Projekt rozporządzenia w sprawie mianowania na stopnie wojskowe

Wojna na Ukrainie - raport specjalny Defence24.pl

W Polsce na stopnie wojskowe w korpusie oficerów mianuje Minister Obrony Narodowej, z wyłączeniem pierwszego stopnia oficerskiego (podporucznika) oraz stopni oficerskich generałów i admirałów, na które mianuje Prezydent RP na wniosek ministra. Na stopnie wojskowe szeregowych i podoficerów mianuje Minister Obrony Narodowej lub Szef Sztabu Generalnego WP, dowódca rodzaju Sił Zbrojnych, Komendant Główny Żandarmerii Wojskowej, Dowódca Garnizonu Warszawa, szefowie wojskowych centrów rekrutacji oraz inni dowódcy jednostek wojskowych zajmujący stanowisko służbowe zaszeregowane do stopnia etatowego co najmniej pułkownika (komandora), w podległych jednostkach wojskowych, a w przypadku szeregowych zawodowych i podoficerów zawodowych organ właściwy do wyznaczenia żołnierza zawodowego na stanowisko służbowe. Ponadto, na pierwszy stopień wojskowy w korpusie podoficerów, w przypadku kształcenia, w centrum szkolenia lub ośrodku szkolenia mianuje organ, któremu podlega szkoła podoficerska.

Prezydent RP na wniosek Ministra Obrony Narodowej mianuje na stopień wojskowy Marszałka Polski oficera posiadającego stopień wojskowy generała (admirała) za wyjątkowe zasługi dla Sił Zbrojnych.

W razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny na stopień wojskowy podporucznika mianuje w drodze postanowienia Naczelny Dowódca Sił Zbrojnych, na stopnie wojskowe generałów i admirałów w drodze postanowienia Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych. Na pozostałe stopnie mianują:

• do stopnia pułkownika (komandora) włącznie Minister Obrony Narodowej lub Naczelny Dowódca Sił Zbrojnych;
• do stopnia starszego chorążego sztabowego (starszego chorążego sztabowego marynarki) włącznie, w sobie podległych jednostkach wojskowych, Szef Sztabu Generalnego WP, dowódcy rodzajów Sił Zbrojnych, Szef Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Szef Służby Wywiadu Wojskowego, Komendant Główny Żandarmerii Wojskowej, Dowódca Garnizonu Warszawa, dowódca dywizji, flotylli lub brygady niewchodzącej w skład dywizji, komendant uczelni wojskowej oraz dowódca zajmujący równorzędne stanowisko służbowe;
• do stopnia starszego sierżanta (starszego bosmana) włącznie w podległej jednostce wojskowej dowódca brygady wchodzącej w skład dywizji, dowódca pułku oraz dowódca zajmujący równorzędne stanowisko służbowe;
• do stopnia kaprala (mata) włącznie w podległej jednostce wojskowej, oddziale lub pododdziale dowódca jednostki wojskowej, oddziału lub pododdziału zajmujący stanowisko służbowe od szczebla co najmniej dowódcy kompanii (równorzędny).

Minister Obrony Narodowej, a w przypadku pierwszego stopnia oficerskiego (podporucznika) oraz stopni oficerskich generałów i admirałów Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, w czasie pokoju mogą mianować na wyższy stopień wojskowy również osoby, które z racji ukończonego wieku lub stanu zdrowia nie podlegają obowiązkowi służby wojskowej oraz żołnierzy rezerwy. Może się to odbyć w uznaniu ich zasług z tytułu udziału w walkach o niepodległość państwa polskiego, w uznaniu ich szczególnych zasług z tytułu działalności na rzecz suwerennej i demokratycznej RP, w uznaniu ich zasług z tytułu udziału w misjach i operacjach poza granicami państwa, w uznaniu ich zasług za wykonywanie prac lub zadań na rzecz obronności państwa.

Stopień wojskowy szeregowego (marynarza) nadaje szef wojskowego centrum rekrutacji podczas kwalifikacji wojskowej albo w ramach postępowania rekrutacyjnego mającego na celu powołanie do służby wojskowej, w formie wpisu w ewidencji wojskowej. W przypadku nadania stopnia wojskowego szeregowego (marynarza) nie sporządza się wniosku o mianowanie ani aktu mianowania.

