Stoltenberg: NATO gotowe wesprzeć Polskę i sojuszników

Jak przypomniał Stoltenberg, na Litwę - po prośbie tego kraju o wsparcie - wysłani zostali eksperci. Także niektóre z krajów sojuszniczych udzielają wsparcia na poziomie bilateralnym.

"Jesteśmy cały czas w bliskim kontakcie z Polską i innymi sojusznikami. Jesteśmy gotowi zapewnić wsparcie, jeśli taka prośba zostanie wyrażona, ale do tej pory Polska sama radzi sobie z tą sytuacją (na granicy z Białorusią -PAP)" - zaznaczył sekretarz generalny NATO.

Z kolei prezydent Duda powiedział, że już przed kilku laty w kwestii rozmieszczenia sił na wschodniej flance Sojuszu wskazywał, iż "po atakach rosyjskich najpierw na Gruzję i później na Ukrainę, NATO musi pokazać, że żyje". "NATO musi pokazać, że jest dynamiczne, że odpowiada na aktualną sytuację, że umie dać adekwatną odpowiedź do tego, jakie są czasy i jakie są zachowania ze strony potencjalnych agresorów" - zaznaczył.

Jak podkreślił, NATO tej odpowiedzi udzieliło, a jej efektem jest obecność Sojuszu w krajach bałtyckich, Polsce i Rumunii. "Jak widać, NATO pokazało swoją gotowość, żywotność i odpowiedzialność" - ocenił prezydent.

"Jeżeli chodzi o kwestie pytania o odstraszanie, to uważam, że tak - że te misje Sojuszu Północnoatlantyckiego i wzmocnienie wschodniej flanki absolutnie zdały swój egzamin" - mówił.

Duda wskazał, że "dzisiaj Sojusz wciąż jest obecny, ale jeżeli patrzymy na rozwijającą się sytuację poza granicą Sojuszu i wzrastające potencjalne zagrożenia, plus cały czas napływające informacje o wzmacniającej się rosyjskiej obecności, być może agresywnej w bezpośrednim sąsiedztwie granicy Ukrainy, należy sobie zadać pytanie, czy Sojusz nie powinien w tym momencie pokazać znów adekwatności swojej odpowiedzi w postaci przynajmniej czasowego wzmocnienia gotowości, przynajmniej czasowego wzmocnienie obecności". Dodał, że mogłoby to polegać "czy to poprzez przysłanie dodatkowych jednostek na wschodnią flankę, czy poprzez wzmocnienie misji Air Policing, czy też poprzez wzmocnienie innych misji o charakterze obserwacyjnym".

"Te kwestie dziś dyskutowałem z sekretarzem generalnym jako moje propozycje wynikające z obserwacji bieżącej sytuacji na wschodniej flance, za którą dziś odpowiada Polska" - poinformował polski prezydent.

Razem z naszymi sojusznikami mamy na względzie kwestię możliwości wykorzystania art. 4 traktatu o NATO, ale nie chcemy korzystać z tej możliwości pochopnie - podkreślał w czwartek po spotkaniu z sekretarzem generalnym NATO Jensem Stoltenbergiem prezydent Andrzej Duda.

Na konferencji prasowej po spotkaniu w Brukseli prezydent został zapytany, czy w rozmowie z sekretarzem generalnym NATO poruszona została kwestia możliwości wykorzystania art. 4 Traktatu Północnoatlantyckiego i zwołania formalnych konsultacji sojuszników.

"Oczywiście cały czas, z panem sekretarzem generalnym i z naszymi sojusznikami z Sojuszu Północnoatlantyckiego mamy na względzie kwestie możliwości wykorzystania art. 4, ale chcielibyśmy żeby korzystać z art. 4 nie w sposób pochopny" - powiedział Duda.

Dodał, że obecnie sytuacja "jeszcze nie odpowiada kwalifikacji art. 4". "Nie ma dzisiaj bezpośredniego militarnego zagrożenia, nie ma dzisiaj ataku militarnego na którekolwiek z państw sąsiednich, w stosunku do Sojuszu Północnoatlantyckiego, gdzie moglibyśmy potencjalnie oczekiwać tego wzmocnienia z punktu widzenia tego artykułu i zwiększenia bezpieczeństwa" - mówił Duda.

Zaznaczył, że ostatnim razem, kiedy Polska odwoływała się do art. 4, to był rok 2014, kiedy Ukraina została militarnie zaatakowana przez Rosję. "Art. 4, który jest przecież artykułem Traktatu Północnoatlantyckiego służy właśnie obronie przed atakami militarnymi i zabezpieczeniu na wypadek ataków militarnych" - powiedział.

Stoltenberg poinformował, że w NATO cały czas są prowadzone konsultacje w związku z sytuacją na granicy z Białorusią. Dodał, że kwestia ta była m.in. omawiana w ramach Rady Północnoatlantyckiej, a także podczas rozmów bilateralnych z Polską

"Również dzisiejsze spotkanie pokazuje, że prowadzimy bardzo bliskie konsultacje w tych sprawach z Polską, a także innymi, zaangażowanymi sojusznikami. Oczywiście doceniamy te bardzo bliskie kontakty pomiędzy NATO i Polską, a także Litwą i Łotwą w tej bardzo trudnej, wymagającej sytuacji na granicy z Białorusią" - zaznaczył.

Zgodnie z art. 4 Traktatu Północnoatlantyckiego każde państwo członkowskie NATO może wystąpić o konsultacje z innymi państwami członkowskimi, jeśli uważa, że zagrożona jest jego integralność terytorialna, niezależność polityczna lub bezpieczeństwo.