Niestandardowe podejście do hydrografii francuskiej marynarki wojennej

Hydrograficzne i oceanograficzne służby francuskiej marynarki wojennej SHOM prowadzą testy nowego typu bezzałogowej jednostki nawodnej ASV (unmanned surface vessel) typu Drix opracowanego przez firmę iXblue. Sprawdzany jest również system opuszczania i podnoszenia z wody LARS (launch and recovery system), który jest dopasowany do niestandardowej konstrukcji nawodnego drona. Badania są prowadzone w ramach, realizowanego we francuskiej marynarce wojennej, programu CHOF – przyszłych zdolności hydrograficznych i oceanograficznych.

Jego celem jest przede wszystkim zastąpienie trzech okrętów hydrograficznych typu BH2 Lapérouse: „La Pérouse”, „Borda” i „Laplace” - wprowadzonych do służby w latach 1988-1989 oraz zwiększenie zdolności poprzez wykorzystanie różnego rodzaju systemów bezzałogowych. Jednym z rozwiązań sprawdzanych w czasie realizacji programu jest właśnie dron Drix. Jego testy zorganizowano we wrześniu 2020 roku na Morze Iroise u wybrzeży Bretanii. Bazą dla drona Drix był okręt hydrooceanograficzny BHO (Bâtiments Hydro-Océanographique) „Beautemps-Beaupré”.

Zadanie było o tyle wyzwaniem, że nie chodziło jedynie o sprawdzenie samego drona, ale równocześnie o określenie wymagań, jakie muszą spełniać jednostki pływające stanowiące dla niego bazę, o ocenę korzyści oferowanych przez takie rozwiązanie, jak również o wypracowanie pewnych standardów działania.

Sprawdzono również możliwości samego bezzałogowca, prowadząc z jego pomocą zdalne pomiary batymetryczne na różnych głębokościach (sięgających prawie 200 m w głębinie Ouessant) oraz oceniono jego wytrzymałość i wydajność w porównaniu do innych systemów obecnie wykorzystywanych w służbach SHOM (łodzie, kutry i okręty hydrograficzne). Francuskie badania były o tyle kompleksowe, że testowano nie jeden, ale jednocześnie dwa drony nawodne Drix. W ten sposób sprawdzano tzw. tryb współpracy, który ma zwiększyć szybkość prowadzenia operacji hydrograficznych jak również poprawić jakość zbieranych danych.

Badania miały wykazać, że dron ma dobre właściwości morskie, dzięki specjalnie zaprojektowanemu kadłubowi, który pozwala na poruszanie się z prędkością maksymalną do 14 w. Pojazd ma dodatkowo możliwość działania przez aż 10 dni. Dron ma wysokość 3 m i długość 7 m, przez co można go transportować na całym świecie w standardowym kontenerze ISO. W zestawie znajduje się również własny system rozmieszczania DDS, który pozwala na tankowanie, podnoszenie i opuszczenia na wodę bezzałogowca z wykorzystaniem jednopunktowego dźwigu lub żurawika na pokładzie lub na nabrzeżu

Gondola z sensorami znajduje się na wysięgniku dwa metry pod powierzchnią wody, co według firmy iXblue „zapewnia optymalne zbieranie danych”. Zestaw urządzeń pomiarowych znajdujących się w środku może być jednak zmieniany pod potrzeby wskazanego użytkownika. To właśnie z powodu tych możliwości dron Drix był również w 2019 roku testowany przez amerykańską Narodową Administrację Oceaniczną i Atmosferyczną NOAA (US National Oceanic and Atmospheric Administration). Zaproponowano również specjalistyczną wersję tego bezzałogowca SeaDriX, przeznaczoną do prowadzenia misji przeciwko okrętom podwodnym.

Zdalnie sterowany pojazd nawodny Drix nie jest jedynym dronem, jaki ma być przetestowany w ramach programu CHOF. W ciągu najbliższych dwóch lat zakłada się przeprowadzenie kolejnych badań, w których sprawdzone zostaną również inne rozwiązania bezzałogowe: podwodne i nawodne.

Według francuskiej marynarki wojennej: „eksperymenty te umożliwią zdefiniowanie najbardziej odpowiednich i skutecznych metod zaspokojenia rosnących potrzeb w zakresie badań hydrograficznych… Informacje pozyskane w tych badaniach mają być wykorzystane w czasie dyskusji na temat przyszłych zdolności hydrograficznej i oceanograficznej służby francuskiej marynarki wojennej”. Efektem tego programu będzie przede wszystkim nowej generacji okręt hydrograficzny, którego wprowadzenie zostało zaplanowane już na 2026 rok.