Ciągły rozwój polskich zautomatyzowanych systemów dowodzenia i wsparcia wojsk

Wyróżniony ostatnio SWD C3IS JAŚMIN jest też jedynym polskim i w wielu dziedzinach unikalnym dużym zbiorem zunifikowanych/w pełni spójnych wojskowych rozwiązań software’owych. W skład tego systemu systemów wchodzą m.in. następujące zautomatyzowane systemy zarządzania walką (lub działaniami w sytuacjach kryzysowych), dedykowane dla konkretnych szczebli/poziomów dowodzenia i działań wojsk bądź służb zarządzania kryzysowego (które także były w dużym zakresie praktycznie prezentowane np. podczas ostatniego MSPO):

• HMS C3IS JAŚMIN – oprogramowanie/Zautomatyzowany System Zarządzania Walką Korpusu, Dywizji, Brygady i Pułku. To zasadnicze rozwiązanie SWD C3IS JAŚMIN jest wdrożone i z powodzeniem szeroko wykorzystywane w SZ RP. Posiada ono jedne z większych w skali sojuszniczej (i jedyne w kraju) potwierdzone i udokumentowane zdolności m.in. do: efektywnego dowodzenia całymi ugrupowaniami wojskowymi (w tym bieżącego cyfrowego obrazowania sytuacji operacyjnej) niezależnie od dyslokacji geograficznej ich poszczególnych struktur (np. stanowisk dowodzenia: dywizji, brygad i pułków), integracji innych systemów krajowych oraz sojuszniczych i tym samym tworzenia POSO (Połączonego Obrazu Sytuacji Operacyjnej), działania także w rozproszonym środowisku teleinformatycznym oraz w warunkach mobilnych z wykorzystaniem radiowych środków łączności;
• BMS C3IS JAŚMIN – oprogramowanie/Zautomatyzowany System Zarządzania Walką Batalionu, Kompanii, Plutonu i Drużyny, które – co bardzo ważne – jest też zunifikowane/w pełni spójne m.in. z ww. HMS C3IS JAŚMIN (w dużej skali eksploatowanym już w SZ RP), zawierającym większość zasadniczych funkcjonalności BMS;
• DSS C3IS JAŚMIN – oprogramowanie/Zautomatyzowany System Zarządzania Walką Żołnierza, też w pełni zintegrowane z wszystkimi komponentami programowymi omawianymi w niniejszej publikacji;
• JFSS C3IS JAŚMIN – oprogramowanie/zasadniczy komponent Systemu Wymiany Danych dla Połączonego Wsparcia Ogniowego, w tym TZKOP, także jako jedyne polskie zapewniające m.in. wsparcie dla realizacji cyfrowo wspomaganych zadań bezpośredniego wsparcia lotniczego wojsk (DACAS – Digitally Aided Close Air Support). Jest ono również w pełni spójne i gotowe do współpracy z wszystkimi prezentowanymi rozwiązaniami i innymi systemami posiadającymi zaimplementowane właściwe standardy komunikacyjne;
• SZK C3IS JAŚMIN – oprogramowanie/też najważniejszy komponent Systemu Zarządzania Kryzysowego (SZK JAŚMIN) dla jednostek administracji publicznej oraz Resortu Obrony Narodowej, także gotowe do współdziałania z opisywanymi wyrobami techniki wojskowej itp.

Omawiany SWD C3IS JAŚMIN dysponuje – też jako jedyne polskie i jedno z nielicznych w świecie tego typu rozwiązanie – m.in. największą liczbą zaimplementowanych standardów interoperacyjności (np.: MIP DEM B2/3/3.1/4, NFFI, ADatP-3, ADatP-37, Link 16, Link 11B, APP-6A/B/C, NVG, OTH-GOLD, VMF, WMS i HLA). Gwarantuje to skuteczną integrację innych systemów krajowych i sojuszniczych klasy C2, rozpoznania, kierowania środkami walki (w tym OPL) oraz szkolenia i symulacji działań bojowych. Jako jedyny również polski wyrób potwierdził on w ćwiczeniach z wojskami, że ma zdolność np. do:

