Siły zbrojne
Ważny dzień dla rosyjskich strategicznych sił podwodnych
fot. P. Tracz/KPRM 
fot. KSP
30 grudnia 2012 r. za sprawą dwóch istotnych wydarzeń, które miały miejsce w Siewierodwińsku nad Morzem Białym na pewno zapisze się w annałach historii rosyjskich strategicznych sił podwodnych.
Pierwszym z nich było wytoczenie z hali produkcyjnej stoczni Siewmasz na pokład doku pływającego Suchona atomowego okrętu podwodnego z rakietami balistycznymi Władimir Monomach, trzeciej i ostatniej jednostki proj. 995 (Boriej). Kolejne jednostki budowane są już według zmodyfikowanego projektu 955A.
W uroczystości wzięli udział: wiceminister obrony FR Jurij Borisow, szef sztabu WMF FR admirał Aleksandr Tatarinow, dyrektor generalny stoczni Siewmasz Michaił Budniczenko, prezes Zjednoczonej Kompanii Stoczniowej, w skład której ta stocznia wchodzi Andriej Diaczkow oraz Igor´ Wilnit dyrektor biura konstrukcyjnego CKB MT Rubin, które okręt zaprojektowało.
Stępkę pod jednostkę budowaną pod numerem stoczniowym 203 położono 19 marca 2006 r. jednak prace nie przebiegały zbyt szybko. W 2010 r. poinformowano, że przy jego budowie zostały wykorzystane elementy konstrukcyjne złomowanego wielozadaniowego okrętu podwodnego Ak Bars (K-480) proj. 971 (Szczuka-B).
Załoga jednostki została uformowana w lutym 2009 r., obecnie dowodzi nią kmdr por. Aleksandr Nadieżdin. Na wodę zostanie ona spuszczona po noworocznej przerwie. Jego wejścia do służby można się spodziewać nie wcześniej niż w 2014 r.
30 grudnia nie miało jednak miejsca zapowiadane przez wiceministra Borisowa podpisanie aktu przekazania WMF FR prototypowego okrętu tego typu, którym jest Jurij Dołgorukij (K-535). Prawdopodobnie stoczni po raz kolejny nie udało się usunąć wszystkich usterek zgłaszanych przez odbiorcę. Nieoficjalnie kolejnym terminem przekazania jednostki flocie jest styczeń 2013 r.
Drugie wydarzenie tego dnia miało miejsce w stoczni remontowej Zwiezdoczka. Podpisano tam dokument przekazania flocie po remoncie atomowego okrętu podwodnego z rakietami balistycznymi Wierchoturje (K-51) proj. 667BDRM (Delfin).
Jednostka ta jest prototypem serii siedmiu okrętów określanych na Zachodzie jako Delta IV. Została ona zbudowana przez obecną stocznię Siewmasz. Położenie stępki miało miejsce 23 lutego 1981 r., wodowanie 7 marca 1984 r. a do służby wszedł 30 grudnia 1984 r. Między 22 lutego 1981 r. a 11 czerwca 1992 r. nosił nazwę Imieni XXVI Sjezda KPSS, zaś swą obecna nazwę otrzymał 2 lutego 1999 r.
W latach 1985-86 prowadzone na nim były próby państwowe systemu rakietowego D-9RM z rakietami balistycznymi R-29RM. Po raz pierwszy okręt przebywał przez dłuższy czas w tej stoczni w związku z remontem średnim połączonym z modernizacją. Remont ten rozpoczął się 1 marca 1993 r. i ze względu na problemy z jego finansowaniem bardzo się wydłużył. Z hali stoczniowej został on wytoczony 4 czerwca 1998 r., a przekazany flocie dopiero 25 grudnia 1999 r.
Do stoczni Zwiezdoczka jednostka ta trafiła ponownie 23 sierpnia 2010 r. na remont stoczniowy, który miał przedłużyć jego służbę o kolejne 5 lat i obejmował prace dotyczące kadłuba sztywnego, grodzi, zbiorników balastowych, rurociągów okrętowych oraz wielu systemów okrętowych. Podczas remontu konieczna była wymiana wielu urządzeń, co było konsekwencją zainstalowania podczas poprzedniego remontu, ze względów finansowych, zamiast nowych elementów części pozyskanych ze złomowanych jednostek. Konsekwencją tego był wzrost kosztów prac i ich wydłużenie.
Wierchoturje został wytoczony z hali stoczniowej 24 marca 2012 r., próby morskie rozpoczął 22 listopada 2012 r. a zakończył pod koniec grudnia. Według informacji przekazanych przez stocznię ostatni remont wydłuży służbę tego okrętu o 3,5 roku, co nie jest imponującym wynikiem jeżeli weźmie się pod uwagę że prace trwały ponad 2 lata.
Andrzej Nitka
