Obrona Narodowa we współczesnym wydaniu [RECENZJA]

Kolejna już monografia poświęcona obronie Państwa Polskiego w obliczu kryzysów i ewentualnej konfrontacji zbrojnej ma na celu dostarczenie podstawowej wiedzy o organizacji i funkcjonowaniu obrony narodowej Polski  z uwzględnieniem takich podstawowych elementów jak zrozumienie obywatelskiego obowiązku obrony Polski i włączenie się w tworzenie bezpieczeństwa narodowego przez wszystkich obywateli.

Publikacja zawiera też szczegółowe roli poszczególnych rodzajów wojsk operacyjnych: Wojsk Lądowych, Sił Powietrznych, Marynarki Wojennej, Wojsk Specjalnych i Obrony Terytorialnej. Ich szczegółowe omówienie ma na celu wykazanie celowości ich istnienia obok komponentu terytorialnego, który zdaniem autora wprowadzenia "niezasadnie strategicznie usiłuje się zastąpić wojskami terytorialnymi mającymi charakter wojsk wewnętrznych – tworząc z nich kolejny rodzaj sił zbrojnych wojsk jednak operacyjnych (komponentu operacyjnego sił zbrojnych)". Jak przekonują "rozwiązanie takie w znikomym stopniu służy tworzeniu odporności militarnej Polski, na której potrzebę wskazuje się w aktualnej strategii bezpieczeństwa narodowego". 

W publikacji podkreśla się, że wszystkie te formacje powinny operować wspólnie w ramach wypracowanej i jasno określonej narodowej strategii obronnej, tak aby nie stały się one elementem „w strategiach innych państw, z którymi Polska zawiera sojusze polityczno-militarne”.

Pierwszy rozdział "Powszechna ochrona i obrona narodowa" pióra dr. hab Józefa Marczaka, wykładowcy Akademii Sztuki Wojennej, stanowi scharakteryzowanie tego zagadnienia i zarysowanie ram w jakich powinny operować wszystkie jej elementy. "Powszechna obrona to masowe przedsięwzięcie z udziałem ludności na rzecz działań zbrojnych i zarazem podstawa bezpieczeństwa narodowego państwa takiego jak Polska, szczególnie w jej geostrategicznym położeniu. Powszechność ta musi być oparta na świadomości narodowej i odpowiedzialności społecznej ogółu ludności zamieszkującej Polskę i mieć na względzie działania, które pozwolą uniknąć ponownego popadnięcia w uzależnienie względem jakiegokolwiek mocarstwa, które dysponuje nieporównywalnie większym potencjałem niż Rzeczpospolita" - pisze doktor.

Kolejny rozdział autorstwa prof. Jakubczaka to charakterystyka poszczególnych komponentów sił zbrojnych, a w kolejnych czterech ich poszczególne rodzaje i uwarunkowania w jakich mają one działać - wyzwania, zadania i możliwości każdego z nich.

Osobno potraktowano także zagadnienie cyberbezpieczeństwa, w którym poświęcono miejsce zarówno zagrożeniom płynącym z postępującej informatyzacji sił zbrojnych i społeczeństwa jak i wiążącymi się z tym samym zjawiskiem możliwościom. Jak czytamy: "jednym z negatywnych skutków informatyzacji funkcjonowania państwa jest zagrożenie jego bezpieczeństwu narodowemu, a możliwości, jakie niosą najnowocześniejsze sieci i systemy teleinformatyczne oraz ich ogólnoświatowy zasięg, narażają państwa na cyberataki ze strony zarówno państwowych, jak i niepaństwowych przestępczych lub wrogich elementów."

Następnie znajdziemy rozdział dotyczący przygotowania MON do działań w sytuacjach kryzysowych - tj. nie będących jeszcze wojną – oraz aż trzy związane z różnymi aspektami tworzenia obrony powszechnej. Jeden z nich dotyczy powołanych i rozwijanych od kilku lat Wojsk Obrony Terytorialnej w tym ocenę podjętych do tej pory decyzji i działań, drugi działań tych wojsk w razie agresji o charakterze hybrydowym a trzeci koncepcji krajowego systemu obrony narodowej (terytorialnej) z uwzględnieniem udziału w niej organizacji proobronnych.

Całość liczy łącznie ponad 360 stron zaopatrzonych a mapy, tabele, przypisy i bogatą bibliografię. Wydaje się skierowana nie tylko do osób zainteresowanych wojskowością (a te znajda dla siebie choćby wiele w rozdziałach poświęconym rodzajom wojsk operacyjnych), ale także szerzej pojętymi zagadnieniami z zakresu obrony narodowej i powszechnej. Nakreślona koncepcja ma być też chyba adresowana do osób decydujących o kształcie narodowej obrony i być głosem w dyskusji obecny w społeczeństwie już od dawna: czy mieć obronę zorganizowaną na wzór Szwajcarii lub Szwecji, opartą na obywatelach, czy też oprzeć się niemal wyłącznie o armię zawodową.

Publikacja jest dostępna w sklepie Defence24.pl.