• efektywnego dowodzenia całymi ugrupowaniami (w tym bieżącego cyfrowego obrazowania sytuacji operacyjnej) na ich wszystkich stanowiskach i punktach dowodzenia niezależnie od ich dyslokacji. Odbyło się to np. ostatnio w trakcie ćwiczeń ANAKONDA 2016 i 2018;
• działania w warunkach mobilnych z wykorzystaniem środków radiowych, realizacji konwersji pomiędzy wieloma formatami wiadomości, poprzez ich zapis do ujednoliconego modelu baz danych JC3IEDM oraz wykonywania wymagań stawianych dla Serwerów Identyfikacji Bojowej - STANAG 2129 itp. Pozytywnie zweryfikowano to w środowisku międzynarodowym, m.in. podczas wielu edycji ćwiczeń BOLD QUEST (rozgrywanych w USA i Europie z udziałem wielu licznych wojskowych komponentów sojuszniczych i użyciem wyjątkowo dużej liczby środków bojowych, w tym najnowszej generacji samolotów);
• skutecznej współpracy i działania w strukturach wielonarodowych, np. w trakcie chociażby ostatnich edycji: BOLD QUEST, ALLIED SPIRIT VIII, COMBINED RESOLVE X i SABER STRIKE. 

Następnym ważnym i unikalnym walorem SWD C3IS JAŚMIN, w tym jego ww. systemów, jest to, że w zdecydowanej większości są one znane żołnierzom WP (szczególnie dobrze HMS C3IS JAŚMIN), nigdy ich nie zawiodły i od lat przynioszą im splendor w środowisku międzynarodowym, zresztą jak pozostałe produkty platformy JAŚMIN. Od wielu lat to kompleksowe rozwiązanie jest dynamicznie rozwijane m.in. w oparciu o wnioski z: jego też wyjątkowo szerokiego (ilościowo, zakresowo i czasowo) użycia w trakcie istotnych zagranicznych i krajowych przedsięwzięć oraz programów wojskowych i wieloletniej (również w wielu przypadkach unikalnej) współpracy z krajowymi i sojuszniczymi ośrodkami naukowo-badawczymi i szkoleniowymi, m.in. ASzWoj (wcześniej AON), WAT, NATO, US Army, Sił Zbrojnych Francji i Niemiec. Wiele z nich odbyło się z użyciem wojsk i dawało możliwość weryfikacji SWD C3IS JAŚMIN w warunkach zbliżonych do bojowych, co jest także optymalnością i unikalnością w tym zakresie, zwłaszcza w skali kraju.

Opracowanie tego innowacyjnego, kompleksowego, wysoce specjalistycznego i interoperacyjnego systemu systemów przyczyniło się do rozwoju zautomatyzowanych systemów dowodzenia oraz wsparcia działań wojsk, także w wymiarze sojuszniczym. Pozwoliło również na usytuowanie Polski w tej dziedzinie w czołówce państw NATO, co wcześniej nigdy nie miało miejsca. Sprzyjało temu również m.in.: projektowanie, tworzenie i dynamiczne rozwijanie SWD C3IS JAŚMIN (także w zakresie bezpieczeństwa teleinformatycznego):

• zgodnie z koncepcjami Service-Oriented Architecture i NATO Federated Mission Networking (FMN) oraz dysponowanie przezeń unikalnym, w pełni zunifikowanym, kompleksowym oraz uniwersalnym zestawem usług, zapewniającym zwłaszcza skalowalność oraz modułową budowę tego wyrobu techniki wojskowej, co zaprezentowano powyżej;
• przez największy, wysoce wyspecjalizowany, doświadczony i doskonalony przez blisko 23 lata zespół polskich specjalistów z zakresu wojskowego IT, który ma unikalne osiągnięcia w opisywanej dziedzinie;
• poprzez weryfikację w zakresie bezpieczeństwa prowadzoną np. przez Narodowe Centrum Kryptologii, zwłaszcza w latach 2017-2018;
• w toku Wielostronnego Programu Interoperacyjności MIP, w którym m.in. też jako jedyny tego typu polski produkt i jeden z 7 w skali NATO już w 2013 r. zakwalifikował się do najwyższego poziomu testów MSLT 3 i z pozytywnym skutkiem przeszedł te sprawdzenia. Już wówczas wśród tych systemów SWD C3IS JAŚMIN został też oceniony jako jeden z najlepszych z nich i posiadający największą liczbę zaimplementowanych funkcjonalności.

Dr inż. Łukasz Apiecionek, dyrektor Departamentu Innowacyjnych Technologii Informatycznych TELDAT, adiunkt, kierownik Pracowni Systemów Sieciowych w Zakładzie Informatyki Instytutu Techniki Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy.