Azerbejdżan kupuje w Izraelu nowoczesną broń. Przygotowania do kolejnej wojny? [KOMENTARZ]

Jak informuje portal „Israel Hayom”, azerskie delegacje prowadzą negocjacje dotyczące umów z kilkoma izraelskimi producentami z branży zbrojeniowej na łączną sumę około 2 mld szekli, czyli ponad 620 mln dolarów. Zamówienia mają dotyczyć przede wszystkim sprawdzonych już w boju systemów bezzałogowych, takich jak amunicji krążącej IAI Harop i IAI Harpy czy amunicja do systemów rakietowych Lynx, ale też nowoczesnego wyposażenia dla pojazdów opancerzonych. Pojawiły się również sugestie dotyczące zakupu przez Baku systemu ASOP Trophy i przeciwlotniczego/przeciwrakietowego Iron Dome, ale nie zostały one potwierdzone i część komentatorów uznaje je za mało prawdopodobne. Bardziej prawdopodobne są natomiast kolejne baterie systemu Barak-8, który już znajduje się na uzbrojeniu azerskiej armii.

Zawarcie kontraktów planowane jest na najbliższe miesiące. Jak donoszą izraelskie media, negocjacje mają dobiegać końca. Jednak już obecnie trwają intensywne dostawy sprzętu i uzbrojenia w oparciu o wcześniejsze kontrakty. Dostawy są pilne, gdyż realizowane są w znacznym stopniu drogą lotniczą, przez azerskie samoloty wojskowe.

W pewnym stopniu działania te są odpowiedzią na rosyjskie wsparcie dla Armenii, która jest istotnym sojusznikiem Moskwy w regionie, a jej siły zbrojne zostały poważnie osłabione w 2020 roku. Rosyjski minister obrony Siergiej Szojgu zadeklarował pomoc w „modernizacji sił zbrojnych Armenii”, co de facto oznacza kolejne dostawy nowoczesnego sprzętu i jak się wydaje stosowne szkolenie w jego użyciu. Można spodziewać się licznej pomocy rosyjskich „doradców”, szczególnie w zakresie systemów przeciwlotniczych i walki elektronicznej, które są niezbędne aby zniwelować przewagę Azerbejdżanu w systemach bezzałogowych i amunicji krążącej. W minionym konflikcie o Górski Karabach były to decydujące o zwycięstwie typy uzbrojenia, których armeńska armia nie była w stanie skutecznie zwalczać, ale problemem są też artyleria i pociski kierowane. Jednak bez bezpośredniej pomocy Rosji szanse Ormian w konflikcie zbrojnym wydają się niewielkie.

Azerbejdżan oprócz zakupów izraelskiego uzbrojenia i technologii korzysta też ze wsparcia Turcji, której jest sojusznikiem. Oba kraje prowadziły w ostatnich miesiącach np. wspólne ćwiczenia współpracy artylerii i lotnictwa z bezzałogowcami Bayraktar TB2. System ten stał się sławny po ubiegłorocznych sukcesach, czego efektem jest zakup przez liczne kraje, w tym również Polskę. Ale Turcja dysponuje też innymi typami uzbrojenia, które chętnie może przetestować na Kaukazie. 

Ponieważ Turcja i Azerbejdżan graniczą ze sobą i prowadzą bardzo ścisłe kontakty, zarówno polityczne jak i militarne, śledzenie ewentualnych dostaw tureckiego uzbrojenia jest trudne. Szczególnie w sytuacji regularnie prowadzonych bilateralnych ćwiczeń wojskowych. Możliwe jest, że takie transfery zostana ujawnione dopiero w toku konfliktu zbrojnego. 

Jeśli chodzi o ewentualne zarzewie takiego konfliktu, to tli się on od wielu miesięcy. Liczba incydentów azersko-armeńskich stale rośnie. Jako kolejny cel Azerbejdżanu wskazuje się  na połączenie lądowe z Nachiczewańską Republiką Autonomiczną. Jest to azerska eksklawa, leżąca na wschód od Górskiego Karabachu, oddzielona od niego południową częścią terytorium Armenii. NRA graniczy też z Iranem i Turcją, jest dziś zamieszkana niemal wyłącznie przez Azerów.

W przypadku działań zbrojnych ważnym potencjalnym celem Azerbejdżanu mogłaby się stać jedyna trasa samochodowa łącząca Erywań z południem kraju, Górskich Karabachem i Iranem. Przebiega ona w pobliżu północno-wschodnich granic eksklawy, często w odległości mniejszej niż kilometra. Utworzenie przez Azerbejdżan korytarza lądowego do Nachiczewania, de facto odcięłoby południe Armenii i zamknęło ważne szlaki handlowe z Iranem.