HIMARS dostarczony do Rumunii

Jak poinformowało rumuńskie ministerstwo obrony narodowej, pierwsze elementy wyposażenia systemu HIMARS (High Mobility Artillery Rocket System) znajdują się od kilku dni w kraju, gdzie po rozładunku trafiły do Fokszany, gdzie stacjonuje 81. Dywizjon Artylerii Rakietowej. Jest to pierwsza jednostka, jaka ma przetestować a następnie użytkować ten system.

Umowa międzyrządowa warta około 1,25 mld USD netto (1,5 mld USD brutto), została podpisana w lutym 2018 roku i obejmuje zakup 54 wyrzutni oraz między innymi 972 pociski GMLRS, 54 taktyczne pociski ATACMS i 30 pakietów LCRR z pociskami szkolnymi. Dokument przewiduje uzbrojenie trzech dywizjonów, każdy ma otrzymać po 18 wyrzutni oraz pojazdy wsparcia (w tym wozy dowodzenia na Humvee). Oprócz tego Bukareszt zakupił pakiet wsparcia eksploatacji.

M142 HIMARS produkcji Lockheed Martin, to nowoczesny system artylerii rakietowej, który jest lżejszym odpowiednikiem M270 Multiple Launch Rocket System (MLRS). W przeciwieństwie do cięższego MLRS, przenosi nie dwa, a jeden pakiet z sześcioma pociskami GMLRS lub jednym ATACMS, ale dzięki temu może być łatwiej transportowany (także za pomocą samolotu C-130 Hercules).

Pociski GMLRS mają w obecnie używanych wersjach donośność maksymalną do około 70-85 km, natomiast ATACMS - do ponad 300 km. W przyszłości uzbrojenie HIMARS zostanie uzupełnione o pociski GMLRS-ER o donośności 150-200 km oraz nowe taktyczne PrSM (w kontenerze startowym mają mieścić się 2 rakiety). Do użytkowników tego systemu zalicza się siły amerykańskie (US Army, w tym Gwardię Narodową oraz US Marine Corps) oraz US National Guard. HIMARS został też zakupiony takie kraje jak: Jordania, Polska, Rumunia, Singapur i Zjednoczone Emiraty Arabskie.

Polska podpisała umowę na zakup dywizjonu HIMARS w lutym 2019 roku, w ramach programu Homar. Do kraju zostanie dostarczonych 20 wyrzutni, wraz z 300 pociskami w tym 30 ATACMS i 270 GMLRS w 45 pakietach oraz dodatkowym wyposażeniem w tym pojazdami typu wozy transportowe M1084A1P2 Resupply Vehicle, przyczepy M1095 MTV, czy pojazdy ewakuacyjne M1089A1P2. System zakupiono bez offsetu i transferu technologii, po tym jak w 2018 roku anulowano pierwsze postępowanie na trzy dywizjony, jakie miały być pozyskane od konsorcjum polskich spółek wraz z transferem technologii.

Pod koniec 2020 roku MON poinformował Defence24.pl, że „Zakupione w ramach realizowanej obecnie umowy FMS elementy składowe dmo HOMAR stanowią jedynie część należności etatowej pododdziału. Pozostałe elementy dmo DMO HOMAR pozyskiwane są na rynku krajowym”.

Oznacza to, że możliwe jest pozyskanie kolejnych elementów dywizjonu (na przykład systemów rozpoznawczych) na rynku krajowym. Jeśli polskie środki rozpoznawcze zostałyby zintegrowane ze standardowym Zautomatyzowanym Zestawem Kierowania Ogniem Topaz, to mogłyby współdziałać z amerykańskim AFATDS pozyskanym wraz z HIMARS dzięki zdolnościom uzyskanym w ramach programu ASCA.

MON podał też, że „w ramach obecnej umowy przewidziano tylko podstawową ilość amunicji niezbędną do osiągnięcia podstawowej zdolności operacyjnej. Kolejne zakupy będą planowane stosownie do rozwoju zdolności bojowej pododdziału, zakupu kolejnych modułów oraz przy uwzględnieniu rozwoju technologicznego systemu rakietowego i przeznaczonych do niego rakiet i pocisków rakietowych”. Oznacza to, że rozważane jest pozyskanie pocisków o większym zasięgu, takich jak np. GMLRS-ER lub LRPF/PrSM. W Planie Modernizacji Technicznej zapisane jest też pozyskanie kolejnych modułów HIMARS, jednak szczegóły nie są znane.

Kacper Bakuła, Jakub Palowski