Płk Marciniak: Traktujemy program Wisła jako jedną całość

Program obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej Wisła został podzielony na dwie fazy. Umowę w ramach pierwszej przedstawiciele rządów USA i Polski podpisali w marcu ub. r. Polska kupiła 16 wyrzutni produkowanego przez firmę Raytheon systemu Patriot, 208 pocisków PAC-3 MSE wytwarzanych przez koncern Lockheed Martin, cztery sektorowe radary, cztery stanowiska kierowania walką, sześć stanowisk kierowania i dowodzenia, 12 radiolinii. Dostawy mają nastąpić do roku 2022.

Płk. Marciniak podkreślił, że mimo podziału programu na dwie fazy jest on traktowany jako jedna całość. Dodał, że w ramach drugiego etapu rozważa się zakup pocisków SkyCeptor lub kolejnych rakiet PAC-3 MSE, które zostały kupione pierwszej fazie.

Traktujemy program Wisła jako jedną całość, to jedno z priorytetowych zadań w kontekście zwiększania potencjału obronnego Polski. (...) To czasochłonny proces, sam system jest bardzo skomplikowany, a poza zakupem rakiet, wyrzutni i radarów, trzeba budować infrastrukturę. Zanim postawi się gdziekolwiek wyrzutnię Patriot, trzeba przygotować wiele innych rzeczy. To też duży wysiłek i wydatki.

"Pracujemy nad koncepcją logistycznego wsparcia systemu przez następne 30 lat, kolejna sprawa to wypracowanie struktur i wyselekcjonowanie ludzi do obsługi systemu. Operatorzy muszą opanować angielski na dość wysokim poziomie" – dodał płk Marciniak, który w przyszłym tygodniu udaje się na rozmowy o rozpoczęciu szkolenia żołnierzy obsługujących zestawy Patriot. W planie jest wysłanie w kilku turach ok. 150 żołnierzy.

Zwrócił uwagę, że jednym z elementów programu jest przygotowanie struktury organizacyjno-etatowej. „Minister wydał decyzję nakazującą opracowanie struktur, tak żeby pierwszy dywizjon wszedł do służby bez problemów. W tej chwili polski dywizjon obrony przeciwlotniczej liczy 200-300 osób, dywizjon systemu Patriot w USA czy Niemczech to 700 osób. To duże przedsięwzięcie logistyczne, któremu z pewnością podołamy” – zapewnił.

Przypomniał, że w ramach kontraktu na pierwszą fazę amerykańskie firmy – Raytheon, produkujący pociski koncern Lockheed Martin i firma Northrop Grumman – dostały zlecenia od rządu USA na realizację i produkcję elementów przewidzianych dla Polski. Zaczęły się także zamówienia w krajowym przemyśle, np. Huta Stalowa Wola otrzymała od Raytheon kontrakt na budowę wyrzutni dla Polski.

"W ramach pierwszej fazy będziemy kontraktowali pewne zadania w Polsce. Po podpisaniu z Jelczem umowy na pojazdy do systemu Wisła zamierzamy rozpocząć kontraktowanie na pojazdy do transportu rakiet, elementy kierowania, dowodzenia i łączności oraz maskowania i pozoracji, w tym makiety z emiterami termicznymi i radiolokacyjnymi" – powiedział Marciniak. Umowa na 73 pojazdy Jelcz, wraz z pakietem logistycznym i szkoleniowym została podpisana dzisiaj przez Inspektorat Uzbrojenia z firmą Jelcz Sp. z o. o. Za dostawy w latach 2019 - 2022 pojazdów resort zapłaci 170 908 438 złotych brutto.

Zapewnił, że dostawom radarów dla jednostek baterii zamówionych w pierwszej fazie, nie grożą opóźnienia, strona amerykańska potwierdziła, dostawy radarów sektorowych w najnowszej wersji nastąpią w terminie.

