Wojna na Ukrainie - raport specjalny Defence24.pl

Ustawa o obronie ojczyzny wraz z kilkudziesięcioma rozporządzeniami weszła w życie 23 kwietnia. Dodatkowo podwyższona została także tzw. kwota bazowa, a wraz z nią inne składowe żołnierskiego uposażenia, a resort obrony narodowej podniósł i wprowadził nowe dodatki do uposażenia. Rosną wydatki na obronność, ministerstwo obrony i siły zbrojne zabiegają o nowych kandydatów do służby oraz o zatrzymanie w niej doświadczonych żołnierzy. Zainteresowanie obroną ojczyzny i służbą w siłach zbrojnych rośnie m.in. w związku z inwazją Rosji na Ukrainę. Trudno dziś jednoznacznie wskazać czy w dłuższej perspektywie przełoży się to na realizację planów kreślonych przez polityków i zwiększenie stanów osobowych polskich sił zbrojnych.

Ile zarabiają żołnierze zawodowi?

Kilka tygodni temu zapytaliśmy Centrum Operacyjne MON o szereg spraw związanych z wysokością wojskowych uposażeń oraz przysługujących żołnierzom dodatków. Otrzymaliśmy bardzo szczegółowe odpowiedzi, które odnoszą się do konkretnych wskazanych przez nas przypadków. Celem było między innymi pokazanie jak wyglądają zarobki żołnierzy w poszczególnych korpusach i stopniach, z uwzględnieniem stażu służby i stanowiska. Tym razem resort obrony narodowej nie zdecydował się na przekazanie wyliczeń prezentujących stawki netto. Ich wyliczenie i przedstawienie było i jest kłopotliwe z uwagi na zamieszanie wynikające z wprowadzenia „Polskiego Ładu" oraz deklarowanych zmian w zakresie podatku dochodowego (kwestie zaliczek na podatek dochodowy, ulg dla klasy średniej, deklarowanych zmian skali podatku dochodowego). Podkreślamy zatem, że w artykule prezentowane są stawki brutto. Warto zaznaczyć, że przypadku wojskowych uposażeń zastosowanie dziś mają 9 procentowa składka zdrowotna oraz 17 procentowy podatek dochodowy (po przekroczeniu progu 120 tys. zł 32 procentowy podatek), który zgodnie z rządowymi planami ma być obniżony z początkiem lipca do 12 procent. Zatem przeliczając kwoty brutto do netto należy uwzględnić składkę zdrowotną oraz odpowiednią stawkę podatku dochodowego.

Podstawa wynagrodzenia

Zgodnie z art. 430 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny przeciętne uposażenie żołnierzy zawodowych stanowi wielokrotność kwoty bazowej, której wysokość określa ustawa budżetowa. Od 1 stycznia 2022 r. wynosi ono 6 830,14 zł. Natomiast zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z 28 marca 2022 r. w sprawie stawek uposażenia zasadniczego żołnierzy zawodowych najniższe uposażenie zasadnicze żołnierza zawodowego - szeregowego wynosi 4 560 zł brutto (grupa uposażenia 0), z kolei najwyższe – czterogwiazdkowego generała 17 750 zł brutto (grupa uposażenia 20).

Dodatki za staż w służbie

Do uposażenia zasadniczego żołnierzowi zawodowemu przyznawany jest dodatek za długoletnią służbę wojskową w wysokości:

• 3 proc. uposażenia zasadniczego po 3 latach służby;
• 6 proc. uposażenia zasadniczego po 6 latach służby;
• 9 proc. uposażenia zasadniczego po 9 latach służby;
• 12 proc. uposażenia zasadniczego po 12 latach służby;
• 15 proc. uposażenia po 15 latach służby.

Następnie po 15 latach dodatek wzrasta co roku o 1 proc. należnego uposażenia zasadniczego, maksymalnie do 35 proc. tego uposażenia po 35 latach służby.

Uposażenia zasadnicze na typowych stanowiskach służbowych

Szeregowy zawodowy (grupa uposażenia – 0):

• 1 rok służby – 4 560 zł brutto;
• 2 lata służby – 4 560 zł brutto;
• 5 rok służby – 4 696,80 zł brutto;

Starszy szeregowy zawodowy (grupa uposażenia – 1):

• 5 lat służby – 4 768,90 zł brutto;
• 10 lat służby – 5 046,70 zł brutto;

Kapral (dowódca drużyny) (grupa uposażenia – 2):

• 8 lat służby – 5 469,60 zł brutto;
• 12 lat służby – 5 779,20 zł brutto;

Plutonowy (starszy magazynier) (grupa uposażenia – 4):

• 10 lat służby – 5 733,40 zł;
• 12 lat służby – 5 891,20 zł;

Sierżant (pomocnik dowódcy plutonu) (grupa uposażenia – 5):

• 12 lat służby – 6 204,80 zł brutto;
• 15 lat służby – 6 371 zł brutto; 

Chorąży (dowódca plutonu/szef kompani) (grupa uposażenia – 8):

• 12 lat służby – 6 697,60 zł brutto;
• 15 lat służby – 6 877 zł brutto;
• 20 lat służby – 7 176 zł brutto.

