Roboty na MSPO 2018

O robotach mówi się coraz więcej, coraz częstsze są też działania mające na celu zwiększenie powszechności ich używania. W przypadku samych wojsk lądowych nie wystarcza już zastosowanie ich w obszarach związanych z działaniami inżynieryjnymi czy saperskimi, mogłyby one też pełnić role transportowe, obserwacyjno-rozpoznawcze, czy nawet bezpośredniego wsparcia. Ponadto roboty lądowe w ramach sieciocentrycznego systemu przekazywania danych i zarządzania walką mogłyby współpracować z różnymi BSP czy ich nawodnymi i podwodnymi odpowiednikami. Sama współpraca może przy tym mieć charakter na poziomie jednostkowym lub nawet zespołów maszyn tworzących tzw. roje zadaniowe. Roboty powinny być bardziej autonomiczne w działaniu i zdolne do wykonywania dodatkowych funkcji na rzecz żołnierzy (jak np. ładowania ich sprzętu elektronicznego).

W Polsce istnieje kilkanaście ośrodków zajmujących się robotami lądowymi. Na pewno są to powszechnie znany Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP czy Wojskowa Akademia Techniczna (WAT), w której zwłaszcza Wydział Mechaniczny ma spore osiągnięcia. Ale są i inne ośrodki, takie jak Politechniki Świętokrzyska i Białostocka, czy wiele innych placówek i firm. Chociażby na stoisku WITU zobaczyć można prototyp robota rozpoznawczo-bojowego RRB-01, opracowanego we współpracy tego instytutu i prywatnej firmy MACRO-SYSTEM.

Studenci Politechniki Świętokrzyskiej z koła naukowego Impuls zaprezentowali tzw. robota-łazika, z którym z sukcesami startowali w kolejnych edycjach European Rover Challenge (ERC). Łazik ten z każdym rokiem przechodzi swoistą metamorfozę, uzyskując coraz to nowe możliwości. Dzieje się tak dlatego, że doświadczenie i wiedza procentuje, a marzeniem młodych naukowców jest dołączenie do grona profesjonalistów z NASA i ESA pracujących przy tworzeniu symulacji misji na Marsa. Taką właśnie nagrodą jest zwycięstwo w  ECR.

W WAT opracowano już wiele demonstratorów robotów, jak np. Florian przeznaczony do uczestnictwa w akcji ratowniczych prowadzonych na przykład przez Straż Pożarną, czy Dromader, który z kolei może przenosić spore ładunki na większe odległości (jak np. sprzęt pododdziału piechoty). Inny znany już robot to przeznaczony do wsparcia inżynieryjnego Marek. Ideą jego opracowania było wykonywanie zadań z zakresu rozminowania i oczyszczania terenu (IED/EOD). Oczywiście, WAT przy opracowywaniu niektórych z tych maszyn współpracował z takimi firmami jak WB Electronics czy Hydromega.

Na MSPO mogliśmy zobaczyć także zupełną nowość z akademii w postaci prototypu robota Kuna. Ma on układ jezdny 4x4 i napęd hydrostatyczny, czyli silnik spalinowy napędza pompę, która to rozdziela moc na cztery silniki hydrauliczne napędzające poszczególne koła.  Sam pojazd ma masę 250 kg i może przenosić ładunek o masie do 150 kg, a sterowany jest poprzez hydrooperacje. Co ważne, to na nim testuje się kilka zupełnie nowatorskich rozwiązań zasadniczych układów, jak np. zdublowanego sterowania, skrętu czy antypoślizgowy. Mogłyby one docelowo znaleźć zastosowanie w wykorzystywanych w armii robotach lub w obszarze cywilnym. W planach jest zaimplementowanie ograniczonej, jak na razie, autonomii działania tej maszyny, czy sprawdzenie jej współpracy z zainstalowanymi systemami uzbrojenia o osprzętem specjalistycznym.

Oczywiście, wszyscy zdają sobie sprawę i z zagrożeń wynikających, chociażby, z zastosowania autonomii działania czy cyberataku, ale do wyeliminowania tego rodzaju niebezpieczeństw konieczne jest wykonywanie małych kroków naprzód, a czasami nawet  cofanie się.

Ważne, że są chęci i kadra naukowo-inżynieryjna, która rozumie skalę problemów i wyzwań. Istotne jest również to, że niektóre placówki już ze sobą współpracują, choć wspólne działania hamowane są przez brak konsolidacji i ograniczenia finansowe. Ludzie zajmujący się robotyką wiedzą, w którym kierunku pójść, ale potrzebują wsparcia z „góry” i stabilnych decyzji co do dalszych kierunków rozwoju w tym obszarze zarówno ze strony MON, jak i innych zainteresowanych resortów.