Pomostowa „Orka” przewróciła się. Incydent w stoczni

Według portali Sydöstran, Goteborgs-Posten i Nyheter24, rano 25 stycznia 2022 roku doszło do wypadku w stoczni Saab Kockums w Karlskronie, w którym wziął udział szwedzki okręt podwodny HMwMS „Södermanland". Do zdarzenia doszło w momencie, gdy zaczęto opróżniać suchy dok, do którego wcześniej wprowadzono tą jednostkę pływającą.

Okręt HMwMS „Södermanland" został prawdopodobnie źle umieszczony na podstawach, przez co po wypuszczeniu wody przewrócił się na jedną z burt. Na szczęście w czasie wypadku nikt nie został ranny, chociaż niewątpliwie doszło do uszkodzeń okrętu. Stocznia Saab nie ujawniła jednak: ani jaka jednostka została uszkodzona, ani jaki jest rozmiar strat. Rzecznik prasowy Saab Kockums potwierdził jedynie, że do takiego wypadku w ogóle doszło.

Zdarzenie musiało być jednak poważne, ponieważ okręt podwodny przewrócił się prawdopodobnie już po całkowitym wypuszczeniu wody. Uszkodzona została więc nie tylko sama jednostka o wyporności 1500 ton, ale również suchy dok. Może to utrudnić prace nad podniesieniem okrętu i jego późniejszym naprawieniem.

Uszkodzenie HMwMS „Södermanland" to bardzo duży kłopot dla szwedzkiej marynarki wojennej. I wcale nie chodzi tu tylko o koszty samej naprawy. Zgodnie z założeniami strategii obronnej Szwecji, szwedzka marynarka wojenna powinna dysponować pięcioma okrętami podwodnymi. Od pewnego czasu godzono się jednak na zmniejszenie tej liczby do czterech ponieważ drugi okręt typu A17/Södermanland - HMwMS „Östergötland" został wycofany z działania operacyjnego już w 2011 roku i prawdopodobnie był wykorzystywany jako źródło nieprodukowanych już części zamiennych dla HSwMS „Södermanland".

Teraz do czasu wprowadzenia nowej generacji okrętów podwodnych typu A26/Blekinge, Szwecja będzie miała do dyspozycji tylko trzy okręty podwodne - wszystkie typu A19/Gotland.

Wypadek w stoczni Saab-Kockums jest również bardzo ważny dla Polski. Już pod koniec 2019 roku ujawniono bowiem w Ministerstwie Obrony Narodowej plany pozyskania od Szwedów obu wykorzystywanych tam okrętów podwodnych typu A17/Södermanland. Wcześniej było wiadomo, że by to w ogóle umożliwić trzeba wcześniej usprawnić stojący obecnie w rezerwie HMwMS „Östergötland" i odpowiednio wyremontować HMwMS „Södermanland". Teraz wiadomo, że trzeba będzie naprawić i wyremontować obie te jednostki.

Budowa okrętów HMwMS „Södermanland" i HMwMS „Östergötland" rozpoczęła się kolejno w 1985 i 1986 roku, a wprowadzenie do służby w szwedzkiej marynarce wojennej nastąpiło 21 kwietnia 1989 i 10 stycznia 1990 roku. Jednostki te zostały specjalnie zbudowane do działania na takich akwenach jak Bałtyk. Mają one wyporność podwodną 1500 ton, długość 60,5 m oraz szerokoścć 6,1 m. Te niewielkie rozmiary połączono ze znacznym ograniczeniem sygnatury akustycznej i termicznej.

Szwedzkie okręty są więc bardzo trudne do wykrycia, tym bardziej że w zanurzeniu mogą się przemieszczać na bardzo duże odległości. W tym celu wyposażono je w napęd niezależny od powietrza AIP (Air Independent Propulsion) wykorzystujący tłokowy silnik spalinowy o spalaniu zewnętrznym, (tzw. silnik Sterlinga). Wadami tego rozwiązania jest mała prędkość (do 6 w) gwarantowana pod wodą na tym napędzie (na akumulatorach podwodna prędkość maksymalna to około 20 w) i konieczność magazynowania dużych ilości tlenu.

Okręty typu A17 są uzbrojone w torpedy ciężkie typu 613 (o ładunku wybuchowym o masie 240 kg i zasięgu 20 km) odpalane z sześciu dziobowych wyrzutni kalibru 533 m oraz w torpedy lekkie typu 431 lub 451 odpalane z trzech wyrzutni kalibru 400 mm (każdy okręt A17 może w sumie przenosić dwanaście torped ciężkich i sześć lekkich). Całość spina okrętowy system dowodzenia i kontroli SESUB 960 opracowany i cały czas rozwijany przez Szwedów (koncern Saab). Södermanlandy zostały także wyposażone w nową śluzę dla płetwonurków bojowych.