Opóźnienia w programie okrętów podwodnych

Wszystkie wymienione informacje pojawiły się 25 września br. na posiedzeniu Parlamentarnego Zespołu ds. Wojska Polskiego na temat „Postępowanie ws. zakupu okrętu podwodnego nowego typu (OPNT) - stan aktualny i prezentacja oferentów”.

Posiedzenie było poświęcone w pierwszej kolejności prezentacji poszczególnych ofert na OPNT. Na zaproszenie przewodniczącego zespołu posła Michała Jacha odpowiedziały jednak tylko dwa koncerny: szwedzki Saab oraz francuski DCNS. W posiedzeniu natomiast nie chciał uczestniczyć niemiecki TKMS. Najpierw obie spółki: szwedzka i francuska przedstawiły posłom swoje oferty dotyczące sprzedaży dla polskiej Marynarki Wojennej okrętów podwodnych.

Na zakończenie Dyrektor Departamentu Techniki Morskiej Inspektoratu Uzbrojenia komandor Olejnik przedstawił stan realizacji programu Orka, skupiając się na okresie od stycznia 2014 r.

Co zrobiono w sprawie OPNT?

Zgodnie z informacją przekazaną przez Inspektorat Uzbrojenia „.w III kwartale br. minister ON zatwierdził wniosek o dokonanie oceny występowania podstawowego interesu bezpieczeństwa państwa uzasadniając to m.in. dążeniem do maksymalnego zaangażowania polskiego przemysłu zbrojeniowego z utworzeniem centrum serwisowego na bazie przedsięwzięć o znaczeniu gospodarczo – obronnym”.

Minister podpisał również w III kwartale br. „…wniosek w sprawie pozyskania okrętów podwodnych, w którym zawarto m.in. zaktualizowane wstępne założenia taktyczno – techniczne uwzględniające możliwość zaimplementowania przenoszenia rakiet manewrujących dalekiego zasięgu…” (jak później wyjaśniono „platforma ma być zbudowana hardwerowo jeśli chodzi o zastosowanie pocisków manewrujących”).

Kmdr Olejnik zaznaczył przy tym, że „…wykorzystywanie tego nowego typu uzbrojenia wymaga stworzenia systemu kontroli użycia tego typu uzbrojenia przez poszczególne szczeble dowodzenia, niezależnej bazy danych umożliwiającej wyznaczenie celów, systemu planowania misji”.

Przedstawiciel IU poinformował również, że zaproponowano: „… zmianę wymagania dotyczącego wyposażenia OPNT poprzez dodanie zapisu: „…co najmniej jeden zespół prądotwórczy, dwie grupy baterii akumulatorów, moduł AIP oraz główny silnik elektryczny”. W wyniku zmian w postępowaniu może być już brany pod uwagę niemiecki okręt typu 212A, który ma tylko jeden zespół prądotwórczy. Wcześniej gestor wymagał dwóch zespołów prądotwórczych ze względu na potrzebę rezerwowania, z czym zgadzał się Inspektorat Uzbrojenia.

Wyjaśnia się, że w ten sposób zwiększono konkurencyjność i obecnie „…potencjalną ofertę na OPNT może złożyć minimum 4 wykonawców.” (poza prezentowanymi w Sejmie propozycjami szwedzkimi i francuskimi według IU w grę wchodzi jeszcze strona hiszpańska, niemiecka i koreańska). „Tym samym została zakończona pełna faza analityczno – koncepcyjna”.

Co się będzie teraz działo w sprawie OPNT?

W ocenie Inspektoratu „zakup pocisków manewrujących winien być poprzedzony dogłębną analizą działań w zakresie strategii bezpieczeństwa narodowego RP oraz zadań stawianych przed Siłami Zbrojnymi RP”.

Kolejnym krokiem ma być ogłoszenie postępowania, które uzależnione jest od opracowania założeń offsetowych przez komitet offsetowy. W związku z występowaniem interesu bezpieczeństwa państwa pozyskanie okrętów będzie realizowane zgodnie z zapisami decyzji 118/MON z dnia 25 kwietnia 2014 r.

