„Uszczypliwości i próby bagatelizacji”. Rosjanie o wizycie Trumpa w Polsce [ANALIZA]

O tym, że Kreml z uwagą śledził słowa Trumpa wypowiadane w Polsce świadczy jednak jego błyskawiczna reakcja na oskarżenie pod adresem Rosji, iż destabilizuje region i że USA pracuje razem z Polską w przeciwdziałaniu temu. Większość rosyjskich mediów podała tę informację wraz z odpowiedzią rzecznika prasowego Kremla Dmitrija Pieskowa, równie szybką co krótką: „nie zgadzamy się z takim podejściem”.

Niezawisimaja Gazieta swój artykuł dotyczący szczytu w Warszawie (napisany przed jego odbyciem się) zatytułowała „Trump w wodach Trójmorza”, dodając podtytuł „Polska chce narzucić Trumpowi temat smoleński”. Autor rozpoczyna go od przypomnienia negatywnego wobec Trumpa stosunku polskich mediów (przynajmniej według jego własnej selekcji) w czasie kampanii wyborczej w USA, twierdząc również że przytłaczająca większość Polaków w USA poparła Hillary Clinton, co wiąże z oskarżeniami o prorosyjskość i niechęć do NATO, wysuwanymi wówczas wobec Trumpa.

Dalej jest dużo uszczypliwości i bardzo mało na temat. Autor krótko opisuje ideę Trójmorza, sugerując że jest to polski, „piłsudczykowski” pomysł na federację państw pod polskim przywództwem, a także próba przeciwstawienia się dominacji francusko-niemieckiej w UE i że pozostali członkowie odnoszą się do tego sceptycznie. „Obecność Trumpa miała być postrzegana jako potwierdzenie znaczenia Polski w regionie” - pisze i od razu kontruje, że dzień przed tą wizytą Czechy i Austria obniżyły rangę swej delegacji. Później autor sugeruje, że prezydent Duda skoncentruje się w rozmowach z Trumpem na zwrocie wraku Tupolewa (co w rzeczywistości nie miało miejsca).

O sprawie zakupu przez Polskę amerykańskiego gazu LNG autor wspomina jednym zdaniem na samym końcu, o innych sprawach dot. relacji polsko-amerykańskich – w ogóle. Niezawisimaja Gazieta w odrębnej, krótkiej notce, poinformowała też o podpisaniu porozumienia w sprawie rakiet Patriot, cytując słowa min. A. Macierewicza, że „system ten pozwoli efektywnie przeciwdziałać systemom Iskander”.

Nieco więcej uwagi warszawskiej wizycie Trumpa poświęciła Izwiestia, która skoncentrowała się na militarnych tematach rozmów Trumpa w Warszawie, a w szczególności na porozumieniu dotyczącym zakupu systemu Patriot. Gazeta cytuje też słowa prezydenta Dudy, iż chciałby stałej obecności wojsk USA w Polsce, a także min. Waszczykowskiego o roli USA w modernizacji polskiej armii. W relacji z konferencji prasowej na Zamku Królewskim Izwiestia wyeksponowała słowa Dudy o tym, że jest przekonany, iż „USA poważnie myśli o bezpieczeństwie Polski i jest lojalnym sojusznikiem” oraz Trumpa, że nigdy relacje wojskowe między USA i Polską nie były tak bliskie jak obecnie i że mają one krytycznie ważne znaczenie w NATO.

Informowała jednak również o tym, że nie uzgodniono stałej obecności wojsk USA w naszym kraju, a Trump stwierdził, że nie może dać gwarancji przedłużenia planowanego ich czasu pobytu w Polsce. Izwiestia napisała też o rozmowach dot. zakupów amerykańskiego gazu LNG, podkreślając zainteresowanie Polski tą kwestią. O szczycie Trójmorza Izvestia informowała w dwóch krótkich tekstach, koncentrując się na ofercie Trumpa dot. amerykańskiego gazu i woli USA umocnienia związków z tym regionem. Wszystkie te kwestie były jednak przedmiotem krótkich notek, natomiast jedyny dłuższy tekst dziennik zatytułował „Eksperci o biznes-interesach Trumpa w Polsce”.

