Francja: artyleria zdobędzie Bałkany?

Podczas paryskich targów Eurosatory 2024 chorwacka delegacja podpisała z Francją umowę ramową na 12 zakup systemów artyleryjskich CAESAR. Oprócz niej swój udział w ramach koalicji państw chcących nabyć tę konstrukcję ogłosiła Estonia, która już kupiła 12 sztuk (i część z nich odebrała). W marcu tego roku chorwacki minister obrony Ivan Anušić poinformował, że chce zabezpieczyć środki i do końca roku zakończyć negocjację, a następnie niezwłocznie po nich zawrzeć umowę wykonawczą na większą niż planowano liczbę Cezarów, bo aż 30 egzemplarzy.

Sam zakup przez Zagrzeb francuskiego hitu eksportowego może zostać wsparty przez europejski program ReArm Europe, dzięki któremu możliwe będzie pozyskanie na potrzeby ich zakupu korzystniejszych kredytów. Chorwacja chce z tego mechanizmu skorzystać. Jak wskazuje francuski serwis Forces Operations Blog, okazją do domknięcia tego tematu może być wizyta francuskiego ministra obrony Sébastiena Lecornu w Chorwacji jesienią, kiedy to planuje spotkać się ze swoim chorwackim odpowiednikiem Ivanem Anušiciem. Oprócz zakupu artylerii mają oni rozmawiać także o małych dronach bojowych i odwiedzić lokalnych ich producentów.

Co ciekawe, od czasu zawarcia umowy ramowej przez wspomniane 3 kraje dołączyć do niej miała Słowenia, Portugalia oraz Bułgaria. Pytaniem otwartym pozostaje jaką wersję Cezara kupi Chorwacja, czy będzie to wariant zbieżny z tym kupionym przez Estonię (Mark I), czy też podobnie jak Lizbona i Lublana jej ulepszona wersja (Mark II/NG). Zakup 30 francuskich armatohaubic pozwoli na zastąpienie przekazanych Ukrainie poradzieckich holowanych armat polowych M-46 kal. 130 mm (około 24-44 sztuk) oraz być może haubic D-30 kal. 122 mm (około 24 egzemplarze).

Obecnie Chorwacja posiada na stanie 16 gąsienicowych armatohaubic PzH 2000 (jednak operacyjnych jest tylko 12, pozostałe służą do szkolenia oraz jako zapas części zamiennych) oraz 8 poradzieckich samobieżnych haubic 2S1 Goździk przeznaczonych do szkolenia. Zakup 30 sztuk CAESAR-ów pozwoli na zwiększenie floty nowoczesnej artylerii kal. 155 mm wykorzystywanej przez Zagrzeb, pozwalając na zastąpienie wszystkich rozwiązań w standardzie radzieckim.

CAESAR (Camion Équipé d’un Système d’Artillerie) to francuska armatohaubica samobieżna o trakcji kołowej produkowana przez KNDS Nexter (niegdyś Nexter Group). Jest przystosowana do montażu na podwoziach różnych samochodów ciężarowych w układzie 6x6 lub 8x8, zgodnie z wymaganiami klienta. Najczęściej stosowanymi nośnikami są Renault Sherpa 5, Mercedes-Benz Unimog (oba 6x6) oraz Tatra 815-7 (8x8). CAESAR posiada uzbrojenie główne kalibru 155 mm z lufą L/52 (o długości ok. 8 metrów), którego maksymalna donośność wynosi ponad 40 km podczas strzelania pociskami odłamkowo-burzącymi z gazogeneratorem dennym. CAESAR korzysta z szerokiej gamy amunicji kompatybilnej z JBMoU, w tym klasycznej odłamkowo-burzącej, przeciwpancernej BONUS oraz nowych kierowanych pocisków Katana 155 mm.

Zapas amunicji w wariancie francuskim, na podwoziu Renault (Arquus) z napędem 6x6, wynosi 18 pocisków wraz z ładunkami miotającymi. Dotychczas powstało ponad 300 egzemplarzy tego systemu. Trafił on na wyposażenie Sił Zbrojnych Francji, Arabii Saudyjskiej, Tajlandii, Estonii, Maroka, Indonezji oraz Ukrainy. W niedalekiej przyszłości wejdzie do służby w Belgii, Portugalii, Słowenii, Armenii, Chorwacji, Czech oraz na Litwie. Z użytkowania tego systemu zrezygnowała Dania, przekazując Ukrainie wszystkie 19 egzemplarzy z własnych sił zbrojnych.