie miały one stanowić pomost do wprowadzenia ukraińskiej konstrukcji tego typu, ale w kalibrze natowskim 155mm pod nazwą Bogdana. Została ona oparta na podwoziu samochodu ciężarowego KrAZ-6322 i posiada zdolności rażenia celu na dystansie do 40 km przy zastosowaniu standardowej amunicji oraz 50-60 km w przypadku użycia pocisków z gazogeneratorem. Dziś na Ukrainie używane są zarówno standardowe, jak i zmodernizowane Dany.

Zuzana 2 to zmodernizowana wersja słowackiej kołowej armatohaubicy samobieżnej Zuzana (która z kolei stanowi modernizację czechosłowackiego systemu DANA vz. 77) zaprojektowana i produkowana przez słowacką spółkę KONŠTRUKTA-DEFENCE. W porównaniu do poprzedniej wersji Zuzana 2 posiada nową, dłuższą lufę o długości 52 kalibrów (wcześniej 45 kalibrów), co pozwoliło zwiększyć donośność do 41 km. Została też wyposażona w nową opancerzoną kabinę. Dodatkowo wieża dysponuje pełnym obrotem w zakresie 360 stopni (wcześniej tylko 60 stopni), a dzięki automatyzacji liczba członków załogi została zmniejszona z 4 do 3. Haubica posiada automat ładowania, a także możliwość prowadzenia ognia w trybie MRSI (Multi Round Simultaneous Impact), czyli zaplanowania ognia tak, by kilka pocisków uderzyło w jednym momencie.

Dostarczenie Zuzan 2 jest wprowadzeniem do ukraińskiej armii kolejnego systemu artyleryjskiego 155 mm po M109 (najprawdopodobniej w różnych wersjach), CAESARach, AHS Krab, M777, FH-70 i Panzerhaubitze 2000. Dochodzą do tego systemy w kalibrach postsowieckich, czyli 122 mm i 152 mm - zarówno znane wcześniej Ukraińcom, jak Goździk czy D-30, jak i nowo wprowadzone Dany, z których zresztą wywodzą się haubice Zuzana. Większość dostarczanych armatohaubic to te ciągnione, o znacznie mniejszej mobilności względem systemów samobieżnych, ale - jak widać - na Ukrainę stopniowo trafiają także te ostatnie. Coraz większa liczba systemów w kalibrze NATO, pozwala na wysyłanie kolejnych transz amunicji artyleryjskiej od krajów wykorzystujących 155 mm armatohaubice i nie tylko uzupełnić zapasy, ale także zwiększyć donośność ostrzału o kilka, czasem nawet kilkanaście kilometrów.