Norwegia idzie za przykładem Polski. Więcej na wojsko i bezpieczeństwo

W czerwcu 2024 roku norweski parlament jednogłośnie przyjął nowy, długoterminowy plan obronny. Zakłada on wydanie dodatkowych 611 miliardów NOK na obronę w ciągu najbliższych dwunastu lat. Oczekuje się, że do 2036 roku całkowity budżet obronny Norwegii osiągnie 1635 miliardów NOK. Plan jest bezpośrednią kontynuacją projektu budżetu państwa na 2025 rok, który został przedstawiony w październiku. Rząd, proponując zwiększenie budżetu, dąży do osiągnięcia celu NATO, aby jego członkowie przeznaczali 2% PKB na obronę. Po wyłączeniu funduszy Nansena i ponownych przejęć, udział PKB wyniesie 2,03%.

Priorytety budżetu obronnego

Norweski minister obrony Bjørn Arild Gram podkreślił, że w obliczu niepewnych czasów rząd stawia na pierwszym miejscu bezpieczeństwo kraju. Wzmocnienie obrony w całym kraju oraz zdolności do kontroli narodowej to kluczowe elementy nowej propozycji budżetowej. Gram zaznaczył, że Norwegia, realizując nowy długoterminowy plan obronny, bierze na siebie większą odpowiedzialność za własne i sojusznicze bezpieczeństwo.

Rząd zaplanował zwiększenie budżetu dla Sił Zbrojnych o około 5 miliardów NOK, co ma na celu wzmocnienie obecnej struktury operacyjnej poprzez zakup większej ilości amunicji, poprawę przygotowania i zwiększenie liczby personelu. Planowane jest zatrudnienie dodatkowych 300 pracowników, a także powołanie około 400 nowych poborowych i 655 rezerwistów, z czego 500 ma trafić do Gwardii Narodowej. Szczególny nacisk kładziony jest na rozwój Armii na Północy.

Rząd zamierza również zwiększyć nakłady na inwestycje materiałowe o 7 miliardów NOK. Środki mają zostać przeznaczone głównie na projekty już rozpoczęte, w tym zakup nowych myśliwców F-35 wraz z dodatkowym wyposażeniem i usługami, budowę nowych okrętów podwodnych, rozwój zdolności do nadzoru morskiego i śmigłowców, a także zakup amunicji artyleryjskiej i czujników do nadzoru przestrzeni powietrznej. Dodatkowo rząd planuje przeznaczyć miliard NOK na konserwację i renowację nieruchomości oraz budownictwa wojskowego, a także zwiększyć inwestycje w tym zakresie o 600 milionów NOK. Celem jest poprawa warunków życia dla personelu i zwiększenie zdolności operacyjnej. Środki zostaną przeznaczone na projekty w północnej Norwegii - budowę obiektów dla samolotów patrolowych P-8 na stacji lotniczej Evenes w okręgu Nordland, rozwój strzelnicy i poligonu treningowego Blåtind w okręgu Troms oraz budowę wielofunkcyjnych hal i innych obiektów w obozie Porsangmoen, siedzibie Obrony Lądowej Finnmark.

Rząd Norwegii zaproponował szereg inwestycji mających na celu wzmocnienie obronności kraju. Na wzmocnienie Home Guard zostanie przeznaczone 277 milionów NOK. Środki zostaną wykorzystane na szkolenie wszystkich oddziałów Home Guard, w tym pięciodniowe szkolenia dla szeregowych i siedmiodniowe dla dowódców. Dodatkowo, planowane jest zwiększenie liczby żołnierzy Home Guard o 500 oraz zakup dodatkowej odzieży i sprzętu. W obszarze badań i rozwoju (R&D) w Siłach Zbrojnych rząd planuje zainwestować 618 milionów NOK. Inwestycja ta obejmuje m.in. przydzielenie 1,2 miliona NOK na ocenę możliwości utworzenia inicjatywy intensywnie wykorzystującej technologię i wiedzę w północnej Norwegii, która będzie zorganizowana przez Norweski Zakład Badań Obronnych.

Dodatkowe 495 milionów NOK zostanie przeznaczone na rozwój norweskich służb wywiadowczych oraz poprawę świadomości sytuacyjnej. Rząd ma ambicję, aby Norwegia była na czołowej pozycji wśród sojuszników w zakresie zrozumienia sytuacji na północy, co będzie realizowane poprzez inwestycje w wywiad. Norwedzy planują zwiększenie alokacji na budowę nowego głównego budynku na wyspie Jan Mayen o 568 milionów NOK. Inwestycja ta, nie uwzględniona w harmonogramie finansowym długoterminowego planu, ma na celu zapewnienie silnej norweskiej obecności cywilnej i wojskowej na wyspie, a to moim zdaniem jest kluczowe dla zaznaczenia norweskiej suwerenności i potwierdzenia interesów kraju w regionie.

Rola Norwegii w NATO

Norwegia ma kluczowe znaczenie w kontekście bezpieczeństwa regionalnego i europejskiego. W obliczu rosnących napięć geopolitycznych, szczególnie w związku z agresywną polityką Rosji, stoi przed wyzwaniem zwiększenia swojej roli w sojuszu. Zwiększenie budżetu obronnego jest odpowiedzią na te zagrożenia, a także sposobem na wzmocnienie zdolności operacyjnych sił zbrojnych Norwegii. Poprzez inwestycje w nowoczesne technologie obronne i zwiększenie liczby personelu, Norwegia dąży do lepszego wsparcia wspólnych operacji NATO, co podkreśla jej zaangażowanie w kolektywne bezpieczeństwo. W ramach NATO Norwegia odgrywa istotną rolę w zapewnianiu bezpieczeństwa w regionie północnym. Jej geostrategiczne położenie sprawia, że jest ważnym punktem w łańcuchu obronnym Sojuszu. Zwiększone wydatki na obronę umożliwiają nie tylko wzmocnienie lokalnych zdolności, ale także przyczyniają się do lepszej koordynacji i współpracy z innymi państwami członkowskimi.

Wspólne ćwiczenia wojskowe z innymi krajami członkowskimi, które będą możliwe dzięki nowemu budżetowi, są kluczowe dla doskonalenia umiejętności operacyjnych norweskich sił zbrojnych. Takie działania nie tylko podnoszą poziom przygotowania armii, ale także umacniają sojusznicze więzi. Dzięki nowemu długoterminowemu planowi obronnemu Norwegia ma możliwość zaangażowania się w misje NATO w różnych częściach świata. Wzrost wydatków obronnych umożliwi udział w operacjach stabilizacyjnych oraz w przeciwdziałaniu zagrożeniom, takim jak terroryzm czy cyberataki. Norwegia może stać się jednym z kluczowych graczy w walce z globalnymi wyzwaniami, co podnosi jej międzynarodową pozycję.

Rola Norwegii w NATO wiąże się również z odpowiedzialnością za wspólne bezpieczeństwo. Zwiększenie budżetu obronnego świadczy o determinacji kraju do wzięcia większej odpowiedzialności za obronność regionu. Przestrzeganie zobowiązań NATO w zakresie wydatków na obronę pokazuje, że Norwegia nie tylko polega na wsparciu sojuszników, ale także jest gotowa do aktywnego działania w obronie wspólnych wartości i interesów.