Rosja: atomowa torpeda dalekiego zasięgu nabiera kształtów [WIDEO]

Pierwsze informacje o tym systemie, który do 22 marca br. nosił nazwę Status-6, zostały ujawnione 9 listopada 2015 r. przez rosyjskie kanały telewizyjne podczas relacji ze spotkania prezydenta Władimira Putina z kadrą dowódczą Ministerstwa Obrony FR. Spotkanie odbyło się w Soczi, a dotyczyło przeciwdziałania amerykańskim systemom przeciwrakietowym.

Program rozwoju tej broni nosi nazwę "oceaniczny wielozadaniowy system Posejdon", zaś za jego powstanie odpowiadać ma renomowane biuro konstrukcyjne CKB MT Rubin z Sankt Petersburga, od dziesięcioleci zajmujące się projektowaniem radzieckich/rosyjskich okrętów podwodnych głównie z napędem atomowym. Prace te realizowane są najprawdopodobniej w ramach projektu badawczego o kryptonimie Cefałopod, na którego wykonanie Rubin podpisał umowę z Ministerstwem Obrony FR wiosną 2014 r. Koszty programu badawczego szacowane są na kilka miliardów rubli, zaś uczestniczą w nim doświadczone firmy zbrojeniowe, w tym OKBM Afrikantow specjalizujące się w budowie morskich reaktorów atomowych.

Z informacji ujawnionych w 2015 r wynika, że chodzi o wielką torpedę (samobieżny aparat podwodny) o długości 24 m i średnicy 1,6 m, zdolną do zanurzenia na głębokość do 1000 m oraz legitymującą się zasięgiem do 10 tys. km i prędkością maksymalną 185 km/h (100 w.), dzięki wyposażeniu w małogabarytowy reaktor jądrowy chłodzony przez mieszaninę (eutektyk) ołowiu i bizmutu.

Według ujawnionego wtedy opisu torpeda będzie miała m.in. za zadanie "niszczenie ważnych obiektów gospodarki przeciwnika w rejonie wybrzeża i spowodowanie trwałego wyłączenia z użytku części terytorium państwa ze względu na skażenie radioaktywne tak, że nie będzie ono mogło być wykorzystywane do celów militarnych, gospodarczych i każdej innej działalności w długim czasie". Wskazuje to, że "modułem bojowym stanowiącym" uzbrojenie torpedy będzie głowica termojądrowa o dużej mocy lub głowica kobaltowa, czyli ładunek atomowy zawierający w swojej osłonie kobalt, który pod wpływem neutronów uwolnionych w wyniku eksplozji jądrowej przekształca się w izotop Co-60 powodujący silnie i trwale (okres półrozpadu 5,26 lat) skażenie promieniotwórcze.

Pierwotny harmonogram projektu zakładał zakończenie prac projektowych nad torpedą do 2019 roku i przeprowadzenie prób państwowych w latach 2019-20, co wydaje się być założeniem co najmniej ambitnym. Zgodnie z informacjami zawartymi w przemówieniu prezydenta Putina w rosyjskim parlamencie z grudnia 2017 r., pomyślnie zakończone zostały już testy siłowni jądrowej służącej do napędu tego bezzałogowego pojazdu podwodnego. Zgodnie z ostatnimi informacjami ministerstwa obrony w ramach projektu w dalszym ciągu prowadzone są prace badawcze, a zaangażowane w niego przedsiębiorstwa rozpoczęły sprawdzenie współdziałania i niezawodności wszystkich systemów i urządzeń zainstalowanych na bezzałogowcu. Natomiast na poligonach Ministerstwa Obrony Rosji prowadzone są testy w warunkach rzeczywistych, mające na celu potwierdzenia charakterystyk dynamicznych pojazdu podwodnego i sprawdzenia jego parametrów podczas ruchu w trybie autonomicznym.

Jako nosicieli tych torped wskazano znajdujące się jeszcze w budowie w stoczni Siewmasz w Siewierodwińsku atomowe okręty podwodne specjalnego przeznaczenia Biełgorod (K-139) proj. 09852 i Chabarowsk proj. 09851, oba zaprojektowane przez biuro konstrukcyjne Rubin. Budowę pierwszej z tych jednostek rozpoczęto 24 lipca 1992 r. jako 12 okręt proj. 949A (Antiej), przeznaczony do niszczenia lotniskowców przeciwnika za pomocą pocisków przeciwokrętowych 3M45 systemu P-700 Granit. Już 16 maja 1994 r. nastąpiła decyzja o przerwaniu budowy, która została wznowiona po katastrofie bliźniaczego Kurska (K-141), zakończenie formowania kadłuba nastąpiło 31 grudnia 2004 r. Dalsze prace w wyniku nie zapewnienia rytmicznego finansowania, przebiegały bardzo wolno i były wielokrotnie przerywane. W roku 2009 r. zapadła decyzja o zmianie przeznaczenia jednostki i ukończenia jej jako okrętu podwodnego przeznaczonego do zadań specjalnych proj. 09852. Jego cechą charakterystyczną będzie posiadanie w części dennej łoża do dokowania głębokowodnego okrętu podwodnego AS-12 proj. 10831 (Łoszarik). Ceremonia ponownego położenia stępki Biełgoroda odbyła się w stoczni Siewmasz 20 grudnia 2012 r.

Drugim okrętem, jaki wymienia się, jako potencjalnego nosiciela torped systemu Posejdon jest Chabarowsk proj. 09851 (Kalitka-SMP) zaprojektowany od podstaw do tych celów. Położenie stępki pod jego budowę nastąpiło 27 lipca 2014 r. W przypadku tego okrętu brak jest jakichkolwiek dokładnych informacji na jego temat, stąd przeznaczenie i charakterystyka pozostają jedynie w sferze domysłów.

Ponadto, jako jednostki mogące uczestniczyć programie rozwoju tego uzbrojenia wymienia się doświadczalny okręt podwodny Sarow (B-90) proj. 20120, który uczestniczy najprawdopodobniej w programie prób tych torped, jak również jednostki zabezpieczenia z typoszeregu proj. 20180/20180TW/20183/20183TW, które za zadanie miałyby transport tego uzbrojenia, jego załadunek zarówno w czasie prób jak i późniejszej eksploatacji.