Rafineria w Arabii Saudyjskiej zaatakowana pociskami manewrującymi

Jak wynika z analiz ekspertów, które częściowo potwierdził Pentagon, ataki przeprowadzono przede wszystkim z użyciem 13 irańskich pocisków manewrujących Soumar, które wystrzelono prawdopodobnie z terytorium Iraku. Przed ugodzeniem w zbiorniki z paliwem i instalacje rafinerii przeleciały one m. in. nad terytorium Kuwejtu. Kraj ten ogłosił obecnie podwyższone pogotowie systemów przeciwlotniczych.

Do realizacji ataków miały być użyte również drony w liczbie około 20, jednak główne zniszczenia to efekt uderzenia pocisków Soumar, które powstały w Iranie na podstawie przestarzałego pociski kierowanego Ch-55 konstrukcji rosyjskiej. Jak twierdzi lokalny ekspert, Babak Taghvaee, zasięg Soumarów mógł zostać zwiększony poprzez usunięcie całej lub części głowicy. W przypadku rafinerii ropy nie była potrzebna silna eksplozja aby zainicjować wybuch zbiorników czy uszkodzonych przepompowni.

Efektem ataku jest poważne uszkodzenie kluczowej rafinerii państwowej firmy Aramco w Bukajk (ang. Abqaiq). Na zdjęciach satelitarnych widać, że uszkodzenia są poważne. Na ich skutek nie tylko zredukowano dzienną produkcję Arabii Saudyjskiej o ponad 5,7 mln baryłek, spośród ponad 7 jakie dotąd eksportował codziennie ten kraj. Oznacza to 5% światowego handlu. O połowę została również zmniejszona produkcja LNG. Sytuacja ta już odbiła się na cenie baryłki ropy crude, a poziom i okres tej zwyżki będzie z pewnością zależny od szybkości z jaką Arabii Saudyjskiej uda się ponownie zwiększyć produkcję. Prognozy mówią, że jeśli sytuacja utrzyma się dłużej, to cena ropy crude może sięgnąć 100 dolarów.

Niezależnie od skutków ekonomicznych, atak ma ogromne znaczenie dla polityki w regionie. Pomimo braku bezpośrednich, upublicznionych dowodów udziału Iranu, amerykańska administracja grozi odwetem. Teheran odpowiada, że groźby są bezpodstawne, ale również ostrzega, że „wszystkie amerykańskie bazy i lotniskowce odległe do 2 tys. km od granic Iranu są w zasięgu jego pocisków.”.

Przeprowadzenie tak szeroko zakrojonego - i precyzyjnego - ataku na cel znacznie oddalony od terytorium Iranu świadczy o rosnących zdolnościach uderzeniowych Teheranu. Eksperci podkreślają, że niskolecące rakiety manewrujące są trudnym celem dla klasycznych systemów obrony powietrznej średniego zasięgu, takich jak choćby eksploatowane w Arabii Saudyjskiej w dużej liczbie Patrioty, przede wszystkim z uwagi na trudność wykrycia celów niskolecących (w praktyce ograniczony do ok. 40-50 km, przy celach lecących na wysokości 100 m). Atak może mieć zarówno następstwa geopolityczne, jak i te związane z ewolucją podejścia do wykorzystywania broni precyzyjnego rażenia.