Pułkownik zwrócił uwagę, że program LTAMDS – nowego radaru dla wojsk lądowych USA – "zmienia się dość dynamicznie, zarówno pod kątem wykorzystania operacyjnego, możliwości radaru, jak i zastosowanych technologii". "Nasze oczekiwania są związane z parametrami radaru. Na jesieni dostaniemy raport techniczny z wyboru sensora dla armii amerykańskiej; zobaczymy, czy spełnia nasze wymagania operacyjne i czy zdolność obserwacji 360 stopni będziemy realizowali przez sam radar czy poprzez wykorzystanie szerszego systemu. Takie systemowe podejście do dookólności umożliwia IBCS, w którym <<każdy radar widzi, każda wyrzutnia strzela>>. To jednak alternatywne rozwiązanie, bo cały czas stoimy na stanowisku, że to radar ma zapewnić zdolność do obserwacji w promieniu 360 stopni" – zaznaczył.

Także w pracach nad IBCS wszystko idzie zgodnie z harmonogramem. W sierpniu będziemy brać udział w testach i strzelaniach na poligonie w Nowym Meksyku, na które zostaliśmy zaproszeni jako jedyny kraj" – powiedział.

Jak podkreślił, "IBCS jest już w jednostkach testowych, to rzeczywisty system, nie tylko na poziomie laboratoryjnym", a w ostatnich tygodniach armia amerykańska odebrała serwerownię S280 będąca elementem systemu. "Nie ma więc obawy, że IBCS, kiedy będzie nam dostarczany, będzie systemem niedojrzałym. W 2022 r. będzie to już system w pełni skonfigurowany. Wtedy też będzie można mówić o integracji IBCS z innymi systemami polskiej obrony powietrznej niż Wisła" – dodał.

Płk Marciniak przyznał, że "z punktu widzenia gotowości bojowej pierwszej fazy Wisły posiadanie dodatkowej pary oczu – radaru dalekiego zasięgu i pasywnej lokacji – byłoby dużą zaletą, ale bez tego też potrafimy osiągnąć pełną gotowość bojową". "Osiągniemy gotowość bojową na tym sprzęcie, który będziemy mieli" – podkreślił. Prace nad radarem wczesnego ostrzegania i radarem pasywnym trwają w polskich zakładach.

Podpisując w marcu ub. r. umowę o zakupie zestawów Patriot MON wybrało pocisk PAC-3 MSE. W planach na drugą fazę były zakupy pocisków, które miały być uzupełnieniem rakiet PAC-3 MSE i które określano wtedy jako niskokosztowe.

Nie podjęliśmy jeszcze ostatecznej decyzji co do zakupu pocisku do II fazy. O kosztach rozmawialiśmy z co najmniej dwoma producentami rakiet do systemu IBCS/Patriot – firmą Lockheed Martin, która wytwarza pociski PAC-3 MSE, i firmą Raytheon, która proponuje SkyCeptora. Mamy na stole dwie bardzo ciekawe oferty. Rozbieżność cenowa między tymi pociskami nie jest astronomiczna.

"Rozważamy zakup zarówno pocisków PAC-3 MSE lub SkyCeptor. Inne konstrukcje nie są rozważane; zakup GEM-T byłby cofnięciem się w rozwoju systemu Patriot, to rakieta poprzedniej generacji. Przy wyborze trzeba rozstrzygnąć kwestię, jaki transfer technologii sobie zapewnimy i czy będzie on dla nas opłacalny. Musimy ocenić, jaki będzie zwrot kosztów, które poniosą przemysł i MON. Nie sztuka wydać potężne miliony, żeby mieć technologię, pytanie, co z nią dalej robić" – podkreślił. "Nie ma zagrożenia z punktu widzenia operacyjnego czy kontraktowego; chcielibyśmy, żeby albo jeden albo drugi pocisk był elementem całości. Przy wyborze trzeba uwzględnić nie tylko cenę pocisku, ale także koszty włączenia go w system – testów, rozwoju, zmiany oprogramowania" – zaznaczył.

Umowa wartości 4,75 mld dolarów (16,6 mld zł) w pierwszej z dwóch planowanych faz programu Wisła podpisano pod koniec marca ub. r. Zgodnie z kontraktem Polska ma otrzymać dwie baterie, na które złożą się m. in. po cztery radary i stanowiska kierowania ogniem, sześć stanowisk kierowania i dowodzenia, 16 wyrzutni, 208 pocisków, wyposażenie techniczne, pakiet logistyczny i szkolenia. 700 mln zł ma trafić do polskich zakładów zaangażowanych w program.

PAP/D24