Raytheon o Wiśle: "Jesteśmy coraz bliżej celu"

Prezes Raytheon Integrated Defense Systems wyraził przekonanie, że jeszcze w listopadzie zostanie przedstawiony projekt umowy (Letter of Acceptance). Podkreślił, że strona polska dokona wyboru interesujących ją projektów offsetowych z oferty przedstawionej przez Raytheona. Do końca roku powinny być znane przedmiot i terminy dostaw. 

"Myślę, że jesteśmy coraz bliżej celu. Po uzyskaniu zgody Kongresu USA, kolejnym krokiem będzie formalne przedstawienie Polsce przez rząd Stanów Zjednoczonych tzw. Letter of Acceptance, co prawdopodobnie stanie się jeszcze w tym miesiącu. Jego podpisanie nastąpi, miejmy nadzieję, do końca roku. Oczywiście, MON będzie mogło dokonać pewnych wyborów, jeśli chodzi o konfigurację i harmonogram tych pierwszych dostaw" – powiedział w rozmowie z PAP. 

Kiedy Polska zaakceptuje LoA, będzie to zasadniczo oznaczało podpisanie umowy z rządem Stanów Zjednoczonych, a konfiguracja i harmonogram dostaw będą oczywiście częścią tej umowy.

Zapewnił, że firma wspiera przekazanie Polsce poszukiwanych przez nią technologii, choć ostateczne decyzje należą do władz USA. 

Czytaj więcej: MON: 200 mln zł na program Wisła w 2018 r. "Wyższe płatności dopiero przy dostawie"

"Są pewne obszary transferu technologii, których wymaga MON. Raytheon uwzględnił te wymogi, a nasza oferta offsetowa przewiduje serię projektów i powiązanych z nimi technologii, które zostaną przekazane w ramach pierwszej fazy objętej umową" - powiedział.

Jest to oferta, więc to polskie firmy i polski rząd zdecydują, które propozycje akceptują. Przypomnę, że podstawową sprawą jest tu transfer takich technologii, które pozwolą polskiemu przemysłowi nie tylko wspierać, konserwować i eksploatować system Patriot, ale także zbudować fundament pod przyszłe technologie rozwijane już przez Polskę, takie jak system obrony Narew. Trzeba więc na to patrzeć jak na kompleksowy pakiet technologii.

Zapewnił, że pewne technologie pozyskane w ramach offsetu związanego z programem Wisła mogłyby być wykorzystane także w innych programach, jak program obrony powietrznej niższej warstwy Narew.

"Różne technologie rakietowe - czy chodzi o systemy napędu, czy naprowadzania - mają dość ogólną naturę i wiele potencjalnych zastosowań. Oczywiście, różne aspekty zarządzania programem, zarządzania wykonawcami w programach technologicznych będą objęte transferem wiedzy w programie Wisła i mogą znaleźć szerokie zastosowanie nie tylko w przyszłych programach, takich jak Narew, ale ogólnie w polskim przemyśle obronnym" – powiedział Kremer.

Bardzo ważne jest także moim zdaniem to, że kiedy cały program Wisła dobiegnie końca, Polska będzie dysponowała najnowszą i najnowocześniejszą na świecie wersją systemu Patriot, obejmującą dookólny radar AESA i nowy pocisk SkyCeptor. Co więcej, polski przemysł będzie produkował znaczącą część tego systemu, i to nie tylko na potrzeby Polski, ale również jako długofalowy dostawca do innych użytkowników Patriota na świecie.

Prezes zwrócił uwagę, że przygotowana przez korporację Raytheon oferta zawiera propozycje, spośród których strona polska będzie mogła dokonać wyboru. "Nasza oferta offsetowa liczy ponad 5 tys. stron i obejmuje bardzo liczne technologie, przy czym na to, co oferujemy w fazie pierwszej, mamy odpowiednie licencje oraz zgodę rządu Stanów Zjednoczonych” - dodał.

Oczywiście o tym, które technologie Polska będzie chciała pozyskać, zadecydują MON i PGZ. Warto podkreślić, że Raytheon jest obecny w Polsce już od kilku lat i że niektóre polskie firmy już produkują sprzęt dla systemu Patriot. Ponadto od niemal trzech lat odbywamy wizyty studyjne poznając możliwości polskiego przemysłu. Dzięki temu, gdy pisaliśmy ofertę offsetową, wiedzieliśmy już, do których firm możemy po prostu przekazać technologie, a w których obszarach musimy zbudować nowe kompetencje. Ta wiedza o umiejętnościach polskich przedsiębiorstw pozwala nam wierzyć, że transfer technologii przebiegnie pomyślnie.

"Jeśli dobrze rozumiem polskie prawo, umowa offsetowa musi zostać zaakceptowana i podpisana przed podpisaniem przez oba rządy dokumentu LoA. Oczywiście to nie jest tak, że przedstawiliśmy 5 tys. stron, których nikt wcześniej nie widział. Współpracowaliśmy blisko z PGZ nad obszarami transferu technologii, podpisaliśmy też listy intencyjne z poszczególnymi polskimi firmami, których ten transfer będzie dotyczył. Zatem te 5 tys. stron oferty offsetowej to formalne przedłożenie projektów, które były wcześniej dyskutowane i koordynowane. Nie sądzę, żeby były tam jakieś niespodzianki" – zaznaczył Kremer.

Czytaj więcej: MON na debacie Defence24.pl: Offset z myślą o nowych rynkach i innych programach. "Dominująca rola" polskiego przemysłu w produkcji SkyCeptora

Częścią bezpośredniej oferty rządu USA ma być także wymagana przez Polskę integracja baterii Patriot z wprowadzanym w wojskach lądowych USA nowym systemem zarządzania polem walki – IBCS, produkowanym przez firmę Northrop Grumman. "Wiadomo, że MON życzy sobie jak najszybszej integracji systemu IBCS. Z dokładnymi datami trzeba jeszcze poczekać, ponieważ harmonogram i ceny zostaną określone w formalnym dokumencie LoA, więc nie mogę mówić o szczegółach" – zastrzegł Kremer.

