Marina Militare wzbogaciła się o pierwszy „pełnokrwisty” patrolowiec

Patrolowce, które mogą być „pełnokrwistymi” fregatami

Zgodnie z potrzebami włoskiej floty (Marina Militare) opracowywano trzy wersje jednostek typu PPA, oznaczone jako „Light” („Lekka”), „Light +” („Lekka Plus”) i „Full” („Pełna”). Ta ostatnia ma pełne możliwości bojowe, natomiast dwie pierwsze nie posiadają części wyposażenia i uzbrojenia, które można jednak w łatwy sposób zainstalować, a tym samym skonfigurować do najbardziej rozbudowanej wersji. Takie podejście zmniejsza początkowe koszty zakupu, zwiększa elastyczność i ułatwia wprowadzanie nowych technologii w przyszłości.

Choć okręty tego typu są oficjalnie klasyfikowane jako wielozadaniowe patrolowce morskie, w istocie są nowoczesnymi fregatami odpowiadającymi na zapotrzebowanie na jednostki nawodne charakteryzujące się wysokim stopniem uniwersalności. Jest to możliwe dzięki temu, że zostały one zaprojektowane w sposób całkowicie modułowy. Oznacza to, że dysponują one skalowalną platformą, jak i okrętowym systemem walki, dzięki czemu mogą być konfigurowane do wyższych wariantów w krótkim czasie.

PPA są okrętami o dużej zdolności adaptacji do różnych zadań, którą uzyskały dzięki swoim rozmiarom i cechom konstrukcyjnym umożliwiają rekonfigurację oraz dobór środków w zależności od profilu misji. Poza zadaniami czysto bojowymi będą mogły one służyć m.in. do monitorowania i kontroli morskiej strefy ekonomicznej, nadzorowania szlaków żeglugowych, środowiska, czy niesieniu pomocy ofiarom klęsk i katastrof.

Pierwszy PPA w wersji Full

Budowę patrolowca Giovanni delle Bande Nere rozpoczęto 28 sierpnia 2019 r. w stoczni koncernu Fincantieri w Riva Trigoso (również w Ligurii), natomiast jego chrzest i symboliczne wodowanie odbyło się 12 lutego 2022 r. Podczas tej ostatniej uroczystości okręt spoczywał już na samojezdnych transporterach kołowych. Posłużyły one do przetoczenia jego kadłuba na barkę. Na jej pokładzie jednostka zostanie przetransportowany do stoczni w Muggiano, gdzie nastąpi jej rzeczywiste wodowanie i dalsze prace wyposażeniowe.

W oparciu o tą stocznię realizowany był również proces prób morskich okrętu, który rozpoczął się pod koniec lipca 2022 r. oraz szkolenia załogi. Te oba ważne zadania nadzorowało Centrum Organizacji Budowy Nowych Okrętów (Centro Allestimento Nuove Costruzioni Navali - MARINALLES) z La Specji, podległe Dowództwo Logistyki Marina Militare (Comando Logistico della Marina Militare – MARICOMLOG). Z chwilą wejścia do służby dowodzona przez kmdr por. Claudię de Cesare jednostka została podporządkowana 1. Dywizji Marynarki Wojennej (Prima Divisione Navale - COMDINAV UNO), bazującej w porcie wojennym La Specja, czyli po drugiej stronie zatoki niż stocznia w Muggiano. Przed załogą patrolowca stoi teraz program treningów i szkoleń, realizowanych z coraz większym stopniem trudności, zarówno w porcie jak i na morzu, a mający na celu osiągnięcie przez okręt pełnej gotowości operacyjnej.

Giovanni delle Bande Nere jest pierwszym spośród patrolowców typu PPA wyposażonych w trójwspółrzędny, dwuzakresowy radar Leonardo Kronos Dual Band z aktywnym elektronicznym skanowaniem fazowym (AESA). Jego cztery zespoły antenowe zostały wkomponowane w boczne ściany nadbudówki nad mostkiem, każdy z nich zawiera dwie anteny ścianowe. Jedną pracującą w paśmie C (służącą do wykrywania i śledzenia celów powietrznych na średnich i dalekich odległościach, obserwacji i śledzenia rakiet balistycznych oraz naprowadzania własnych pocisków przeciwlotniczych) a drugą w paśmie X (przeznaczoną do obserwacji celów nawodnych oraz wykrywania i śledzenia celów powietrznych na krótkich dystansach). Łącznie okręt posiada osiem anten ścianowych, z których cztery pracują w paśmie C (Kronos Quad 3000), a cztery kolejne w paśmie X (Kronos StarFire 3000). Wariant „Full” jest wyposażony w kompletny system radarowy Kronos Dual Band, natomiast okręty w wersji „Light+” ma tylko radar Kronos Quad 3000, a „Light” jedynie Kronos StarFire 3000.

Okręt ten, też jako pierwszy spośród patrolowców typu PPA wyposażony został w cztery spalinowe agregaty prądotwórcze 16V170C2ME o mocy 1600 kW każdy, wyprodukowane przez firmę Isotta Fraschini Motori - spółkę zależną Fincantieri specjalizująca się w produkcji silników wysokoprężnych. Zastąpiły one taką samą liczbę importowanych agregatów MAN GenSets 12V175D-MEM o mocy1640 kW każdy. Ponadto po raz pierwszy na jednostce tego typu zamontowano holowany sonar o zmiennej głębokości zanurzenia Leonardo ATAS (Active Towed Array Sonar), dwie potrójne wyrzutnie torped WASS B-515/3 dla torped Black Arrow kalibru 324 mm, dwie wyrzutnie celów pozornych Oto Melara ODLS-20 oraz kompletny system walki elektronicznej.

Inne patrolowce PPA w tej konfiguracji

Aktualnie w Muggiano trwają prace wyposażeniowe na Domenico Millelire (P 436) drugim okrętem typu PPA budowanym od początku w wersji „Full”, ma on zostać dostarczony włoskiej marynarce wojennej w trzecim kwartale 2026 r. W planach jest również konwersja do tej wersji, dwóch pierwszych jednostek tego typu - Paolo Thaon di Revel (P 430) i Francesco Morosini (P 431) zbudowanych w wersji „Light”. Ma to nastąpić podczas planowanych remontów tych okrętów.

Prawdopodobnie również dwa kolejne PPA tj. Marcantonio Colonna (P 433) i Ruggiero di Lauria (P 435), budowane pierwotnie dla Marina Militare w wersji „Light +”, które zostały w marcu br. sprzedane Indonezji zostaną przed dostawą doprowadzone do tej konfiguracji. Nie potwierdzone informacje wskazują, że w ich miejsce włoska flota chciałaby pozyskać dwie nowe jednostki tego typu w wersji „Full” a więc posiadające największe możliwości bojowe co w obliczu obecnej sytuacji międzynarodowej jest w pełni zrozumiałe.