Tajwan chwali się swoim samolotem szkoleniowym AT-5 Brave Eagle

Wojna na Ukrainie - raport specjalny Defence24.pl

W czasie pokazu w bazie lotniczej Chihhang w Taitung na wschodnim wybrzeżu Tajwanu zaprezentowano trzy samoloty szkolenia zaawansowanego AT-5 Brave Eagle tajwańskich sił powietrznych. Jest to pierwszy tajwański odrzutowiec wyprodukowany w kraju od czasu F-CK-1 Ching-kuo Indigenous Defence Fighter (IDF), skonstruowany ponad trzy dekady temu. Nowy samolot szkolny jest oparty o konstrukcję tego lekkiego myśliwca.

Oficer szkolenia lotniczego Chang Chong-hao powiedział w czasie prezentacji, że Brave Eagle nadaje się zarówno do celów szkoleniowych w zakresie walki powietrznej, i powietrze-ziemia, jak również może wylądować i wystartować z krótkiego pasa startowego. Samolot Brave Eagle może być wyposażony w broń, choć jak się zaznacza to tak możliwość pozostaje w fazie testów. Samolot ma pełnić funkcję wsparcia w czasie ewentualnej wojny.

Nowy szkolny samolot ma zastąpić używane obecnie do szkolenia przestarzałe myśliwce F-5 i samoloty szkolne AIDC AT-3 Tzu Chung, który wprowadzono do służby w latach 80. F-5 po raz pierwszy weszły do służby na Tajwanie w latach 70-tych, ale nie są już samolotami bojowymi. Siły tajwańskie na swoim wyposażeniu posiadają 48 AIDC AT-3 oraz 35 Northrop F-5.  W czerwcu 2020 roku samolot AT-5 Brave Eagle odbył swój pierwszy lot startując z lotniska Taichung. Nowy samolot został skonstruowany przez państwowy Aerospace Industrial Development Corp a budżet tego programu miał wartość 2,3 mld USD.

Tajwańskie siły powietrzne planują kupić 66 sztuk tej maszyny do 2026 roku, aby zastąpić starzejące się samoloty szkoleniowe AT-3 i F-5, które w ostatnich latach uległy serii katastrof. Ostatni wypadek F-5 miał miejsce 22 marca 2021 roku, kiedy dwa myśliwce rozbiły się w trakcie rutynowych ćwiczeń. Samoloty rozbiły się startując z bazy wojskowej Taidong, po 36 minutach od startu spadając do morza. Wówczas podejrzewano, że mogło dojść do kolizji. Z kolei 29 października 2020 doszło do kolejnego wypadku w trakcie rutynowych ćwiczeń w rejonie bazy wojskowej w Taidong. Samolot F-5E rozbił się nad morzem, 2 km od bazy, po dwóch minutach od startu. Pilot zdołał się katapultować, jednak wyniku obrażeń po dwóch godzinach zmarł w szpitalu. W sumie doszło do dziewięciu tego typu wypadków od 2001. Po ostatnim tajwańskie ministerstwo obrony informowało, że w ciągu trzech lat planuje wymienić wszystkie samoloty F-5E.

Brave Eagle (dzielny orzeł) to jeden z najważniejszych programów tajwańskiej prezydent Tsai Ing-wen mający na celu wzmocnienie rodzimego przemysłu obronnego i poprawienie samowystarczalności Tajwanu w tym zakresie. Maszyna ma 80-procentową wspólnotę części z dwumiejscową wersją myśliwca F-CK-1 i co za tym idzie jej program jest obarczony dość niskim ryzykiem technicznym. Zmiany obejmują zastosowanie większej ilości materiałów kompozytowych obniżających masę, większy zapas paliwa, inny profil skrzydła, umożliwiający stabilniejszy lot przy niskich prędkościach i usunięcie działka pokładowego. Samolot otrzymał też silniki Honeywell/ITEC F124-200TW nie wyposażone w dopalacz.

Siły zbrojne Tajwanu są w dużej mierze wyposażone przez sprzęt produkcji Stanów Zjednoczonych, ale prezydent Tsai Ing-wen uczyniła priorytetem rozwój zaawansowanego, rodzimego przemysłu obronnego, zwłaszcza że Chiny, roszczą sobie prawo do wyspy, zwiększają wysiłki modernizacyjne i ćwiczą w pobliżu Tajwanu.