Za przedwczesne uznał także wskazywanie możliwych dat dostaw pocisków SkyCeptor, opracowywanych w kooperacji amerykańsko-izraelskiej. "Jak wiadomo, oferta dotycząca drugiej fazy nie została jeszcze złożona, więc nie mogę podać konkretnych ram czasowych. Chcielibyśmy jednak rozpocząć dotyczący jej transfer technologii i know-how już w fazie pierwszej, po to żeby móc produkować SkyCeptora w Polsce w fazie drugiej. Współpracujemy więc ściśle z PGZ i przyglądamy się obszarom transferu technologii o dłuższej perspektywie czasowej, aby uruchomić te projekty odpowiednio wcześniej, tak by zrealizować cel najważniejszy, to jest na czas zrealizować dostawy uzbrojenia" – powiedział.

Czytaj więcej: Szwecja i Rumunia pod ochroną Patriotów. Sukces USA [KOMENTARZ]

Zaznaczył, że jeśli chodzi o zakres transferu technologii i jego ograniczenia, "ostateczną listę określi rząd Stanów Zjednoczonych". "Tak jak powiedziałem, zapewnimy transfer technologii w najwyższym możliwym zakresie. Wiemy, że były prowadzone rozmowy, że polski rząd prosił rząd Stanów Zjednoczonych o ponowne zastanowienie się nad tą listą. Nie mogę jednak mówić o szczegółach transferu technologii, gdyż jest kwestia podlegająca decyzji rządu Stanów Zjednoczonych. My ze swojej strony będziemy wspierać transfer technologii do Polski w możliwie najszerszym zakresie" – podkreślił.

Zauważył, że "jest to zgodne z memorandum intencji podpisanym w trakcie lipcowej wizyty w Polsce prezydenta Donalda Trumpa, w którym uzgodniono, że transfer technologii do Polski będzie zrealizowany w maksymalnym stopniu dozwolonym przepisami i polityką Stanów Zjednoczonych".

Polska zamierza pozyskać Patrioty w dwóch etapach. Zgodnie z memorandum zawartym w lipcu br., w pierwszej fazie do 2022 roku miałyby zostać dostarczone dwie baterie Patriot ze zintegrowanym modułowym systemem dowodzenia IBCS, uzbrojone w pociski PAC-3 MSE, a oferta rządowa (LOA) – przekazana do końca br. Druga faza ma obejmować baterie z radarem dookólnym i rakietami SkyCeptor, przewidziano złożenie oferty rządowej do końca 2018 roku. Przebieg drugiego etapu może jednak być determinowany np. przez program LTAMDS, w ramach którego armia amerykańska poszukuje nowego dookólnego radaru obrony powietrznej, czy wysiłki w celu integracji SkyCeptora.

Czytaj więcej: Kontrakty na przeciwlotniczy radar US Army. Trafi do Polski? [ANALIZA]

Założeniem władz RP jest więc pozyskanie Patriotów w konfiguracji nowszej niż istniejąca, uwzględnia też transfer technologii. Uzyskano już tzw. yockey waiver – zgodę na nabycie systemu IBCS równolegle z armią amerykańską, zanim trafi on do produkcji seryjnej.

Czytaj więcej: IBCS połączy polską tarczę [WYWIAD]

We wrześniu minister Antoni Macierewicz poinformował o otrzymaniu od Raytheon propozycji przyspieszonych dostaw, zakładającej użycie systemu dowodzenia produkowanego przez ten koncern jako rozwiązania przejściowego i integrację IBCS wtedy, kiedy będzie on dostępny (równolegle z armią amerykańską), bez zwiększania kosztu całego zakupu. Niezależnie od przyjęcia bądź odrzucenia tej propozycji, niezmienne pozostają wcześniej zdefiniowane wymagania offsetowe na I etap Wisły.

Czytaj więcej: Patrioty w 2020 roku? Macierewicz o nowej ofercie dla Wisły

13 października koncern Raytheon złożył ofertę offsetową dotyczącą pierwszego etapu programu. Minister obrony Antoni Macierewicz stwierdził 25 października w TV Republika: "Liczymy na to, że baterie będą dostarczone w roku 2019". W odniesieniu do oferty offsetowej wskazał: „I ona jest jak powiedziano, zgodna z założeniami jakie były formułowane przez stronę polską.”.

Czytaj więcej: Macierewicz krytycznie o systemie zakupów. Narew z Brytyjczykami?

Z kolei w wywiadzie dla „Rzeczpospolitej” szef MON zaznaczył, że decyzja w sprawie przyjęcia lub odrzucenia przyspieszonej oferty dostaw systemu Patriot ma zostać podjęta w ciągu miesiąca. Podkreślił, że obejmuje ona "możliwość posiłkowania się dotychczasową konstrukcją" zestawu przeciwrakietowego i przeciwlotniczego Patriot do czasu aż system IBCS stanie się dostępny.

Szef MON zwrócił uwagę na utrzymanie założenia wdrożenia systemu IBCS równolegle z armią amerykańską (w ramach specjalnej procedury yockey waiver, na którą Polska otrzymała już wcześniej zgodę), jak i wprowadzenia tego systemu w ramach jednej ceny, bez zwiększania kosztu baterii pozyskiwanych w I etapie programu Wisła.

Czytaj więcej: Macierewicz: Liczymy na Patrioty w 2019 roku. Zwiększenie budżetu pozwoli wzmocnić armię

JP/PAP