Warto zauważyć, że żołnierze zajmujący stanowisko szefa kompanii otrzymują dodatkowo dodatek służbowy o charakterze stałym w wysokości od 45 zł do 75 zł miesięcznie brutto. 

Podporucznik (dowódca plutonu) (grupa uposażenia – 11)

• 5 lat służby – 6 489 zł brutto;
• 7 lat służby – 6 678 zł brutto;

Porucznik (oficer sekcji) (grupa uposażenia – 12):

• 8 lat służby – 6 805,20 zł brutto;
• 10 lat służby – 6 997,80 zł brutto;

Kapitan (dowódca kompani) (grupa uposażenia – 13B):

• 12 lat służby – 7 672 zł brutto;
• 15 lat służby – 7 877,50 zł brutto;

Żołnierze zajmujący stanowisko dowódcy kompanii otrzymują dodatkowo dodatek służbowy o charakterze stałym w wysokości od 75 zł do 300 zł miesięcznie. 

Major (szef sekcji/specjalista) (grupa uposażenia – 14A)

• 15 lat służby – 8.395 zł brutto;
• 20 lat służby – 8.760 zł brutto;

Podpułkownik (dowódca batalionu) (grupa uposażenia – 15B):

• 17 lat służby – 9 652,50 zł brutto;
• 22 lata służby – 10 065 zł brutto;

Żołnierze zajmujący stanowisko dowódcy batalionu otrzymują dodatkowo dodatek służbowy o charakterze stałym w wysokości od 150 zł do 450 zł miesięcznie.

Pułkownik (dowódca pułku) (grupa uposażenia – 16):

• 22 lata służby – 11 272,80 zł brutto;
• 25 lat służby – 11 550 zł brutto plus świadczenie motywacyjne – 1 500 zł brutto;

Generał brygady (dowódca brygady) (grupa uposażenia – 17):

• 25 lat służby – 14 250 zł brutto plus świadczenie motywacyjne – 1 500 zł brutto;
• 28 lat służby – 14 592 zł brutto plus świadczenie motywacyjne – 2 500 zł brutto;

Generał dywizji (dowódca dywizji) (grupa uposażenia – 18A):

• 25 lat służby – 16 437,50 zł brutto plus świadczenie motywacyjne – 2 500 zł brutto;
• 30 lat służby – 17 095 zł brutto świadczenie motywacyjne – 2 500 zł brutto;

Generał broni (Dowódca Rodzajów Wojsk) (grupa uposażenia – 19B):

• 25 lat służby – 19 375 zł brutto plus świadczenie motywacyjne – 2 500 zł brutto;
• 30 lat służby – 20 150 zł brutto plus świadczenie motywacyjne – 2 500 zł brutto;

Generał (Szef Sztabu Generalnego WP) (grupa uposażenia – 20):

• 25 lat służby – 22 187,50 zł brutto plus świadczenie motywacyjne – 2 500 zł brutto;
• 30 lat służby – 23 075 zł brutto plus świadczenie motywacyjne – 2 500 zł brutto.

Dodatki do wojskowych uposażeń

Żołnierzom zawodowym mogą być przyznane następujące dodatki do uposażenia zasadniczego: Dodatki służbowe otrzymują żołnierze zawodowi za pełnienie zawodowej służby wojskowej na określonych stanowiskach dowódczych i kierowniczych lub samodzielnych:

1. dowódca batalionu (dywizjonu, eskadry, okrętu II rangi lub grupy okrętów) – od 150 zł do 450 zł brutto;
2. komendant szkoły podoficerskiej – od 150 zł do 450 zł brutto;
3. główny księgowy w jednostce sektora finansów publicznych realizującej wydatki publiczne – od 150 zł do 450 zł brutto;
4. dowódca kompanii (baterii, klucza, szwadronu, grupy pomocniczych jednostek pływających lub grupy ratownictwa morskiego albo okrętu III lub IV rangi) – od 75 zł do 300 zł brutto;
5. szef kompanii (baterii, klucza, szwadronu) albo bosman okrętowy – od 45 zł do 75 zł brutto;
6. lekarz albo lekarz dentysta – od 150 zł do 1 500 zł brutto;
7. kontroler ruchu lotniczego – od 450 zł do 900 zł brutto + ewentualne zwiększenie o 300 zł brutto za każde uprawnienie lub zwiększenie o 750 zł brutto za każde uprawnienie uzupełniające instruktorskie;
8. nawigator naprowadzania albo wysunięty nawigator naprowadzania lotnictwa – od 300 zł do 900 zł brutto;
9. szef służby technicznej lub materiałowej – od 150 zł do 375 zł brutto;
10. kryptolog lub odpowiedzialny za cyberbezpieczeństwo albo łączność i informatykę lub programista w Jednostce Wojskowej Nr 5949, w Jednostce Wojskowej Nr 3860 lub w Jednostce Wojskowej Nr 4993 albo w Eksperckim Centrum Szkolenia Cyberbezpieczeństwa – od 450 zł do 2 100 zł brutto;
11. realizacja zamówień publicznych w Agencji Uzbrojenia – od 750 zł do 1 500 zł brutto;
12. radca prawny albo referent prawny – od 150 zł do 900 zł brutto.

