Bastion - jak Francuzi budują pojazdy wielozadaniowe

Wymienione wyżej konstrukcje - tj. Arquus/ACMAT Bastion oraz Arquus VT4, to część asortymentu firmy Arquus (dawniej Renault Trucks Defense), która dziś obejmuje 20 rodzin różnego typu pojazdów kołowych: taktycznych, logistycznych, opancerzonych, nieopancerzonych, gaśniczych itp. o DMC w zakresie od 3.000 do 50.000 kg, w tym również pływających.

Poza fabryką w  Saint-Nazaire Arquus dysponuje ona jeszcze trzema zakładami produkcyjnymi (Marolles en Hurepoix, Fourchambaut, Limoges) oraz dwoma centrami biurowymi (Wersal i Lion), w których w sumie zatrudnia ponad 1600 pracowników. Grupa Arquus pełni również istotną rolę w francuskim systemie obronnym, nie tylko jako dostawca nowych wozów, ale również jako główny podmiot odpowiedzialny za serwisowanie większości z floty 25 000 pojazdów użytkowanych przez Siły Zbrojne Republiki Francuskiej.

Historia fabryki Saint-Nazaire nierozerwalnie wiąże się z założoną w 1948 r. firmą ACMAT (Ateliers de Construction Mécanique de l’Atlantique), która od początku swej działalności zajmowała się wytwarzaniem pojazdów wojskowych. Jej sztandarowym produktem są ciężarówki rodziny VLRA (Véhicules de liaison de reconnaissance et d'appui), produkowane od 1961 r. W 2006 r. firma stała się częścią Renault Truck Defense, będącej częścią Volvo Group (od 2016 Volvo Gorup Governement Sales), która w 2018 zmieniła nazwę na Arquus (akronim Arma et Equus).

Ciężarówki serii VLRA, w wersjach 4x4 oraz 6x6, dostarczane są francuskim siłom zbrojnym od 1967 roku, a pierwszymi użytkownikami były Légion Etrangère (Legia Cudzoziemska) oraz Troupes de Marine (Oddziały Marynarki). Wozy VLRA trafiły również do Francuskich Sił Specjalny pełniąc tam, dzięki zasięgowi wynoszącemu do 1.400 kilometrów, zbiornikowi na wodę, ładowności do 3.500 kg oraz wysokiej wytrzymałości, rolę mobilnych baz logistycznych, tzw. „mother trucków”, szczególnie podczas dalekich rajdów, czy pustynnych patroli.

Po ponad pięćdziesięciu latach, ponad 600 szt. VLRA wciąż służy w armii francuskiej, w niemalże 75 różnych wersjach, co dowodzi wytrzymałości tej konstrukcji i jej dużej wszechstronności. Wersja dowódcza VLRA (command car) wykorzystywana jest przez prezydenta Francji w trakcie obchodów święta narodowego w dniu 14 lipca.

W 2009 roku zaprezentowana została nowa wersja ciężarówki – VLRA 2 o zwiększonej o ponad 1.000 kg ładowności, poprawionej ergonomii kabiny i zwrotności. Na podzespołach tej właśnie wersji bazuj opancerzony Bastion. W sumie od 2009 roku firma RTD/Arquus wyprodukowała ponad 1.000 podwozi nowej VLRA 2 oraz Bastiona. 

W odpowiedzi na specyficzne wymagania klientów, którzy poszukiwali odpornego na trudne warunki eksploatacji i charakteryzującego się wysoka mobilnością pojazdu opancerzonego, ACMAT (obecnie Arquus) wprowadził w 2010 roku na rynek opancerzony transporter Bastion APC, bazujący na podzespołach ciężarówki VLRA 2. Łącząc spawany kadłub typu monocoque z podwoziem VLRA 2 Arquus stworzył proste, solidne i wytrzymałe rozwiązanie. Powstał pojazd gotowy do szybkiego uprzemysłowienia, prosty do utrzymania i wsparcia eksploatacji m.in. dzięki współdzieleniu podzespołów z istniejącą na całym świecie flotą VLRA.

Dzięki wykorzystaniu podzespołów ciężarówki VLRA oraz konstrukcji kadłuba uzyskano wysokie parametry charakteryzujące mobilność w terenie: kąt natarcia/zejścia – 40⁰/40⁰, kąt rampowy 140⁰, prześwit - 600 mm, głębokość brodzenia – 1000 mm, możliwość pokonywania wzniesień o nachyleniu do 60% oraz trawersowania o nachyleni do 30%.

Bastion APC może być opancerzony na poziomie od 1 do 3 wg STANG 4569 oraz 2a/2b wg STANG 4569 Annex B. W zależności od poziomu ochrony ładowność pojazdu wynosi od 1.000 tony do 3.000 kg przy masie całkowitej 12.000 kg.

Bastion może pomieścić w sumie 10 ludzi (2+8) a także bogaty zestaw wyposażenia i uzbrojenia, dzięki dużej kubaturze nadwozia. To ostanie montowane może być na obrotnicy na stropie kadłuba (także w opancerzonej wieżyczce).

W 2012 roku zaprezentowana została wersja Bastion „High Mobility” o zwiększonej mobilności dzięki zastosowaniu niezależnego zawieszenie wszystkich kół, mocniejszego 320-konnego, 6-cylindrowego silnika oraz automatycznej 5-biegowej przekładni. Masa całkowita wozu to 10.500 kg, bojowa 15.000 kg a ładowność od 2.000 kg do 1.000 kg w zależności od poziomu opancerzenia. Obecnie wersja ta oferowana jest pod nazwą Fortress.

Uzupełnieniem rodziny pojazdów opancerzonych na podzespołach ciężarówki VLRA 2 jest Bastion PATSAS, czyli wersja dedykowana do działań SOF (Special Operations Forces). Jego odkryty z góry kadłub może być opancerzony na poziomie od 1 do 3 wg STANG 4569 oraz 2a/2b wg STANG 4569 Annex B. W zależności od poziomu ochrony ładowność pojazdu wynosi od 1 tony do 3 ton, przy masie całkowitej 10,5 t.

Pojazdy Bastion, dzięki swojej prostocie, wytrzymałości oraz wszechstronności/użyteczności zdobyły dużą popularność, szczególnie na kontynencie afrykańskim. Trafiły one również na front walki z ugrupowaniami terrorystycznymi, np. poprzez zakup dokonany w 2015 r. przez US AFRICOM (Dowództwo Afrykańskie Stanów Zjednoczonych), które za kwotę 24 mln USD zakupiło 62 Bastiony za pośrednictwem firmy Mack Defense (należącej do Volvo Group). Także państwa grupy G5 Sahel wybrały francuskie pojazdy na wyposażenie armii niektórych członków do walki z uzbrojonymi grupami terrorystycznymi.

Bastion jest wciąż rozwijany i w 2020 r. w ofercie Arquusa pojawiła się nowa wersja z czterocylindrowym silnikiem o mocy 270 KM. Ten wzrost mocy pozwala na osiąganie wyższej prędkości oraz wpływa na wzrost mobilności w terenie, zwiększając tym samym użyteczność pojazdu na różnych teatrach działań. Ta nowa wersja Bastiona uzupełnia klasyczną wersję z jednostką napędową o mocy 180 KM.  To też dowodzi zdolność firmy Arquus do optymalizacji osiągów swoich pojazdów, w zależności od potrzeb użytkowników i otrzymywanych od nich informacji zwrotnych.