Upadek Moralesa, czyli Rosja traci sojusznika w Boliwii

Lewicowy prezydent Boliwii Evo Morales zajmował to stanowisko od stycznia 2006 roku. Złożył dymisję 10 listopada 2019 roku, po kilku tygodniach gwałtownych powyborczych protestów. Morales nazwał wydarzenia w kraju zamachem stanu i udał się do Meksyku, który udzielił mu azylu. Prezydent ustąpił po tym, jak Organizacja Państw Amerykańskich (OPA) opublikowała raport, kwestionujący oficjalne wyniki wyborów prezydenckich z 20 października.

Opozycja od początku twierdziła, że wyniki dające Moralesowi reelekcję zostały sfałszowane. Decydująca o upadku Moralesa była postawa armii. Wydarzenia w Boliwii, które ostatecznie zakończyły się dymisją prezydenta, potępiły nie tylko Rosja, ale też kraje Ameryki Łacińskiej zaliczane do przyjaciół Moskwy. Prezydenci Kuby, Wenezueli i Argentyny, Miguel Diaz-Canel, Nicolas Maduro i Alberto Fernandez stwierdzili, że jest to „zamach stanu” przeciwko ich tradycyjnemu sojusznikowi.

MSZ Rosji oskarżyło opozycję w Boliwii o „rozpętanie fali przemocy” i oświadczyło, że wydarzenia w tym kraju rozwijają się „zgodnie z szablonem wyreżyserowanego przewrotu”. Gdy jednak okazało się, że Morales musi ustąpić, szef komisji spraw zagranicznych w wyższej izbie parlamentu Rosji, Radzie Federacji, Konstantin Kosaczow oświadczył, że Moskwa jest gotowa do dalszego dialogu z legalnymi władzami Boliwii i z nowym parlamentem tego kraju, gdy zostanie on wybrany.

Evo Morales był bliskim sojusznikiem Rosji, z punktu widzenia Kremla ważnym także w kontekście wydarzeń w Wenezueli. Jego upadek to osłabienie pozycji Moskwy na całym kontynencie, jak też zagrożenie dla rosyjskich interesów w samej Boliwii. Podczas ostatniej wizyty Moralesa w Moskwie w lipcu 2019 roku, boliwijski gość i Władimir Putin wspólnie sprzeciwili się ingerowaniu obcych państw w sprawy wewnętrzne Wenezueli.

Putin wskazywał też po rozmowach z Moralesem, że Gazprom zainwestował pół miliona dolarów w rozwój branży naftowo-gazowej w Boliwii, zaś Rosatom zaangażował się w budowę Ośrodka Badań i Technologii Nuklearnych. Wśród innych projektów budzących zainteresowanie firm rosyjskich były rozbudowa lotniska w Santa Cruz na wschodzie Boliwii i budowa tras kolejowych. Nie wiadomo jeszcze. jak ułożą się relacje Rosji z nowymi władzami w La Paz – wciąż bowiem nie jest określone definitywnie, kto przejmie pełnię władzy. Można przy tym zakładać, że wciąż silny obóz zwolenników Moralesa może próbować destabilizować sytuację – także korzystając z pomocy rosyjskiej.