Czy Rosjanie zatopili ukraiński okręt zbudowany w Polsce?

Wojna na Ukrainie - raport specjalny Defence24.pl

Okręt ten zbudowano w Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte w Gdańsku jeszcze dla Marynarki Wojennej ZSRR i otrzymał oznaczenie SDK-137. Został zbudowany pod stoczniowym numerem 773/2. Stępkę pod niego położono 21 kwietnia 1970 roku, wodowano go 31 grudnia 1970 roku, a po zakończonym cyklu prób na uwięzi i w morzu oraz po podpisaniu aktu zdawczo-odbiorczego przekazano Marynarce Wojennej ZSRR w dniu 31 maja 1971 roku. Po podniesieniu na nim radzieckiej bandery wojennej cały czas wchodził w skład Floty Czarnomorskiej. Jego nazwa SDK-137 była niejawna, a na burcie okrętu pojawiały się kolejno zmieniane numery taktyczne 365, 378, 369, 366, 370.

Na początku lat 90. XX wieku pozostałe jeszcze w służbie radzieckie okręty desantowe projektów 770, 771 i 773 (w kodzie NATO Polnocny) były wycofywane ze służby. W chwili podziału Floty Czarnomorskiej pomiędzy Rosję i Ukrainę na Morzu Czarnym były już tylko dwa okręty projektu 773 czyli SDK-82 i SDK-137. Na mocy podpisanego 28 maja 1997 roku porozumienia SDK-82 trafił do floty rosyjskiej, a SDK-137 do ukraińskiej.

Po przejęciu przez Ukrainę otrzymał on tam nazwę Kirowohrad (Кіровоград) oraz numer taktyczny U 401 i wchodził w skład 5. Brygady Okrętów Nawodnych. Początkowo wszystkie ukraińskie okręty wojenne miały numer taktyczny zaczynający się od litery U, dla szybkiej identyfikacji. W 2018 roku zmieniono ten system na zbliżony do używanego przez wiele państw i okręt ten zmienił numer taktyczny na L 401. Wcześniej natomiast zmianie uległa jego nazwa. Dekretem prezydenta Ukrainy nr 290/2016 z dnia 3 lipca 2016 roku została zmieniona na Jurij Ołefirenko (Юрій Олефіренко). Komandor Jurij Ołefirenko pełnił służbę w armii radzieckiej, a następnie ukraińskiej. W latach 2014-2015 był dowódcą ukraińskiego 73. Morskiego Centrum Specjalnego Przeznaczenia. Zginał 16 stycznia 2015 roku w czasie akcji w okupowanym doniecku, osłaniając od odłamków pocisku moździerzowego swoich żołnierzy.

Za działania bojowe w czasie odpierania rosyjskiej agresji na Ukrainę okręt ten został uhonorowany odznaką „Za męstwo i odwagę" („За мужність та відвагу") przez prezydenta Wołodymyra Zełenskiego dekretem numer 434/2022 z dnia 23 czerwca 2022 roku. Prawdopodobnie to oznaczenie otrzymał m. in. za ostrzał zajętego przez Rosjan wybrzeża przy pomocy pokładowych wyrzutni WM-18A. Strzela się z nich niekierowanymi rakietami kalibru 140 mm M-14-OF. O ile rakieta jest konstrukcją radziecką stosowaną w polowej wyrzutni rakietowej BM-14, to wyrzutnie są polskiej konstrukcji i produkcji. Wyrzutnia WM-18 i jej zmodernizowana wersja WM-18A (Wyrzutnia Morska 18-prowadnicowa) została opracowana w Wojskowym Instytucie Technicznym Uzbrojenia i były one produkowane przez Hutę Stalowa Wola i Wytwórnię Sprzętu Komunikacyjnego Warszawa-II. Przeładowanie rakiet na okręcie odbywało się ręcznie, z elektrycznych podajników podnoszących po trzy sztuki z podpokładowego magazynu. Po ręcznym załadowaniu wyrzutni pociskami rakietowymi obsługa składająca się z dwóch marynarzy schodziła do pomieszczenia wyrzutni pod pokład główny celem naprowadzania jej na cel. Jeden z marynarzy naprowadzał wyrzutnię w podniesieniu, a drugi w kierunku.

Dopiero jesienią 2022 roku opublikowano filmu, który prawdopodobnie przestawiał ukraiński okręt zbudowany w Polsce w czasie prowadzenia ostrzału rosyjskich pozycji.

Na razie rosyjska informacja dotycząca ataku lotniczego na okręt Jurij Ołefirenko w Odessie nie została potwierdzona przez stronę ukraińską. Również, jak dotąd nie pojawiły się żadne zdjęcia pokazujące bieżący wygląd portu w Odessie lub wzmiankowany okręt w nim. Można mieć tylko małą nadzieję, iż okręt desantowy nie został całkowicie zniszczony, a ukraińskie straty na nim były jak najmniejsze.