Geopolityka
Iran chce, aby UE była mediatorem w negocjacjach z USA
Minister spraw zagranicznych Iranu Mohamad Dżawad Zarif zwrócił się w poniedziałek do Unii Europejskiej o przeprowadzenie mediacji między Iranem a Stanami Zjednoczonymi w celu uratowania porozumienia nuklearnego z 2015 roku.
"Powinien istnieć mechanizm, który zsynchronizuje powrót tych dwóch krajów do porozumienia. Koordynacja to kierunek, który należy przyjąć" - powiedział Zarif w CNN International. Według niego szef europejskiej dyplomacji Josep Borrell może "stać się koordynatorem wspólnej komisji", monitorującej porozumienie z 2015 r. i "opracować strategię działań, które muszą podjąć Stany Zjednoczone oraz Iran".
Porozumienie wiedeńskie z 2015 roku, podpisane przez Teheran z mocarstwami (USA, Chinami, Rosją, Niemcami, Francją, Wielką Brytanią) miało na celu uniemożliwienie Iranowi stworzenie bomby atomowej, a jego program nuklearny miał pozostać wyłącznie cywilny i pokojowy. W zamian zniesione zostały wszystkie sankcje gospodarcze wobec Iranu. Jednak były prezydent USA Donald Trump wycofał się w 2018 roku z porozumienia i przywrócił wszystkie sankcje USA wobec Iranu.
Nowy prezydent USA Joe Biden obiecał ponownie przyłączyć USA do porozumienia, ale pod warunkiem, że Teheran najpierw ograniczy swoje działania nuklearne, które przybrały na sile w odpowiedzi na amerykańskie sankcje. Jednak dyplomacja irańska domaga się od administracji Bidena zrobienia pierwszego roku i zniesienia sankcji.
W wywiadzie dla amerykańskiej stacji NBC nowy sekretarz stanu USA Antony Blinken w poniedziałek powiedział, że Iranowi zajmie "trochę czasu", by wstrzymać swoje działania, ale "trochę czasu potrzebują też USA na dotrzymanie swoich zobowiązań".
"Czas nie jest problemem" - odpowiedział szef irańskiej dyplomacji. Według niego niektóre ograniczenia w irańskim programie nuklearnym mogą być wprowadzone "w mniej niż jeden dzień", "inne mogą zająć kilka dni lub tygodni".