Towarzyszył mu też krótki materiał filmowy, rozpoczynający się od kpiny z zadowolenia Polaków z przyjazdu amerykańskiego prezydenta, skonfrontowanego sugestią rosyjskich ekspertów, iż przyjechał sprzedać Polsce gaz. Również wspomniany artykuł rozpoczyna się od niewybrednych złośliwości pod adresem ambicji politycznych naszego kraju, a autor nazywa całą wizytę „prowokacyjną”. Dalej stwierdza, że Trump do Warszawy przyjechał jako biznesmen, sprzedawać i to na dużą skalę. Przede wszystkim gaz. Gazeta cytuje tu rosyjskiego politologa Dmitrija Abzałowa, który sugeruje, że jest to spłacanie przez Trumpa długu wobec amerykańskich firm gazowych i naftowych, które wspierały go w czasie kampanii. Dalej autor twierdzi, że amerykański gaz  „jest droższy od rosyjskiego średnio o 60 dolarów za 1000 m3. To katastrofalnie niewygodne dla Europy”.

Inny rosyjski politolog Igor Pawłowski sugeruje, że temat rosyjskiego zagrożenia został podjęty w Warszawie przez Trumpa tylko w celu uzasadnienia sprzedaży droższego gazu. Autor dodaje, też że Niemcy nie zamierzają przechodzić na gaz rosyjski, a Polska chce „pozbyć się wszystkiego co rosyjskie”. Cytowani przez gazetę rosyjscy eksperci twierdzą, że przyniesie to szkodę nie tylko Polakom. „To wielka energetyczna wojna w wielkim europejskim domu, od której cierpieć będą europejscy konsumenci” - twierdzi jeden z nich, prognozując że przez Polskę taryfy gazu mogą wzrosnąć o 50 %.

Autor przechodzi na koniec do konkluzji, że biznesplan Trumpa służy umocnieniu podziału w Europie i że na wschodzie Europy kupują wszystko co zaproponuje Ameryka. W tym kontekście wspomina też o systemie Patriot, który „kosztuje wiele miliardów i najprawdopodobniej nie będzie nowoczesny”.

Komsomolskaja Prawda poświęciła wizycie Trumpa tylko kilka krótkich tekstów, choć w jednym z nich zacytowała Dmitrija Pieskowa, mówiącego o tym że Kreml z uwagą przygląda się temu wydarzeniu. Ponadto poinformowała o porozumieniu w sprawie Patriotów i nie omieszkała zacytować słowa o braku gwarancji dla przedłużenia obecności wojsk USA w Polsce. Cytowała jednak również słowa Trumpa z Placu Krasińskich, w których nazwał Polskę „geograficznym sercem Europy, w którym broni się zachodnich wartości”.

W głównym wydaniu programu informacyjnego Wiesti pierwszego kanału rosyjskiej telewizji poinformowano o wizycie Trumpa w Polsce na marginesie materiału o przygotowaniach do szczytu G20. Tradycyjnie już relacja była utrzymana w kpiącym tonie i wyeksponowano słowa prezydenta o destabilizującej roli Rosji w regionie i o tym, że Polska w przeciwieństwie do niektórych  krajów (spiker podkreślił że np. Niemiec) wypełnia swoje zobowiązania finansowe wobec NATO. Przekaz rosyjskiej telewizji był czytelny: wizyta w Polsce to kuksaniec dla Niemiec ze strony Trumpa. Wiesti nie omieszkały jednak dodać że wobec USA „Polska jest gotowa na wszystko”, a w szczególności na więcej amerykańskiej broni.

Przekręcając kontekst wypowiedzi prezydenta Dudy zasugerowano, że uznał on, iż Polska uważa, że obecność obcych wojsk jest niezbędnym warunkiem podniesienia autorytetu międzynarodowego Polski. O Polsce było też w specjalnym wydaniu popularnego programu 60 minut, poświęconemu szczytowi G20. W materiale wprowadzającym zasugerowano, że Trump ignorował zaproszenie z Polski do szczytu NATO i dopiero spór ze „starą Europą” skłonił go do tego wyjazdu.

Występujący tam komunistyczny deputowany do Dumy L. Kałasznikow stwierdził, że w swym przemówieniu Trump przedstawił wersję historii, w której jakoby wszystko pomieszał, po czym wspomniał, że „podjudzanie przez państwa zachodnie” Polski przeciw ZSRR w 1939 r. doprowadziło do układu ZSRR z Niemcami i podziałem Polski i że „podjudzanie Polski przeciw Rosji przez Trumpa” może skończyć się tym samym obecnie. Później cała dyskusja koncentrowała się już właśnie na Polsce, rzekomej chęci Trumpa rozbicia jedności Europy przy pomocy Warszawy i kwestionowaniu historycznej części przemówienia prezydenta.

