Wschodnia flanka pod nadzorem: walka z dronami

Spotkanie poprowadzi przewodniczący Rady Europejskiej Antonio Costa, a gospodynią będzie premierka Danii Mette Frederiksen. Szczyt zbierze się w przeddzień obrad Europejskiej Wspólnoty Politycznej, która skupia przywódców całego kontynentu.

Jednym z kluczowych punktów obrad szczytu będzie przyspieszenie prac nad budową zdolności obronnych Unii. Temat ten zyskał szczególnie na znaczeniu po niedawnych naruszeniach przestrzeni powietrznej kilku państw członkowskich przez Rosję. Jak przypomniał Costa, „każde euro powinno wzmacniać nasze wspólne bezpieczeństwo i strategiczną autonomię”.

UE zadeklarowała osiągnięcie pełnej gotowości obronnej do 2030 r. i w ostatnich miesiącach przyjęła szereg działań w tym kierunku, m.in. zwiększając finansowanie sektora obronnego, wspierając rozwój przemysłu zbrojeniowego czy promując wspólne zakupy uzbrojenia w koordynacji z NATO.

W Kopenhadze przywódcy skoncentrują się na konkretnych krokach, potrzebnych do osiągnięcia tego celu, w tym szybkiej realizacji wspólnych projektów, wzmocnieniu wschodniej flanki oraz stworzeniu skutecznych mechanizmów koordynacji. Wyniki dyskusji mają posłużyć Komisji Europejskiej do opracowania mapy drogowej dalszych działań, która zostanie przedstawiona podczas październikowego posiedzenia Rady Europejskiej.

Costa oczekuje, że spotkanie w Kopenhadze przyczyni się do sformułowania wniosków, które, jak ma nadzieję, zostaną przyjęte przez Radę Europejską pod koniec października. Musimy odpowiedzieć na pytanie, jak Unia Europejska ma przyspieszyć proces rozwoju potencjału obronnego. Druga kwestia to spojrzenie na zagrożenia, które widzieliśmy w ostatnich dniach i tygodniach. Problem z pojawieniem się dronów może wystąpić praktycznie w każdym miejscu w Europie, ale występuje wyraźne, konkretne zagrożenie dla wschodniej flanki. Istnieje więc kwestia europejskiej solidarności, wyraźnej europejskiej solidarności dla tej flanki - przekazał dziennikarzom w UE wysoki rangą urzędnik unijny.

Trzecia kwestia, która zostanie omówiona w tym kontekście – jak dodał - to sprawa zarządzania tymi procesami, zarówno jeśli chodzi o wspólne podejście do bezpieczeństwa jak i rozwój potencjału obronnego. - Potrzebujemy zwiększonej roli ministrów obrony w monitorowaniu tego procesu. Dotychczas obronność nie była centralną polityką Unii Europejskiej. Dlatego ważne jest, aby Rada zwiększyła rolę ministrów obrony - dodał rozmówca.

Komisja Europejska w liście skierowanym do liderów krajów UE przed środowym szczytem napisała, że dwa projekty flagowe - tzw. mur dronowy oraz Straż Wschodniej Flanki - wymagają szczególnej pilności i powinny zostać zrealizowane bezzwłocznie w związku z naruszeniami przestrzeni powietrznej państw członkowskich.

Drugim kluczowym tematem szczytu będzie przyszłość wsparcia dla Ukrainy. Od początku zakrojonej na pełną skalę rosyjskiej agresji na ten kraj UE i jej państwa członkowskie udzieliły Kijowowi pomocy o wartości ponad 173,5 mld euro. Liderzy mają rozmawiać o zapewnieniu przewidywalnego i długoterminowego wsparcia gospodarczego, militarnego i politycznego.

W kontekście ostatnich rozmów tzw. koalicji chętnych planowane jest omówienie dalszego wsparcia dla ukraińskich sił zbrojnych.

Jednocześnie przywódcy zastanowią się, jak zwiększyć presję na Rosję, w tym poprzez nowe sankcje. We wrześniu Komisja Europejska zaproponowała 19. pakiet sankcji, który zakłada m.in. nałożenie embarga na import gazu LNG z Rosji.

Dyskusja ma także dotyczyć reform podejmowanych przez Kijów oraz kolejnych kroków na drodze Ukrainy do członkostwa w Unii Europejskiej.

Jak przekazał wysoki rangą urzędnik unijny korespondentom w Brukseli, można spodziewać się, że z przywódcami w Kopenhadze połączy się zdalnie prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski.

Widzimy, że Rosja zwiększa agresję. Nic nie wskazuje na to, że prezydent Putin jest skłonny do spotkania z prezydentem Ukrainy, a nawet do spotkania trójstronnego. Nie ma więc realnego ruchu ze strony Rosji, co oznacza, że Unia Europejska musi nadal dążyć do osiągnięcia sprawiedliwego i trwałego pokoju, wspierając Ukrainę. Musimy zapewnić Ukrainie możliwość finansowania od przyszłego roku - przekazał rozmówca.

Rozmowy mają dotyczyć m.in. propozycji KE, aby z zamrożonych aktywów państwowych Rosji sfinansowana została tzw. pożyczka reparacyjna dla Ukrainy w wysokości 140 mld euro. To pierwsza propozycja zakładająca wykorzystanie tych środków.

Drugiego dnia obrad w Kopenhadze, po nieformalnym posiedzeniu Rady Europejskiej, odbędzie się siódme spotkanie Europejskiej Wspólnoty Politycznej. Udział w nim mają wziąć przywódcy 47 państw z całego kontynentu.

Rozmowy koncentrować się będą na trzech głównych zagadnieniach: wsparciu dla Ukrainy, sytuacji bezpieczeństwa w Europie oraz wzmocnieniu odporności kontynentu w obliczu obecnych wyzwań geopolitycznych.