Szczyt NATO w Waszyngtonie. Broń za 40 mld USD dla Ukrainy [AKTUALIZACJA]

„Zostają stworzone instytucje, które będą miały charakter natowsko-ukraiński; taką instytucją będzie centrum JATEC w Polsce, które powstaje w tej chwili w Bydgoszczy” - powiedział Duda w TVN24. Prezydent dodał, że zatwierdzenie centrum nastąpi właśnie w czasie szczytu NATO w Waszyngtonie.

„To ważne dla nas, że to będzie u nas, w naszym ośrodku szkoleniowym w Bydgoszczy, gdzie dzisiaj jest centrum doktryn i szkolenia Wojska Polskiego, tam to centrum jest już w tej chwili tworzone i będzie tworzone przez najbliższe lata” - stwierdził.

„Mamy nadzieje, że w efekcie będzie ono samodzielną instytucją Sojuszu Północnoatlantyckiego, która będzie miała taki profil właśnie +joint+, czyli wspólny, połączony, ukraińsko-natowski” - powiedział Duda.

„W nadchodzących dniach NATO ogłosi nowe silne środki wsparcia, w tym nowe dowództwo wojskowe NATO w Niemczech, prowadzone przez trzygwiazdkowego generała, które uruchomi program szkolenia i wyposażenia ukraińskich wojsk, a także obietnicę wszystkich sojuszników, by razem dostarczyć Ukrainie pomocy wojskowej o wartości co najmniej 40 mld euro w tym roku” - ogłosił Sullivan podczas wystąpienia otwierającego NATO Defense Industry Forum, wydarzenie poświęcone przemysłowi zbrojeniowemu towarzyszące szczytowi Sojuszu.

Doradca prezydenta USA Joe Bidena zapowiedział również nowe inicjatywy w zakresie zwiększenia zdolności obrony powietrznej Ukrainy i sił powietrznych, m.in. poprzez dostarczenie jej myśliwców F-16.

Jak dodał Sullivan, amerykański prezydent powoła w Waszyngtonie grupę państw, zwaną „Ukraine Compact”, które podpisały dwustronne umowy bezpieczeństwa z Ukrainą. Ponadto poinformował, że w Kijowie otwarte zostanie biuro przedstawiciela NATO w Kijowie, który ma służyć jako łącznik między Sojuszem a Ukrainą.

„Wszystkie te kroki jasno zakomunikują, że Putin nas nie podzieli, nie przeczeka, nie osłabi. I że to Ukraina, a nie Rosja, zwycięży w tej wojnie” - oznajmił.

Doradca Bidena podkreślił też, że nowy impet otrzyma współpraca NATO z partnerami z regionu Indo-Pacyfiku: Japonią, Koreą Płd., Australią i Nową Zelandią. Państwa te mają ogłosić cztery nowe wspólne projekty dotyczące Ukrainy, sztucznej inteligencji, walki z dezinformacją i rozwoju społeczeństwa obywatelskiego.

Co ponadto?

W tym tygodniu państwa NATO podpiszą wspólne zobowiązanie dotyczące przemysłu zbrojeniowego, obiecując większe i mądrzejsze wydatki na zakup sprzętu wojskowego - powiedział we wtorek sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg w Waszyngtonie. Zapowiedział też zwiększenie współpracy z przemysłem w Ukrainie i państwach Indo-Pacyfiku.

Jak powiedział Stoltenberg podczas NATO Defense Industry Forum, nowa inicjatywa sojusznicza ma uczynić przemysł zbrojeniowy w państwach NATO „silniejszym, bardziej innowacyjnym i zdolnym do produkcji na wielką skalę”.

Deklaracja ma zawierać trzy główne elementy: zobowiązanie do zwiększenia wydatków na zbrojenia, do „wydawania lepiej poprzez wydawanie razem” oraz do współpracy z przemysłami obronnymi w Ukrainie i czwórce państw partnerskich NATO: Japonii, Korei Płd., Australii i Nowej Zelandii.

Odchodzący sekretarz generalny podkreślił, że sojusznicy muszą mądrzej podchodzić do wydatków zbrojeniowych, podejmując wspólne projekty i wspólne zakupy, które umożliwią podpisywanie długoterminowych kontraktów na większą skalę. Jako przykład podał m.in. program myśliwców F-35, które produkowane są nie tylko w USA, ale również w ośmiu innych państwach Sojuszu.

Stoltenberg poinformował, że NATO-wska agencja NSPA, zajmująca się zakupami zbrojeniowymi, w ubiegłym roku podpisała kontrakty na amunicję o wartości 11 mld dol., a we wtorek na zakup rakiet przeciwlotniczych Stinger za 700 mln dol. Jako przykład złych praktyk podał fakt, że produkowane w Holandii pociski artyleryjskie podstawowego NATO-wskiego kalibru 155mm nie są kompatybilne z produkowanymi w Niemczech haubicami 155mm.

„To jest przeciwieństwo interoperacyjności i tego, co chcemy osiągnąć” - zaznaczył.

