USA wprowadzają sankcje CAATSA wobec Turcji

Ustawa o przeciwdziałaniu przeciwnikom Ameryki poprzez sankcje CAATSA została wprowadzona w 2017 roku jako element walki z Iranem, Rosją oraz Koreą Północną, który umożliwia karanie podmiotów angażujących się w „znaczące transakcje” z tymi trzema państwami.

Za taką transakcje został uznany przez Turcję zakup rosyjskiego systemu przeciwlotniczego S-400 Triumf w sierpniu 2017 roku. Zdaniem USA zakup może bezpośrednio zagrozić bezpieczeństwu amerykańskiej technologii, w tym myśliwców 5. generacji F-35. Amerykańscy eksperci uważają, że radary zainstalowane w rosyjskiej broni nauczą się dostrzegać i śledzić te myśliwce, przez co ich niewykrywalność stałaby się wątpliwa. Dlatego też, gdy Turcy nie rezygnowali z umowy z Rosją, w lipcu 2019 r. USA wykluczyły Turcję z konsorcjum produkującego myśliwiec F-35 i odmówiły sprzedaży samolotów. 

W grudniu 2020 roku administracja Donalda Trumpa zmieniła wytyczne w sprawie stosowania niektórych sankcji przewidzianych w ustawie CAATSA umożliwiając tym samym rozszerzenie ich na Turcję. Projekt ten został przegłosowany przez obie izby parlamentu większością gwarantującą odrzucenie ewentualnego weta głowy państwa. Teraz sankcje przeciwko tureckiemu Prezydium Przemysłu Obronnego (SSB) i jej wyższemu kierownictwu zaakceptował Departament Stanu USA.

Wśród nałożonych sankcji na SSB, czyli państwową agencją odpowiedzialną za zapewnienie przemysłowi obronnemu niezbędnych produktów i technologii można wymienić, po pierwsze, zakaz wydawania przez wszelkiego rodzaju departamenty i agencje rządowe USA specjalnych licencji i zezwoleń na podstawie ustawy o reformie kontroli eksportu z 2018 r., ustawy o kontroli eksportu broni, ustawy o energii atomowej z 1954 r. ani żadnej innej ustawy, która wymaga uprzedniej zgody rządu USA jako warunku eksportu lub reeksportu towarów lub technologii do SSB. Po drugie, wprowadzono zakaz udzielenia pożyczek i kredytów na rzecz SBB ze strony amerykańskich podmiotów, w tym przez Export-Import Bank of the United States (EXIM Bank).

Amerykańskimi sankcjami zostało objęte również ścisłe kierownictwo SSB: Ismaila Demira (prezesa SSB), Faruka Yigita (wiceprezesa SSB), Serhata Gencoglu (szefa działu obrony powietrznej i przestrzeni kosmicznej SSB) oraz Mustafę Alpera Deniza (kierownika programu SSB 's Regional Air Defense Systems Directorate). Cała czwórka została objęta zakazem wjazdu na teren USA, zaś wszelkie nieruchomości i ich udziały w majątku, który znajduje się w USA zostały zablokowane. Ponadto Departament Stanu zakazał prowadzenia wszelkich transakcji walutowych oraz transferów kredytów lub płatności między instytucjami finansowymi, które podlegają jurysdykcji Stanów Zjednoczonych i wiążą się z interesem osób objętych sankcjami.