Postępowanie odbędzie się więc „…w trybie zamówienia otwartego z zachowaniem równego traktowania wykonawców”. Proces pozyskania będzie prowadzony dwuetapowo, przy czym najpierw zostanie powołana komisja przez szefa Inspektoratu Uzbrojenia, co nastąpi w październiku 2014 r. Później ma zostać uruchomione postępowanie w sprawie pozyskania OPNT, publikacja ogłoszenia, składanie przez wykonawców wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, analiza wniosków i rozesłanie zaproszeń do wskazania ofert wstępnych nie zawierających ceny.

Etap I będzie obejmował:

• przygotowanie i składanie przez wykonawców ofert wstępnych nie zawierających ceny;
• analizę ofert wstępnych oraz rozesłanie zaproszeń do negocjacji;
• negocjacje z wykonawcami;
• opracowanie wniosków z negocjacji;
• opracowanie propozycji zmian do WZTT;
• zaakceptowanie przez ministra ON i gestora wprowadzonych zmian do WZTT;
• rozesłanie zaproszeń do składania ofert ostatecznych.

W etapie II nastąpi:

• przygotowanie i składanie przez wykonawców ofert ostatecznych;
• ocena oraz wybór najkorzystniejszej oferty;
• podpisanie umowy, planowane do końca 2015 r.;
• dostawy okrętów, które przewiduje się w latach 2022 - 2023.

Przypomnijmy, że w końcu listopada 2013 r. szef Inspektoratu Uzbrojenia generał Sławomir Szczepaniak informował, że pierwszy okręt ma zostać dostarczony w 2019 r. (cztery lata po podpisaniu umowy).

W przypadku budowy OPNT w Polsce IU proponuje, by ona „…polegała w głównej mierze na montażu elementów dostarczonych od dostawcy technologii. Przewiduje się, że pierwszy okręt będzie budowany za granicą, a podczas jego budowy będzie odbywało się szkolenie specjalistów, którzy będą prowadzili montaż kolejnych dwóch egzemplarzy w Polsce. Dzięki temu polski przemysł pozyska technologie i zaplecze techniczne, które pozwoli na realizowanie remontów modernizacji okrętów podczas ich dalszej eksploatacji w celu uzyskania niezależności w zakresie serwisowania.”

Inspektorat Uzbrojenia (IU) na podstawie pkt. 43 w zw. z pkt.12 ppk 2) Decyzji Nr 72/MON z dnia 25 marca 2013 r. w sprawie pozyskiwania sprzętu wojskowego i usług dla Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w miesiącach marzec i kwiecień 2014 r. prowadził dialog techniczny w kwestii możliwości pozyskania Okrętu Podwodnego Nowego Typu. Podstawą do podjęcia prac nad uzupełnieniem Studium Wykonalności i Wstępnych Założeń Taktyczno Technicznych (na podstawie Decyzji Nr 72/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 25 marca 2013 r. w sprawie pozyskiwania sprzętu wojskowego i usług dla Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej) były Wymagania Operacyjne. W wyniku analiz opracowywanych na potrzeby SW i WZTT (co w omawianym przypadku stanowiły spotkania odbyte w ramach dialogu technicznego), podjęto prace nad redefiniowaniem programu uzbrojenia. Proces redefiniowania WO został przeprowadzony przez Gestora na podstawie Decyzji Nr 25/MON z dnia 7 lutego 2014 r. w sprawie wprowadzenia do użytku "Wytycznych do przeprowadzenia Przeglądu Potrzeb dla Zdolności Operacyjnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej". Proponowane zmiany należy rozważyć pod kątem znaczenia i istoty. Kluczowym jest więc możliwość uzyskania zdolności operacyjnej, jaka jest możliwa, przy dostępnych na rynku urządzeniach. Jednocześnie powinno kierować się zasadami dopuszczenia konkurencji, jak również brać pod uwagę rozwiązania alternatywne, które mogą przynieść korzyści w trakcie całego cyklu życia nabywanego sprzętu wojskowego.