Śmigłowce Airbus dla Serbii. Powrót „jugosławiańskiej” współpracy?

Zgodnie z komunikatem ministerstwa obrony Serbii, umowa zakłada dostarczenie dziewięciu śmigłowców wraz z pakietem wsparcia logistycznego, w tym części zamiennych i dokumentacji. Maszyny mają być używane do działań transportowych, poszukiwania i ratownictwa, rozpoznania, ewakuacji medycznej, rozpoznania i monitoringu, a także „misji bojowych”.

Kontrakt zakłada transfer technologii w zakresie utrzymania i remontów pozyskanych śmigłowców H145M. Ponadto jeden z serbskich instytutów ma otrzymać wyposażenie i certyfikację w zakresie wsparcia eksploatacji śmigłowców Gazelle i zostać włączony w sieć naprawczą Airbus Helicopters.

Serbskie ministerstwo obrony podkreśla, że elementem umowy jest też wsparcie krajowych firm i placówek badawczych w rozwoju kompetencji i zdolności przemysłowych. Warto podkreślić, że śmigłowce Gazelle były produkowane w zakładach SOKO jeszcze w czasach byłej Jugosławii (od lat 70. XX wieku), ich wytwarzanie zakończyło się na początku lat 90.

Obecny kontrakt jest więc w pewnym sensie odnowieniem współpracy, realizowanej jeszcze w czasach zimnej wojny pomiędzy b. Jugosławią a ówczesnymi zakładami Eurocopter. W Serbii w służbie pozostaje jeszcze pewna liczba maszyn Gazelle wyprodukowanych na licencji.

H145M to lekki śmigłowiec wojskowy, opracowany na bazie rodziny H145/EC145. Został on pozyskany między innymi dla sił specjalnych Niemiec oraz dla marynarki wojennej Tajlandii. Charakteryzuje się m.in. zastosowaniem fenestronu (wentylatora ogonowego), nowej przekładni i mocniejszych silników Arriel 2E (667 kW każdy) sterowanych układem elektronicznym FADEC. Maksymalna masa startowa wynosi 3,7 t, wiropłat jest zdolny do przenoszenia uzbrojenia (w tym potencjalnie kierowanego).