Twarde przyjechały do Giżycka

Jeszcze niedawno batalion czołgów giżyckiej brygady dysponował wyłącznie czołgami T-72M1. Obecnie jednak Kpt. Martyna Kupis z sekcji prasowej 15. Giżyckiej Brygady Zmechanizowanej potwierdza w rozmowie z Defence24.pl, że jednostka posiada na wyposażeniu pojazdy typu Twardy.

Nie jest wykluczone, że wprowadzenie czołgów PT-91 Twardy do brygady z Giżycka jest związane z przekazaniem części czołgów Leopard 2A5 z 34. Brygady Kawalerii Pancernej 11. Lubuskiej Dywizji Kawalerii Pancernej do 1. Brygady Pancernej z Wesołej. Ta ostatnia jednostka miała bowiem na wyposażeniu wcześniej wozy typu PT-91 Twardy. Informacji o przemieszczeniu czołgów z 1. Brygady nie potwierdzają jednak ani Dowództwo Generalne RSZ, ani służby prasowe 1. BPanc. i 15. GBZ.

Brygada z Giżycka ma bezpośrednio współdziałać z dowodzoną przez Amerykanów batalionową grupą bojową, jest też położona w bezpośredniej bliskości przesmyku suwalskiego (jedynego lądowego połączenia krajów bałtyckich z pozostałą częścią terytorium NATO, w przez granicę polsko-litewską). Jest też jednostką o wysokim stopniu gotowości, która wcześniej uczestniczyła w ćwiczeniach międzynarodowych. Przykładowo, w drugiej połowie 2015 roku w ramach szkolenia Persistent Presence z brygadą szkoliły się jednostki niemieckie, dysponujące między innymi czołgami Leopard 2A6.

Czytaj więcej: Polska chce kupić więcej Leopardów. Szatkowski dla Defence24.pl o wzmocnieniu Wesołej, dodatkowej dywizji i resecie systemu dowodzenia

15. Brygada Zmechanizowana jest więc kolejną jednostką 16. Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej, do której trafiły czołgi PT-91. Wcześniej otrzymała je 9. Brygada Kawalerii Pancernej z Braniewa. Ta ostatnia jednostka wydziela kompanię czołgów do batalionowej grupy bojowej NATO na Łotwie, dowodzonej przez Kanadę.

PT-91 Twardy to modernizacja czołgu T-72M1, opracowana przez polski przemysł zbrojeniowy. Do Sił Zbrojnych trafiło z zakładów Bumar-Łabędy łącznie około 230 czołgów, z których część została nowo wyprodukowana, a część powstała poprzez przebudowę istniejących czołgów T-72M1.

Czołg otrzymał nowy cyfrowy system kierowania ogniem Drawa (w tym wariant Drawa-T z celownikiem termowizyjnym), a także system ostrzegania o opromieniowaniu wiązką laserową Obra, silnik S-12U o mocy zwiększonej do 850 KM oraz nowy układ przeciwpożarowy. Został też wyposażony w pancerz reaktywny ERAWA-1/2, zwiększający stopień ochrony czołgu.

Obecnie czołgi PT-91 są wyposażane w nowe polskie kamery termowizyjne KLW-1 Asteria w ramach modyfikacji systemu kierowania ogniem (oryginalnie dysponowały urządzeniem produkcji izraelskiej). Na razie nie ma informacji o planach ich szerszej modernizacji. Twardy był pierwszym ciężkim pojazdem w Wojsku Polskim, seryjnie wyposażonym w kamerę termowizyjną.

Przy opracowaniu systemu kierowania ogniem wykorzystano doświadczenia z budowy SKO Merida, przeznaczonego dla modernizowanych czołgów T-55AM. Podobnie rzecz się miała z systemem ostrzegania o opromieniowaniu wiązką laserową Obra, powstałego z uwzględnieniem technologii opracowanych dla systemu Bobrawa. Obydwa rozwiązania opracowano w Przemysłowym Centrum Optyki (obecnie PCO S.A.).

Przemysł proponował kilka wariantów Twardego o podwyższonych zdolnościach bojowych. Jeden z nich, PT-91M z francuskim systemem kierowania ogniem SAVAN-15, silnikiem S-1000 i przekładnią ESM-350, został wyeksportowany do Malezji (sprzedano 48 pojazdów). Podczas MSPO 2016 zaprezentowano demonstrator modernizacji czołgu T-72/PT-91 do standardu PT-16, głównie z myślą o rynkach eksportowych.

Ostatnie czołgi PT-91 Twardy trafiły do Wojska Polskiego w pierwszej połowie ubiegłej dekady. Po wprowadzeniu na wyposażenie czołgów Leopard 2A4 żołnierze 10. Brygady Kawalerii Pancernej podkreślali zalety tych ostatnich w stosunku do Twardych, między innymi celność ognia prowadzonego w ruchu, czy własności manewrowe. Niemieckie wozy dysponują też możliwością działań w systemie hunter-killer i relatywnie silnym pancerzem zasadniczym.

Z drugiej jednak strony pomimo dostarczenia dwóch partii czołgów Leopard 2A4 i 2A5, jak i redukcji stanów liczebnych w jednostkach pancernych w Siłach Zbrojnych (od momentu dostarczenia ostatniego PT-91) nadal pozostają czołgi T-72M1 o znacznie niższych możliwościach bojowych. Jako jeden z możliwych obszarów modernizacji Twardych należy wskazać wprowadzenie do wykorzystania nowej amunicji przeciwpancernej, jako że czołgi te pozostaną prawdopodobnie w służbie jeszcze co najmniej przez dekadę.

Zobacz też: SKANER Defence24: Gen. Skrzypczak: Przesunięcie Leopardów nie ma uzasadnienia wojskowego