Szwedzkie myśliwce Gripen latają coraz mniej

Wojna na Ukrainie - raport specjalny

Według raportu opublikowanego 28 lutego b.r., w 2022 roku wojna na Ukrainie i braki dostawców doprowadziły bezpośrednio do problemów z utrzymaniem sprawności sprzętu wojskowego i powstałych „poważnych opóźnień w dostawach". W związku z tym szwedzki rząd podjął szeroko zakrojone działania, których celem jest podniesienie zdolności oraz zastąpienie sprzętu przekazanego Ukrainie.

Jak się okazuje, w zakresie samolotów występują innego rodzaju problemy. Zgodnie z raportem niezachwiana jest ciągłość dostaw części zamiennych do samolotów Gripena. Przegląd umów z dostawcami i budowa nowego warsztatu remontowego w Skrzydle Sił Powietrznych F-17 mają zabezpieczać aż do roku 2025 „planowane potrzeby" lotnictwa.

Koncern Saab otrzymał w grudniu 2022 r. kontrakt o wartości 500 mln SEK (48 mln USD) na modernizację floty myśliwców Gripen C/D, tak aby mogła pozostać w służbie Szwedzkich Sił Powietrznych do 2035 r. Sztokholm zaplanował również w dalszej perspektywie zakup 60 bardziej zaawansowanych maszyn w wersji Gripen E/F które powinny systematycznie zastępować obecnie używane Gripeny C/D.

Wyzwaniem, z którym boryka się lotnictwo są natomiast braki kadrowe. Niedobór dowódców, techników lotniczych i pilotów jest wyraźnie zidentyfikowany jako źródło problemów, na przykład powodujących spadającą zdolność do lotów.

Brak pilotów doprowadził do tego, że myśliwce Gripen Szwedzkich Siły Powietrzne spędziły w powietrzu w 2022 roku łącznie 10 364 godzin lotów bojowych, czyli o 1363 godziny mniej niż rok wcześniej. Przyczyną są między innymi urlopy naukowe, których udzielono 30 pilotom.

„W 2022 r. urlopy nie wpłynęły znacząco na realizację głównych zadań, jednak zdolność Sił Powietrznych do dalszego szkolenia i utrzymania jednostek bojowych znacznie się zmniejszyła" – czytamy w raporcie. Jednak - „jeśli urlopy będą się przedłużały, zmniejszy się również zdolność jednostek wojskowych, przede wszystkim w zakresie zdolności do realizacji głównych zadań".

Problemy kadrowe, związane m. in. ze szkoleniem personelu latającego i technicznego pojawiają się również w kontekście innych typów maszyn. Raport wymienia również flotę śmigłowców Helikopter 15 (szwedzkie oznaczenia Augusty A109)  jako dotkniętą ograniczeniami dostępności w związku z brakami personelu. Problemy techniczne powodują natomiast niezadowalającą gotowość śmigłowców Helikopter 14E (lądowy wariant NH90), co było powodem decyzji o ich wycofaniu z listopada 2022 roku.