Stoltenberg (NATO) i von der Leyen (UE) ze wspólną wizytą w Litwie i Łotwie

W trakcie wizyty w Litwie Sekretarz Generalny NATO rozmawiał z prezydentem Gitanasem Nausėdą i premier Ingrid Šimonytė na temat zarówno sytuacji na granicy litewskiej jak i zwiększonej obecności wojsk Rosji w pobliżu granic z Ukrainą. Jens Stoltenberg miał stwierdzić przy tym, że podczas gdy reżim Łukaszenki wykorzystuje bezbronnych ludzi do wywierania presji na sąsiednie kraje, „żaden sojusznik w ramach NATO nie jest sam”. Powiedział także, że wszyscy członkowie Sojuszu wyrazili solidarność z Litwą i zapewnili praktyczną pomoc, w tym poprzez niedawno rozlokowany na Litwie zespół ekspertów NATO w celu wymiany informacji, analiz i doświadczeń w zwalczaniu zagrożeń hybrydowych.

Trzeba również wskazać, że Jens Stoltenberg wyjaśnił, iż współpraca między NATO a Unią Europejską jest niezbędna do przeciwdziałania tej hybrydowej kampanii z którą mamy obecnie do czynienia. „Ten kryzys dotyka zarówno NATO, jak i Unii Europejskiej” , powiedział Sekretarz Generalny NATO. Dodając również, że Litwa jest członkiem obu struktur międzynarodowych, dlatego ważne jest, aby Przewodnicząca von der Leyen i on byli z tą wizytą razem. Zaznaczono też, iż NATO i UE współpracują ze sobą w zakresie kwestii bezpieczeństwa, w tym jeśli chodzi właśnie o zwalczanie zagrożeń hybrydowych. Jens Stoltenberg podkreślił, że jesteśmy silniejsi i bezpieczniejsi, gdy pracujemy razem w ramach relacji NATO-UE.

Jens Stoltenberg wezwał przy okazji Rosję do przejrzystości w swoich działaniach, zmniejszenia napięć i deeskalacji, jeśli chodzi o obecną rozbudowę potencjału militarnego tego państwa w pobliżu Ukrainy. Zaznaczono, że NATO jest gotowe do obrony wszystkich swoich członków, ale też jest zdeterminowane aby udzielać ukraińskiemu partnerowi politycznego i praktycznego wsparcia. Ministrowie spraw zagranicznych państw należących do NATO spotkają się w Rydze we wtorek i środę, aby przeprowadzić konsultacje na temat szerokiego zakresu palących wyzwań bezpieczeństwa w regionie oraz poza nim.

Przy okazji swojej wizyty Sekretarz Generalny NATO Jens Stoltenberg ostrzegł także, że kryzys migracyjny na wschodniej granicy Unii Europejskiej jeszcze się nie skończył. Podkreślił, że migranci wciąż próbują dostać się do UE nielegalnie z Białorusi. "Intensywność trochę się zmieniła, oczywiście nie jest tak poważna, jak kilka dni temu. Ale myślę, że jest za wcześnie, aby powiedzieć, że to koniec" – powiedział Stoltenberg w wywiadzie wyemitowanym w łotewskiej telewizji.

Stoltenberg przypomniał, że napięcia są wysokie od tygodni, ponieważ migranci z Iraku, Jemenu, Syrii, Afganistanu czy Iranu próbują przekroczyć zewnętrzne granice UE, a najbardziej dotknięte tym zjawiskiem są Polska, Litwa i Łotwa. Według szefa NATO sytuacja na granicy polsko-białoruskiej wywołuje kryzys humanitarny, ponieważ mieszkańcy nieformalnych obozowisk cierpią z powodu niskich temperatur. "Musimy być czujni, musimy uważnie obserwować rozwój sytuacji i nadal wysyłać jasne przekazy" – powiedział Stoltenberg. Jego zdaniem reżim Łukaszenki wykorzystuje niewinnych ludzi, co jest cyniczną i nieludzką strategią. W związku z tym szef NATO podkreślił, że w pełni solidaryzuje się ze wszystkimi zaangażowanymi w tę sytuację sojusznikami Paktu.

Prezydent Litwy przy okazji spotkań z przedstawicielami NATO i UE zauważył jednocześnie, że sytuacja na zewnętrznej granicy UE z Białorusią pozostaje napięta i trudna do przewidzenia. "Jeżeli sytuacja dotycząca bezpieczeństwa stanie się jeszcze bardziej skomplikowana, nie wykluczamy możliwości proszenia konsultacji w ramach artykułu 4 Traktatu Północnoatlantyckiego" – powiedział Nausėda. Podkreślił, że "każdy sojusznik NATO może to zrobić, gdy widzi, że jego bezpieczeństwo i integralność terytorialna są zagrożone".

Nausėda wyraził również zaniepokojenie "pełną integracją wojskową Białorusi z rosyjskimi strukturami wojskowymi i doktrynami". "To stawia nowe wyzwania wobec zbiorowego bezpieczeństwa NATO. NATO powinno odpowiednio dostosować swoje plany, strategię i taktykę i być przygotowanym na ewentualną odpowiedź" - powiedział prezydent Litwy.

NATO/PAP/JR