Amerykańskie rakiety LRASM za drogie dla japońskich F-15

Japońskie powietrzne siły samoobrony najprawdopodobniej nie uzbroją swoich samolotów F-15 w amerykańskie rakiety przeciwokrętowe dalekiego zasięgu AGM-158C LRASM (Long Range Anti-Ship Missile). Powodem rezygnacji z tych planów są ciągle rosnące koszty tego przedsięwzięcia. Zrobiono tak pomimo, że rozumiano potrzebę wprowadzenia rakiet, którymi japońskie samoloty mogłyby atakować nieprzyjacielskie okręty z bezpiecznej odległości – spoza zasięgu ich systemów obrony przeciwlotniczej.

Rakiety LRASM doskonale się do tego nadawały, ponieważ pozwalają one na atakowanie celów nawodnych znajdujących się nawet w odległości większej niż 200 Mm (ponad 370 km). Jest to więc zasięg większy od jakichkolwiek systemów przeciwlotniczych zamontowanych na chińskich lub rosyjskich okrętach. Zgodnie z decyzją japońskiego ministerstwa obrony, podjętą 5 sierpnia 2021 roku, Japonia nie wprowadziła jednak do przyszłorocznego budżetu obronnego (w roku finansowym zaczynającym się w kwietniu 2022 roku) inwestycji związanej z zakupem rakiet LRASM dla samolotów F-15.

Jest to duża strata dla amerykańskiego przemysłu zbrojeniowego, który w ten sposób nie otrzyma całego, wielomilionowego kontraktu. Całego, ponieważ Amerykanie mieli wspomóc o wiele szerzej idącą modernizację japońskich samolotów F-15. Projekt zakładał więc nie tylko uzbrojenie siedemdziesięciu tych myśliwców (z ponad stu pięćdziesięciu wykorzystywanych w Japonii) w rakiety przeciwokrętowe LRASM, ale również w rakiety manewrujące dalekiego zasięgu typu JASSM (Joint Air-to-Surface Standoff Missile).

Koszty całego przedsięwzięcia zaczęły jednak gwałtownie rosnąć, co w Stanach Zjednoczonych uzasadniano m.in. brakiem w dostawach komponentów elektronicznych oraz koniecznością aktualizacji pokładowego oprogramowania. Nie zmienia to jednak faktu, że o ile Amerykanie wstępnie wycenili konieczne do przeprowadzenia prace na 98 miliardów jenów (894 milionów dolarów), to później podnieśli cenę ponad dwukrotnie - do 218 miliardów jenów (1,99 miliarda dolarów).

Japończycy musieli wiec zrezygnować z zakupu rakiet LRASM, ponieważ dzięki temu mogli zaoszczędzić około 60 miliardów jenów (550 milionów dolarów). Będą też prawdopodobnie musieli negocjować z Amerykanami warunki zakupu pocisków JASSM. Nie zmienia to jednak faktu, że całkowity koszt modernizacji japońskich samolotów F-15 będzie ostatecznie wynosił 398 miliardów jenów (3,63 miliarda dolarów), co i tak będzie o 74 miliardy jenów (670 milionów dolarów) więcej niż początkowo zakładano.

Decyzja o rezygnacji z pocisków LRASM wcale nie oznacza, że samoloty F-15 nie otrzymają w przyszłości nowych rakiet przeciwokrętowych. Jest to bowiem konieczność, wynikająca z agresywnego działania Chin i zagrożenia dla japońskiego archipelagu Riukiu. Ten ciąg wysp o długości około 1200 km stanowi swoisty łącznik pomiędzy Japonią i Tajwanem, jak również oddziela Morze Wschodniochińskie od Morza Filipińskiego. Co więcej południowo-zachodnią część tego archipelagu stanowią niezamieszkałe Wyspy Senkaku, do których Chińczycy mają roszczenia, chcąc z nich utworzyć swoistą bramę na Pacyfik.

By się bronić przed takimi działaniami i jak najszybciej reagować Japończycy potrzebują odpowiednio uzbrojonych samolotów. Dlatego właśnie powstał program modernizacji siedemdziesięciu myśliwców F-15, z których dwadzieścia będzie gotowych operacyjnie w marcu 2028 roku.

Alternatywą dla pocisków LRASM w Japonii mają być własne rakiety przeciwokrętowe dalekiego zasięgu. Prace nad ich opracowaniem rozpoczęły się już w tym roku i zabezpieczono na nie budżet w wysokości 33,5 miliarda jenów (310 milionów dolarów). W pierwszej kolejności zakłada się opracowanie pocisków dla baterii nadbrzeżnych o zasięgu 700 km. Celem całego programu ma być jednak opracowanie rakiet wszechstronnych – przydatnych również dla statków powietrznych oraz okrętów.