Nowy brytyjski premier Keir Starmer oświadczył we wtorek tuż przed wylotem do Waszyngtonu, że szczyt NATO jest okazją dla sojuszników do zademonstrowania determinacji przeciwko rosyjskiej agresji.

We wtorek w stolicy USA rozpoczyna się trzydniowy szczyt NATO, którego głównymi tematami będą dalsze wsparcie dla Ukrainy i wzmacnianie odporności wobec agresywnej polityki Rosji. Wyjazd na szczyt jest pierwszą podróżą zagraniczną Starmera, który zaledwie w piątek objął urząd premiera, po tym jak kierowana przez niego Partia Pracy odniosła zdecydowane zwycięstwo w przeprowadzonych dzień wcześniej wyborach do Izby Gmin.

„Moje przesłanie jest bardzo, bardzo jasne: ten szczyt NATO jest okazją dla sojuszników, aby wspólnie wzmocnić swoją determinację przeciwko rosyjskiej agresji, szczególnie w świetle tego przerażającego ataku” – powiedział Starmer, odnosząc się do poniedziałkowego rosyjskiego ataku rakietowego na szpital dziecięcy w Kijowie. „Przesłanie jest teraz jeszcze ważniejsze niż wcześniej” – dodał.

Zapytany o przedwyborczą obietnicę podniesienia wydatków na obronność do 2,5 proc. PKB, szef brytyjskiego rządu odparł: „Podtrzymuję zobowiązanie do tych 2,5 proc. w ramach naszych zasad fiskalnych, ale w pierwszej kolejności musi nastąpić przegląd strategiczny”. W czasie kampanii wyborczej laburzyści, podobnie jak wcześniej Partia Konserwatywna, obiecali podnieść wydatki na obronność, które obecnie nieznacznie przekraczają 2 proc., do 2,5 proc., ale zastrzegali, że zrobią to wtedy, gdy sytuacja fiskalna na to pozwoli.

Starmer dodał, że na razie chodzi o „omówienie praktycznych sposobów zapewnienia dalszego wsparcia dla Ukrainy i wysłanie bardzo, bardzo jasnego komunikatu do Putina, że będziemy przeciwstawiać się rosyjskiej agresji wszędzie na świecie”.

Co jeszcze działo się na Szczycie NATO?

Jak pisze agencja Ukrinform, Zełenski tuż po przybyciu do USA wraz z żoną Ołeną złożył w Waszyngtonie wieniec pod Pomnikiem Ofiar Wielkiego Głodu na Ukrainie. Rozmawiał także z lokalną społecznością Ukraińców.

Zapytany, jak rosyjski ostrzał szpitala dziecięcego Ochmatdyt w Kijowie wpłynie na pomoc Zachodu dla Ukrainy, odpowiedział, że „spodziewa się wielu dwustronnych spotkań w obrębie NATO”. „Priorytetem jest zapewnienie systemów obrony powietrznej. A prezydent (USA Joe) Biden i inni przywódcy mogą być bardziej zdecydowani niż kiedykolwiek wcześniej” - podkreślił.

Jubileuszowy szczyt w 75. rocznicę powstania Sojuszu Północnoatlantyckiego rozpocznie się w Waszyngtonie we wtorek wieczorem i potrwa do czwartku. Wezmą w nim udział liderzy wszystkich 32 państw członkowskich, a także przedstawiciele krajów współpracujących z NATO.

Sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg zapowiedział, że na szczycie mają zapaść decyzje o przyznaniu Ukrainie kolejnego dużego pakietu wsparcia dla obrony przed rosyjską inwazją. W planach są także działania zmierzające do przejęcia przez Sojusz koordynacji dużej części przekazywanej Ukrainie pomocy.

We wtorek wieczorem Zełenski ma wygłosić przemówienie w Instytucie Ronalda Reagana w Waszyngtonie. „Prezydent Reagan rozumiał Związek Radziecki i Rosję. Wiedział, że wolne kraje muszą z wiarą trzymać się razem, gdy tylko nadchodzi tyrania” – oświadczyła w komunikacie ambasadorka Ukrainy w USA Oksana Markarowa.

AKTUALIZACJA 10:06

Putin „wciąż myśli, że wojna może przynieść owoce, wciąż myśli, że poniżenie Ameryki może przynieść owoce(…) Jego prywatna historia powinna się wreszcie zakończyć, aby historia świata trwała nadal. To powinno być naszą strategią. Teraz” – oznajmił Zełenski.

Według niego odpowiedź na pytanie, jak długo jeszcze zdoła Putin wytrwać w swej wojnie przeciw narodowi ukraińskiemu, znajduje się w Waszyngtonie i zależy tylko od zdecydowania sojuszników.

„Dziś na szczycie NATO potrzebujemy mocnych decyzji i na nie czekamy” – oznajmił prezydent.

„Nam w Ukrainie i wszystkim innym sąsiadom Rosji, łącznie z tymi, wobec których Ameryka ma sojusznicze zobowiązania, są potrzebne odpowiedzi na pytania, czy pozostaną w mocy zasady integralności terytorialnej państw i nienaruszalności granic” – zaznaczył Zełenski.