IDEX 2025: Państwa arabskie stawiają na przemysł zbrojeniowy

Podczas targów w Abu Zabi Egipcjanie prezentują szeroką gamę pojazdów wojskowych, wśród których kluczowe miejsce zajmuje rodzina Temsah – od modeli Temsah 1 do Temsah 6, a także Temsah Sherba i opancerzony autobus Temsah Bus.

Najbardziej zaawansowanym modelem jest zaprezentowany w grudniu 2023 roku Temsah 6 – ciężki pojazd o masie bojowej około 13,5 tony, przeznaczony do różnorodnych zadań. Zaprojektowano go jako uniwersalną platformę, na bazie której mogą powstawać wersje specjalistyczne, takie jak pojazdy ewakuacji medycznej (CASEVAC), walki elektronicznej, obrony przeciwlotniczej czy dowodzenia.

Temsah 6 opiera się na podwoziu Navistara i jest wyposażony w silnik o mocy 369 KM. Pojazd osiąga maksymalną prędkość 85 km/h przy pełnym załadunku, a jego zasięg przy prędkości przelotowej wynosi 500 km. Ma 6,4 metra długości (6,7 metra z tylnym kołem zapasowym), 2,6 metra szerokości i 2,98 metra wysokości, a jego prześwit wynosi 380 mm.

Jednym z najbardziej rozpoznawalnych pojazdów egipskiego przemysłu zbrojeniowego pozostaje wciąż oferowany transporter piechoty Fahd 300 (4x4). Oparty na podwoziu ciężarówki Mercedes-Benz LAP 1117/32 4x4, służy od lat osiemdziesiątych, będąc dziełem niemieckich inżynierów z Thyssen Henschel. Podczas targów w Abu Zabi zaprezentowano jego najnowszą wersję z 2018 roku – Fahd 300 w wariancie opancerzonego ambulansu.

Fahd 300 ma 6,55 metra długości, 2,6 metra szerokości i 2,6 metra wysokości, a jego masa wynosi 17 ton, z czego ładowność to 3 tony. W wersji ambulansu może przewozić dwóch medyków i do czterech pacjentów, natomiast w konfiguracji transportera pomieści 13 żołnierzy, w tym kierowcę, dowódcę i strzelca.

Choć Fahd w żadnej ze swoich wersji nie należy do technologicznej czołówki, jego prosta i sprawdzona konstrukcja wciąż dobrze sprawuje się nie tylko w Egipcie. Wśród użytkowników pojazdu znajdują się m.in. Burundi, Burkina Faso, Oman, Sudan i Algieria.

Najświeższa wersja Fahd 300 wprowadza szereg ulepszeń, w tym nowe podwozie Tatra, zapewniające lepszą mobilność w trudnym terenie oraz silnik diesla Cummins ISBe2 300. Pojazd osiąga maksymalną prędkość 105 km/h i ma zasięg do 700 km. Nowością jest również spłaszczony kadłub oraz ulepszony pancerz, zapewniający lepszą ochronę przed zagrożeniami balistycznymi i minami-pułapkami.

W Abu Zabi Egipcjanie prezentują też amunicję, w tym rakiety kal. 70 mm i 122 mm. Ta druga to Sakr i stanowi analogiczne rozwiązanie do rosyjskiego Grada. Dzięki temu może być wystrzeliwana z wyrzutni BM-21 lub ich kopii. Warianty rakiety Sakr obejmują Sakr-10 o wadze 26,50 kg, Sakr-18 o wadze 47,20 kg oraz Sakr-30 o wadze 39,25 kg.

Egipcjanie prezentują również swój pierwszy pływający bojowy wóz piechoty. Sena 200 to nowa konstrukcja, która została zaprezentowana opinii publicznej podczas egipskich targów EDEX w 2023 roku. To daleki krewny BMP-1, ale Egipcjanie przekonują, że pojazd jest zdecydowanie lepszy i opiera się na rodzimych technologiach. Obejmuje to wyższy poziom ochrony balistycznej (poziom 4 dookoła, zgodnie z normami STANAG 4579). Zdolność ochrony przed minami pojazdu Sena 200 została określona jako poziom 3. Pojazd może być wyposażony w wykonane z włókien aramidowych wzmocnionych stalą siatki, które zapewniają dodatkową ochronę przed granatami rakietowymi (RPG), które można zamontować po każdej stronie pojazdu.

Sena 200 ma masę bojową wynoszącą 14 ton, długość 6,1 m, szerokość 3,04 m i wysokość 1,88 m bez głównego uzbrojenia (5,56 mm, 7,62 mm, 12,7 mm i 14,5 mm). Silnik diesla o mocy 360 KM pozwala na osiągnięcie maksymalnej prędkości 65 km/h na drogach i 45 km/h w terenie.

