Inicjatywa USA: Dolary za rezygnację z broni z Rosji i Chin

Zamiary amerykańskiego Departamentu Stanu to, tak naprawdę, rozszerzenie obecnie wykorzystywanego programu, w ramach którego państwa będące byłymi członkami Układu Warszawskiego otrzymują pieniądze w zamian za rezygnację z przestarzałego uzbrojenia pochodzenia radzieckiego i wymianę go na sprzęt pochodzący z USA.

Program ten, funkcjonujący od ok. roku, nosi nazwę European Racapitalization Incentive Program - obecnie korzysta z niego sześć państw Europy Środkowo-Wschodniej (Albania, Bośnia, Chorwacja, Grecja, Północna Macedonia i Słowacja). Jego założenia wykorzystywane są w programach kupna nowych śmigłowców i wozów bojowych piechoty.

Zmiana ma polegać na objęciu programem całego świata i uwzględnieniu broni pochodzenia chińskiego. Zdaniem przedstawicieli Departamentu Stanu, inicjatywa USA ma pomóc ich sojusznikom i partnerom w zerwaniu z zależnością logistyczną od państw-producentów dawniej wykorzystywanego sprzętu. Dochodzi bowiem do sytuacji, w której transporty części zapasowych i personel pochodzący z Rosji uzyskują dostęp do baz NATO i innych instalacji wojskowych położonych w krajach sojuszniczych i partnerskich.

Warunkiem objęcia programem jest wycofanie starego uzbrojenia pochodzenia radzieckiego, zobowiązanie do zaprzestania zakupów broni rosyjskiej w przyszłości i wyasygnowanie części kwoty potrzebnej do zakupu sprzętu amerykańskiego. W założeniach program ma pozwolić na zakup "znaczących" ilości podstawowego uzbrojenia, w "zdecydowany" sposób poprawiającego możliwości militarne uczestniczących w nim państw.

Od momentu rozpoczęcia programu na przewidziane w nim cele wyasygnowano łącznie ok. 190 mln dolarów. Żadna z objętych nim inicjatyw kupna sprzętu pochodzącego z USA nie doczekała się jeszcze finalizacji - zajmie to, najprawdopodobniej, jeszcze kilka lat. Największe finansowanie spośród dotychczasowych uczestników programu - 50 mln USD - otrzymać ma  Słowacja w ramach inicjatywy kupna nowych bwp, zaplanowanej na okres po 2024 r.

Obecnie mają trwać negocjacje z kolejnymi państwami, których programy modernizacyjne mogą potencjalnie otrzymać wsparcie w wysokości od 50 do 100 mln USD.