Dodatki w określonych jednostkach wojskowych (stawki miesięczne):

1. w ataszacie obrony – do 750 zł brutto;
2. w Oddziale Specjalnym Żandarmerii Wojskowej – do 450 zł brutto;
3. w Jednostce Wojskowej Nr 4026 (JW Formoza) albo Jednostce Wojskowej Nr 4101 (JWK) – od 1 200 zł do 3 300 zł brutto;
4. w Jednostce Wojskowej Nr 4724 (JW NIL) albo Jednostce Wojskowej Nr 3940 – od 150 zł do 2 400 zł brutto;
5. w Dowództwie Komponentu Wojsk Specjalnych, 7. eskadrze działań specjalnych, Centrum Szkolenia Wojsk Specjalnych, Ośrodku Szkolenia Poligonowego Wojsk Specjalnych – do 750 zł brutto;
6. w Jednostce Wojskowej Nr 2305 (JW GROM)– do 1 350 zł brutto;
7. w Pułku Reprezentacyjnym Wojska Polskiego – do 450 zł brutto;
8. w 1. Bazie Lotnictwa Transportowego albo 8. Bazie Lotnictwa Transportowego – piloci do 750 zł brutto, personel pokładowy do 450 zł brutto.

Dodatki specjalne otrzymują żołnierze za szczególne właściwości lub warunki pełnienia zawodowej służby wojskowej (stawki miesięczne):

1. piloci – od 750 zł do 2 700 zł brutto + ewentualne zwiększenie za F-16 od 300 zł do 2 250 zł brutto lub zwiększenie za loty HEAD – od 450 zł do 2 250 zł brutto;
2. pozostały personel latający – od 450 zł do 1 500 zł brutto + ewentualne zwiększenie za loty HEAD do 1 500 zł brutto;
3. personel służby inżynieryjno-lotniczej – do 450 zł brutto + ewentualne zwiększenie za obsługę samolotów F-16 lub zwiększenie za obsługę śmigłowców wykonujących starty i lądowania z okrętów Marynarki Wojennej o 150 zł brutto albo zwiększenie za obsługę samolotów HEAD o 300 zł brutto;
4. marynarze – od 225 zł do 900 zł brutto;
5. nurkowie – od 450 zł do 1 800 zł brutto;
6. skoczkowie spadochronowi – od 300 zł do 1 125 zł brutto;
7. żołnierze Jednostki Wojskowej Nr 2305 (JW GROM) – od 1 200 zł do 3 300 zł brutto;
8. żołnierze pełniący służbę w Służbie Wywiadu Wojskowego albo Służbie Kontrwywiadu Wojskowego – od 60 zł do 5 250 zł brutto;
9. dla żołnierzy pełniących służbę w Żandarmerii Wojskowej:

• dla żołnierzy Oddziału Specjalnego ŻW w Warszawie – od 1 000 zł do 3 300 zł brutto;
• dla żołnierzy wykonujących czynności operacyjno-rozpoznawcze – do 1 350 zł brutto;
• dla pozostałych żołnierzy ŻW – do 450 zł brutto;

10 . dla żołnierzy pełniących służbę w patrolach saperskich – do 900 zł brutto;

11 . dla żołnierzy pełniących służbę w warunkach szkodliwych dla zdrowia lub uciążliwych – od 75 zł do 180 zł brutto.

Odprawa

W przypadku odpraw żołnierzy zwalnianych z zawodowej służby wojskowej należy wskazać, że kwota odprawy uzależniona jest od wysokości ostatniego należnego żołnierzowi zawodowemu uposażenia i wynosi:

• po roku służby – 100 proc.;
• po pięciu latach służby – 200 proc.;
• po dziesięciu latach służby – 300 proc. kwoty uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym, należnego w ostatnim dniu pełnienia służby.

Wysokość tej odprawy, ulega zwiększeniu o 20 proc. uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym za każdy rok zawodowej służby wojskowej pełnionej ponad dziesięć lat, nie więcej jednak niż do wysokości 600 proc. Wysokość odprawy wzrosła zatem wraz z podwyższeniem stawki uposażenia zasadniczego.