Zakupy w USA za pośrednictwem „państwa-lidera”. Smart Defense w praktyce

Zgodnie z komunikatem agencji DSCA, w ramach programu wspólnych zakupów będzie możliwość przeprowadzania ich za pośrednictwem jednej z agencji NATO  bądź państw członkowskich, występujących w roli kraju-lidera. Procedura zakłada możliwość elastycznego rozdysponowania pozyskanym wyposażeniem przez uczestników, według potrzeb.

Zgodnie z przyjętymi zasadami pełną odpowiedzialność finansową za pozyskane wyposażenie będzie ponosić kraj-lider lub agencja Sojuszu Północnoatlantyckiego, koordynująca dany zakup. Każde z państw będzie musiało podpisać list akceptacji oferty (tzw. Letter of Offer and Acceptance), a transfer uzbrojenia poza grupę uczestników danego projektu będzie wymagał zgody Departamentu Stanu, zgodnie z wymogami obowiązującymi w USA.

Celem prowadzonych działań jest między innymi ograniczenie kosztów pozyskiwanego uzbrojenia, również w związku z inicjatywą NATO Smart Defense, oraz uelastycznienie procedur. Omawiane zasady wspólnych zakupów będą obowiązywać przez okres testowy, który potrwa dwa lata.

Należy zauważyć, że redukcje stanów liczebnych i cięcia budżetowe spowodowały znaczące ograniczenie zakresu zakupów dla sił zbrojnych, także pod względem ilości pozyskiwanego sprzętu. Doszło do sytuacji, w której znaczna część państw NATO albo nie dysponuje w ogóle danej klasy sprzętem, albo posiada określone wyposażenie w niewielkich ilościach. Wspólne zakupy mogą być jedną z dróg do obniżenia kosztów pozyskiwanego uzbrojenia z uwagi na korzyści skali, aczkolwiek nie zrekompensują skutków cięć wydatków obronnych, przeprowadzonych przez europejskie państwa w ostatnich latach.