Sena 200 jest oferowana w różnych konfiguracjach, w tym jako bojowy wóz piechoty (IFV), wóz medyczny, wyrzutnia rakiet, transporter moździerzy, pojazd łączności, pojazd dowodzenia, transporter amunicji, transporter logistyczny oraz pojazd walki elektronicznej.

Jordańską ofertę na targach IDEX 2025 prezentuje firma Jadara Equipment & Defence Systems, która debiutuje z najnowszym bezzałogowcem Shaheen. Dron może być wykorzystywany do misji wywiadowczych, nadzoru i rozpoznania (ISR), a także do walki elektronicznej i wsparcia artylerii.

Według producenta zasięg Shaheena wynosi 25 km, a jego maksymalny pułap operacyjny to 8 tysięcy metrów. Czas lotu zależy od misji i przenoszonego wyposażenia, wynosząc od 8 do 24 godzin. Prędkość operacyjna drona mieści się w zakresie 160-220 km/h. Może on działać w ekstremalnych warunkach, przy temperaturach od -40°C do +55°C.

Producent podkreśla także udaną integrację Shaheena z kierowanymi bombami Thunder, sterowanymi za pomocą systemów laserowych lub GPS/INS. Uzbrojenie to powstało w emirackiej firmie Halcon Systems, będącej częścią koncernu EDGE. Większy wariant Thunder waży 45 kg i jest zdolny do rażenia celów na dystansie do 18 km. Lżejsza wersja, Thunder-2, ma masę 18 kg.

W Abu Zabi zapoznać się można również z ofertą IDEX 2025: Jordan Ammunition Manufacturing Service (Jorammo), która należy do JODDB Investment Group’s Arms and Ammunition Cluster (JIG). Jorammo zostało założone w 2008 roku. To pierwszy producent amunicji w Jordanii, która w ten sposób postanowiła uzyskać w tej sferze całkowitą niezależność. Oferta ciągle się zwiększa. Jordańczycy oferują chociażby amunicję do broni lekkiej, w tym 9 mm, 5,56 mm 7,62 mm, a także 40-mm granatnik dymny, zdolny do jednoczesnego wystrzelenia 15 granatów dymnych. System może być sterowany zarówno automatycznie, jak i manualnie, posiada zasięg do 200 metrów oraz automatyczny system namierzania celów dla granatów. To również amunicja średniego i dużego kalibru, w tym, 81-mm i 120-mm pociski moździerzowe, 155-mm pociski artyleryjskie oraz bomby lotnicze Mk 81, Mk 82 i Mk 84.

JLVM (Jordan Light Vehicle Manufacturing) również należy do Jordan Investment Group JIG. Firma powstała w 2003 roku i od tego momentu zaczęła projektować i budować taktyczne pojazdy specjalistyczne zarówno dla sił zbrojnych jak i cywilnych służb bezpieczeństwa. W ofercie są między innymi sanitarki, opancerzone furgony do transportu pieniędzy, mobilne szpitale,  pojazdy dowodzenia, czy też mobilne systemy anty-dronowe (Sky Storm).

Jedną z flagowych konstrukcji promowanych podczas IDEX 2025 jest Al-Wahsh – kołowy pojazd opancerzony (4x4) przeznaczony do transportu ośmioosobowego desantu. Napędza go silnik wysokoprężny o mocy 370 KM. Występuje również w wersji wzmocnionej przeciwminowo (MRAP) i może być wyposażony w różne lekkie systemy uzbrojenia. Al-Wahsh dostępny jest w kilku konfiguracjach, w tym jako transporter piechoty, wóz bojowy, pojazd rozpoznawczy, dowodzenia oraz medyczny. Pojazd ten jest wykorzystywany przez Sudan.

Al-Jawad to kolejny transporter piechoty, wyposażony w silnik diesla o mocy 330 KM (bazą jest podwozie Forda F-550). Zaprojektowany z myślą o wsparciu operacji z zakresu bezpieczeństwa wewnętrznego (ISV – Internal Security Vehicle), może przewozić ośmioosobowy desant. Przeznaczony jest głównie dla sił specjalnych, policji oraz jednostek o specjalnym przeznaczeniu.

Podobną konstrukcją jest Al-Maha – lżejszy i bardziej kompaktowy pojazd, napędzany silnikiem o mocy 195 KM i mogący transportować pięciu żołnierzy desantu.

Do operacji dalekiego rozpoznania Jordania oferuje kołowy pojazd Al-Ghazal (4x4). W zależności od konfiguracji może przewozić od czterech do sześciu osób oraz strzelca, który obsługuje broń maszynową umieszczoną na dachu, zapewniającą ostrzał w zakresie 360 stopni. Ze względu na przeznaczenie pojazd wyposażono w klatkę bezpieczeństwa, zwiększającą ochronę w razie wypadku lub przewrócenia się. jego bazą jest podwozie Toyoty Land Cruiser 79.