Korpusy US Army: wzór dla Wojska Polskiego

Wojna na Ukrainie - raport specjalny Defence24.pl

Obecnie US Army posiada cztery korpusy, są to I Korpus, III Korpus, V Korpus i XVIII Korpus. Zazwyczaj w strukturę korpusu wchodzi od dwóch do czterech dywizji oraz dodatkowe jednostki wsparcia.

Zacznijmy od V Korpusu, który ma siedzibę w Fort Knox, a także stałe, wysunięte dowództwo w Poznaniu. Korpus posiada batalion dowodzenia. Podlegają mu obecni dwie regionalne dywizje o obecności rotacyjnej (Atlantic Resolve Rotational Division - ARRD), budowane są z różnych brygad stacjonujących w Europie na zasadzie rotacyjnej. Od dłuższego czasu rotacyjne dowództwo dywizji jest w Poznaniu i posiada w swej strukturze dwie brygady pancerne typu ABCT (Armored Brigade Combat Team) oraz pododdziały artylerii dywizyjnej.

Na chwilę obecną jest to zaledwie batalion dowodzenia zaś wsparcie artyleryjskie zapewniają organiczne dywizjony artylerii w brygadach pancernych oraz jednostki przydzielone dowództwu artylerii dywizyjnej na czas operacji. Dodatkowo w strukturze "rotacyjnej" dywizji znajdują się brygada lotnictwa wojsk lądowych oraz brygada logistyczna, jednostki te obecne są w Europie na zasadzie ciągłej rotacji.

Ponadto V Korpus posiada jeszcze drugą ARRD w Rumunii, jej dowództwo zostało ustanowione w 2022 roku w reakcji na pełnoskalową agresję Rosji na Ukrainę. Podlega zaledwie pojedyncza brygada lekkiej piechoty oraz pododdziały artylerii i logistyczne. Dodatkowo pod V Korpus podlegają jeszcze jednostki US Army stacjonujące na stałe w Europie: 2. Pułk Kawalerii mający siłę brygady piechoty zmotoryzowanej, 41. Brygada Artylerii (HIMARS i MLRS) oraz 12. Brygada Lotnictwa Wojsk Lądowych.

Dodajmy, że brygady podległe "rotacyjnym" dowództwom dywizji wcale nie muszą działać w krajach, w których są rozlokowane ich dowództwa. Przykładowo część jednostek pancernych działa na Litwie czy w Niemczech, choć dowództwo dywizji któremu podlegają jest w Polsce.

Innym przykładem jest III Korpus, na który składają się najcięższe dywizje US Army. Są to 1. Dywizja Pancerna, 1. Dywizja Kawalerii, 1. Dywizja Piechoty oraz 4. Dywizja Piechoty. Cały III Korpus posiada zatem w swej strukturze dziewięć brygad pancernych, trzy brygady zmechanizowane, cztery dywizyjne brygady artylerii oraz jedną samodzielną, cztery brygady lotnictwa wojsk lądowych, pięć brygad logistycznych, brygadę saperów, brygadę łączności, brygadę wywiadu wojskowego, brygadę medyczną oraz brygadę żandarmerii wojskowej.

I Korpus natomiast składa się z trzech dywizji, są to 7. Dywizja Piechoty, 25. Dywizja Piechoty oraz 11. Dywizja Powietrznodesantowa, a dodatkowo w strukturze znajdują się także wysunięte dowództwo korpusu w Japonii, oraz 593. Ekspedycyjne Dowództwo Logistyczne.

Ostatni jest XVIII Korpus w strukturach którego znajdują się 3. Dywizja Piechoty, 10. Dywizja Górska, 82. Dywizja Powietrznodesantowa oraz 101. Dywizja Powietrznodesantowa. Łącznie cały Korpus dysponuje dwiema brygadami pancernymi, dziesięcioma brygadami lekkiej piechoty w tym powietrznodesantowej, pięcioma brygadami artylerii, czterema brygadami lotnictwa wojsk lądowych, sześcioma brygadami logistycznymi, brygadą saperów, brygadą łączności, brygadą wywiadu wojskowego, brygadą medyczną oraz brygadą żandarmerii wojskowej.

Jak zatem może to wyglądać w Siłach Zbrojnych RP? Centrum Operacyjne MON potwierdza wcześniejsze informacje Defence24.pl, że nowy związek powstanie na bazie Centrum Operacji Lądowych-Dowództwa Komponentu Lądowego i będzie rozlokowany w Krakowie . Można więc zakładać, że będzie odpowiedzialny za dowodzenie operacjami lądowymi w podporządkowaniu Dowództwa Operacyjnego RSZ. Równocześnie będzie mieć dodatkowe zdolności, zarówno w zakresie dowodzenia, jak i na przykład użycia Lotnictwa Wojsk Lądowych.

2 Korpus Polski będzie zorganizowany na wzór amerykański, a w jego składzie znajdzie się m.in. element związany z siłami powietrznymi. Jego zadaniem będzie wzmocnienie interoperacyjności z armią amerykańską oraz wzmocnienie możliwości obronnych Wojska Polskiego. Za stworzenie 2 Korpusu Polskiego odpowiedzialny będzie gen. Adam Joks. Ponadto informujemy, że Korpus Polski - Dowództwo Komponentu Lądowego (2KP-DKL) powstanie w wyniku przeformowania Centrum Operacji Lądowych - Dowództwa Komponentu Lądowego (COLąd-DKL) funkcjonującego obecnie w Garnizonie Kraków. COLąd-DKL jest bezpośrednio podporządkowane pod Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych i na to miejsce zostanie przeformowane Dowództwo 2KP-DKL. Dowództwo 2KP-DKL będzie rozmieszczone w Garnizonie Kraków.
Centrum Operacyjne MON

Warto wspomnieć że obecnie tworzony korpus będzie nosił nazwę 2. Korpusu Polskiego a więc będzie nawiązywał historycznie do sformowanego 21 Lipca 1943 i rozformowanego w 1947 2. Korpusu Polskiego którym dowodził między innymi gen. broni Władysław Anders a w skład 2. Korpusu wchodziły trzy dywizje czyli 2. Warszawska Dywizja Pancerna, 3. Dywizja Strzelców Karpackich, 5. Kresowa Dywizja Piechoty oraz jednostki poza dywizyjne (armijne i korpuśne).

Planowana struktura 2. Korpusu Polskiego, w przeciwieństwie do dywizji Wojsk Lądowych które podlegają Dowództwu Generalnemu RSZ, będzie jednak podporządkowana Dowództwu Operacyjnemu RSZ tak jak COL-DKL, który zastępuje. Na razie nie wiadomo, czy będą tworzone inne jednostki tego poziomu ani ile jednostek będzie w stałym podporządkowaniu Korpusu, a ile przydzielanych mu na czas operacji.

Na chwilę obecną z przyczyn oczywistych, trudno jest ocenić efekty wprowadzanych reform. Ustanowienie dowództwa szczebla korpusu wydaje się być ruchem racjonalnym choćby ze względu na rozbudowę Sił Zbrojnych RP i formowanie kolejnych dywizji Wojsk Lądowych. Jest to także efekt postępującej reformy organizacyjnej Wojsk Lądowych.