Czechy i Węgry połączą jednostki Gripenów? "Fiasko rozmów ze Słowacją"

Pierwotnie Czesi zamierzali stworzyć wraz ze Słowakami wspólną jednostkę lotniczą, bazującą na szwedzkich maszynach JAS-39 Gripen. Jednak zmiana priorytetów słowackich wydatków, ulokowanych w obecnym budżecie sił powietrznych, zablokowała plany stworzenia takiej formacji. Słowacy dążą bowiem obecnie w pierwszej kolejności do utrzymania swojej floty samolotów MiG-29, co dzieje się kosztem programu JAS-39.

Czescy decydenci odpowiadający za obronność bardzo uważnie obserwują jednak możliwe zmiany na słowackiej scenie politycznej, które w najbliższych latach mogą ewentualnie przywrócić możliwość realizacji koncepcji wspólnej jednostki lotniczej, wyposażonej w JAS-39 Gripen.

Jednak pomimo zamrożenia możliwości współpracy czesko-słowackiej związanej z samolotami JAS-39, władze w Pradze nie zaniechały starań związanych z próbą stworzenia wspólnej formacji z innym regionalnym użytkownikiem tych maszyn. Zdaniem czeskich mediów tamtejsze władze coraz poważniej biorą pod uwagę zacieśnienie współpracy z Węgrami. Siły powietrzne tego państwa również użytkują wspomniane maszyny i są dla Czechów niejako naturalnym wyborem.

Nie bez znaczenia jest też fakt, iż piloci z Węgier i Czech już wielokrotnie wcześniej współpracowali ze sobą w ramach ćwiczeń. Przykładem mogą być manewry z maja zeszłego roku, gdy Gripeny obu państw wspólnie operowały w trakcie „Lions Effort” wraz z maszynami ze Szwecji. Trzeba podkreślić, że ćwiczenia te były zorganizowane w ramach tzw. GUG – czyli grupy użytkowników Gripenów.

Niewątpliwie podstawowym celem, jaki chcą osiągnąć Czesi w zakresie zacieśnienia współpracy z innym użytkownikiem Gripenów, jest ograniczenie kosztów użytkowania floty maszyn JAS-39. Współpraca z Węgrami lub z pierwotnie zakładaną Słowacją, pozwoliłaby na wspólne inwestycje w niezbędną logistykę. Stworzyłaby również odpowiednią płaszczyznę ciągłej wymiany doświadczeń z bieżącego użytkowania maszyn szwedzkiej produkcji.

Dodatkowo, czescy i węgierscy piloci Gripenów mogliby wymieniać doświadczenia w sposób bieżący, w ramach operowania w jednej dwupaństwowej formacji. Dobrym krokiem w kierunku realizacji tego projektu mogłoby być wspólne przejęcie odpowiedzialności za rotacyjną misję Air Policing w rejonie Islandii. Jest ona prowadzona obecnie przez partnerów z NATO. Obecnie mówi się coraz głośniej, że czesko-węgierski kontyngent mógłby sprawdzić się właśnie w takiej misji, i że byłby to krok ku zacieśnieniu współpracy.