Projekt rozporządzenia szczegółowo opisuje jak procedowane mają być mianowania na stopnie wojskowe oraz jakich dokumentów wymaga ten proces. Warunkiem mianowania na kolejny stopień jest pozytywne zaliczenie egzaminów objętych regulaminem nauki, uzyskanie pozytywnej opinii służbowej oraz brak skazania prawomocnym wyrokiem za przestępstwo karne lub karnoskarbowe, w tym warunkowego umorzenia postępowania na okres próby, albo ukarania dyscyplinarnego, a także brak prowadzonego postępowania karnego, karnoskarbowego lub dyscyplinarnego.

Żołnierzowi lub osobie niepodlegającej obowiązkowi służby wojskowej mianowanym na wyższy stopień wojskowy wręcza się akt mianowania. W przypadku śmierci tego żołnierza lub tej osoby niepodlegającej obowiązkowi służby wojskowej, a także w przypadku obłożnej choroby osoby niepodlegającej obowiązkowi służby wojskowej uniemożliwiającej jej osobisty odbiór aktu mianowania akt ten wręcza się najbliższemu członkowi rodziny. Akt mianowania sporządza organ, który mianował żołnierza lub osobę niepodlegającą obowiązkowi służby wojskowej. W przypadkach mianowania żołnierza rezerwy pasywnej lub osoby niepodlegającej obowiązkowi służby wojskowej na wyższy stopień wojskowy przez Ministra Obrony Narodowej akt mianowania sporządza Szef Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji, a w uzasadnionych przypadkach dyrektor Departamentu Kadr MON.

Żołnierz pełniący dobrowolną zasadniczą służbę wojskową w trakcie kształcenia w ramach studiów stacjonarnych może być mianowany na stopień wojskowy kaprala (mata). Mianowanie żołnierza następuje po zdaniu w uczelni wojskowej egzaminu na podoficera, z dniem powołania do zawodowej służby wojskowej w trakcie kształcenia lub powołania do zawodowej służby wojskowej. W przypadku żołnierzy pełniących dobrowolną zasadniczą służbę wojskową w ramach kursu oficerskiego, którzy zdali egzamin oficerski, rektor-komendant uczelni wojskowej występuje do Ministra Obrony Narodowej z wnioskiem o mianowanie tych żołnierzy na pierwszy stopień w korpusie oficerskim podporucznika lub podporucznika marynarki.

Ochotnik w trakcie kształcenia w Szkołach Legii Akademickiej może być mianowany na stopień wojskowy kaprala (mata), a w ostatnim dniu tego kształcenia na pierwszy stopień wojskowy w korpusie oficerskim podporucznika lub podporucznika marynarki. Z wnioskiem o mianowanie do Szefa Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji występuje komendant szkoły podoficerskiej, w której był prowadzony ten egzamin. Mianowanie następuje po zdaniu w szkole podoficerskiej egzaminu na podoficera oraz po pozytywnym zaliczeniu egzaminów objętych programem szkolenia w Szkołach Legii Akademickiej i uzyskaniu pozytywnej opinii służbowej.

Na wyższy stopień wojskowy w korpusie szeregowych pełniących terytorialną służbę wojskową może być mianowany żołnierz, który osiągnął bardzo dobre wyniki w wykonywaniu zadań służbowych oraz dyscyplinie wojskowej i ukończył szkolenie wojskowe podstawowe lub wyrównawcze. Organem właściwym do mianowania takiego żołnierza jest dowódca jednostki wojskowej. Na pierwszy stopień wojskowy w korpusie podoficerów pełniących terytorialną służbę wojskową może być mianowany żołnierz niezawodowy, który posiada wykształcenie co najmniej na poziomie szkoły ponadpodstawowej, a w przypadku żołnierzy zawodowych wykształcenie co najmniej średnie lub średnie branżowe.

Z wnioskiem o mianowanie na wyższe stopnie wojskowe w korpusie szeregowych i podoficerów pełniących zawodową służbę występuje przełożony żołnierza zawodowego zajmujący stanowisko służbowe co najmniej dowódcy kompanii lub inne stanowisko służbowe zaszeregowane do stopnia etatowego porucznika/kapitana. O stopnie wojskowe w korpusie oficerów do stopnia pułkownika (komandora) włącznie wnioskuje dowódca jednostki wojskowej, w której żołnierz pełni zawodową służbę wojskową lub przełożony tego dowódcy. O stopnie wojskowe generalskie i admiralskie wnioskują Szef Sztabu Generalnego WP oraz Dyrektor Departamentu Kadr MON.