Rossijskaja Gazieta ograniczyła się do kilku krótkich informacji, eksponując w relacji z konferencji prasowej Dudy i Trumpa stwierdzenie, iż „nie rozmawiano o gwarancjach dot. przedłużenia obecności wojsk amerykańskich w Polsce”, a w relacji z przemówienia na placu Krasińskich kwestie „obrony zachodniej cywilizacji”, „wycieczki po historii” i to że amerykański prezydent „widział w Polsce duszę Europy”.

Znacznie więcej miejsca poświęcił wizycie Trumpa dziennik Kommiersant. W artykule „Donald Trump zniszczy europejską architekturę” Dmitrij Drize podkreśla, że głównym tematem wizyty amerykańskiego prezydenta w Warszawie było ograniczenie zależności Europy Wschodniej od rosyjskiego gazu. Autor podkreśla spór między Polską a liderami UE i dodaje że wizyta Trumpa jeszcze pogłębi te podziały.

Potem przechodzi do tego co, podobnie jak eksperci Izwiestii, uważa za istotę wizyty: Trump chce sprzedawać, przede wszystkim gaz, a „Polska, Pribałtyka i Ukraina śnią o tym jakby tu ogłosić bojkot rosyjskiego paliwa”. Drize dodaje, że kraje te są gotowe „na złość Rosji” płacić drożej ale problem według niego jest szerszy, gdyż „uderza to w porządek rzeczy w Europie”, wspominając w tym kontekście Nord Stream 2.

Z kolei Anna Fiedorowa, relacjonując gazowe rozmowy Dudy i Trumpa, podkreśliła że Polska jest pierwszym krajem Europy, który kupił amerykański gaz oraz wspomniała o rozpoczęciu przez Polskę budowy Baltic Pipe i planie połączenia go z terminalem w Świnoujściu w 2022 czyli, jak podkreśla autorka, w roku w którym kończy się kontrakt z Gazpromem. Kolejny artykuł noszący tytuł „Donald Trump zaczął od tych co są bliżej” poświęcony jest głównie kwestiom zbrojeniowym, w szczególności „Patriotom przeciw Iskanderom”, jak ujmuje to śródtytuł artykułu.

Autorzy podkreślają przy tym że rozmieszczenie Iskanderów w Kaliningradzie „nie jest sprzeczne z prawem międzynarodowym”, a Patrioty mają się znajdować w odległości 60 km od granicy z obwodem kaliningradzkim. Druga część artykułu nosi śródtytuł „Ameryka lubi Polaków” i poświęcona jest przemówieniu na placu Krasińskich. Autorzy dzielą je na dwie części, pierwszą nazywając „panegirykiem na cześć Polaków”, drugą zaś jako „poświęconą relacjom międzynarodowym”. W tym kontekście gazeta cytuje słowa Trumpa wzywające Rosję do „zaprzestania destabilizujących działań na Ukrainie i w innych rejonach, a także poparcia dla wrogich reżimów, w tym Syrii i Iranu”, a także wspomina o jego potwierdzeniu przywiązania do artykułu 5 Traktatu Północnoatlantyckiego.

Z kolei serwis Gazeta.ru powołuje się na szefa gabinetu węgierskiego premiera, który komentując słowa Trumpa o destabilizacji regionu przez Rosję powiedział, że „rosyjska polityka jest ekspansjonistyczna ale nie agresywna” oraz, że „trudno powiedzieć” czy Rosja destabilizuje bo „istnieje duża konkurencja między Rosją i USA w destabilizacji niektórych krajów”.

Rosyjskie media obszernie komentują za to przygotowania do spotkania Putin-Trump wskazując na temat walki z terroryzmem, problemu Syrii i kwestii Korei Płn. jako główne tematy. W większości komentarzy widać oczekiwanie „kompromisu” między USA a Rosją, a w niektórych sugestię, że wizyta w Warszawie była ze strony USA podbijaniem stawki w rozmowach. Serwis RBC cytuje jednak słowa Rexa Tillersona, że „Waszyngton nie ma pojęcia jaka jest linia Moskwy w stosunku do USA” i że w odpowiedzi na to Kreml oświadczył, iż „też nie mają pojęcia”.