Na kolejny stopień wojskowy w korpusie szeregowych aktywnej rezerwy może być mianowany żołnierz, który posiada co najmniej wykształcenie podstawowe lub gimnazjalne oraz przygotowanie zawodowe lub kwalifikacje (uprawnienia) przydatne dla Sił Zbrojnych, a w trakcie pełnienia służby w aktywnej rezerwie również pod warunkiem osiągnięcia bardzo dobrych wyników w wykonywaniu zadań służbowych oraz dyscyplinie wojskowej. Na pierwszy stopień wojskowy w korpusie podoficerów aktywnej rezerwy może być mianowany żołnierz, który posiada wykształcenie co najmniej na poziomie szkoły ponadpodstawowej, a w przypadku żołnierzy zawodowych wykształcenia co najmniej średnie lub średnie branżowe oraz zdał egzamin na podoficera po ukończeniu kursu lub szkolenia wojskowego wymaganego do mianowania na ten stopień wojskowy oraz otrzymał ocenę bardzo dobrą w ostatniej opinii służbowej, a także planowany jest do wyznaczenia na stanowisko służbowe zaszeregowane do właściwego stopnia etatowego. Na pierwszy stopień oficerski w aktywnej rezerwie może być mianowany żołnierz, który posiada wykształcenie wyższe, a w przypadku żołnierzy zawodowych posiadający tytuł zawodowy magistra lub równorzędny, który zdał egzamin na oficera po ukończeniu kursu lub szkolenia wojskowego wymaganego do mianowania na ten stopień wojskowy oraz otrzymał ocenę bardzo dobrą w ostatniej opinii służbowej, a także jest planowany do wyznaczenia na stanowisko służbowe zaszeregowane do właściwego stopnia etatowego. Na kolejny stopień oficerski w aktywnej rezerwie może być mianowany żołnierz, który otrzymał ocenę bardzo dobrą w ostatniej opinii służbowej oraz planowany jest do wyznaczenia na stanowisko służbowe zaszeregowane do właściwego stopnia etatowego.

Na kolejny stopień wojskowy w korpusie szeregowych pasywnej rezerwy może być mianowany żołnierz, który posiada co najmniej wykształcenie podstawowe lub gimnazjalne oraz przygotowanie zawodowe lub kwalifikacje (uprawnienia) przydatne dla Sił Zbrojnych, a w trakcie odbywania ćwiczeń, który osiągnął bardzo dobre wyniki w wykonywaniu zadań służbowych oraz dyscyplinie wojskowej. Na pierwszy stopień podoficerski w pasywnej rezerwie może być mianowany żołnierz, który posiada wykształcenie co najmniej na poziomie szkoły ponadpodstawowej, a w przypadku żołnierzy zawodowych posiadający wykształcenie co najmniej średnie lub średnie branżowe, który zdał egzamin na podoficera po ukończeniu kursu lub szkolenia wojskowego wymaganego do mianowania na ten stopień wojskowy. Na pierwszy stopień oficerski w pasywnej rezerwie może być mianowany żołnierz w korpusie szeregowych lub podoficerów, jeżeli posiada wykształcenie wyższe oraz zdał egzamin na oficera, jeżeli posiada nadany przydział mobilizacyjny albo przewiduje się nadanie mu takiego przydziału oraz spełnia jeden z następujących warunków: odbył przeszkolenie wojskowe lub zajęcia wojskowe oraz ćwiczenia wojskowe o łącznym wymiarze co najmniej pięciu dni, odbył kurs oficerski realizowany w ramach ćwiczeń wojskowych, odbył inne szkolenie wojskowe wymagane na oficera oraz dodatkowo, po odbyciu tego szkolenia i zdaniu egzaminu na oficera, odbył ćwiczenia wojskowe o łącznym wymiarze co najmniej piętnastu dni.

Mianowanie osób niepodlegających obowiązkowi czynnej służby wojskowej następuje z okazji Święta Narodowego Trzeciego Maja, Święta WP lub Narodowego Święta Niepodległości, a w uzasadnionych przypadkach również w innym odpowiednim dla tego wydarzenia terminie. Projekt rozporządzenia precyzuje również tryb mianowania pośmiertnego żołnierzy i osób niepodlegających obowiązkowi służby wojskowej.

Rozporządzenie wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.