Reklama
  • Analiza
  • Wiadomości

Siły Zbrojne Ukrainy – analiza potencjału

W obliczu wyrażenia przez prezydenta Rosji Władimira Putina zgody na użycie  armii Federacji Rosyjskiej na terytorium Ukrainy coraz bardziej prawdopodobna staje się konfrontacja zbrojna o różnym natężeniu. Warto zatem zastanowić się, jakim potencjałem bojowym dysponują obecnie Siły Zbrojne Ukrainy.

  • Ukraińska korweta ZOP klasy Grisza U209 Ternopil, która brała udział w operacji Active Endeavour. MON Ukrainy stara się na miarę możliwości utrzymać sprawność okrętów na wyposażeniu marynarki wojennej. Fot. MON Ukrainy.
    Ukraińska korweta ZOP klasy Grisza U209 Ternopil, która brała udział w operacji Active Endeavour. MON Ukrainy stara się na miarę możliwości utrzymać sprawność okrętów na wyposażeniu marynarki wojennej. Fot. MON Ukrainy.

Po rozpadzie Związku Radzieckiego Ukraina otrzymała znaczną część wyposażenia jednostek Armii Radzieckiej, jakie stacjonowały na jej terytorium. W kolejnych latach ukraińska armia podlegała redukcjom i reformom, spowodowanym przez złą sytuację gospodarczą kraju oraz zmiany na arenie międzynarodowej. W chwili obecnej ukraińskie siły zbrojne liczą ok.  130 000 żołnierzy.  Podawane w niektórych źródłach liczby ok. 180 000 obejmują zarówno żołnierzy, jak i pracowników cywilnych.  W październiku ubiegłego roku ogłoszono, że docelowo SZ Ukrainy składać się będą wyłącznie z żołnierzy zawodowych i kontraktowych. Jednostki wysokiej gotowości, w tym wojska powietrznodesantowe, a także marynarka wojenna są już w obecnej chwili złożone w całości z żołnierzy zawodowych i kontraktowych, którzy stanowią 70 % ogółu stanu osobowego ukraińskiej armii.

Potencjał rodzajów SZ Ukrainy

Wojska lądowe Ukrainy, liczące 57 000 żołnierzy, zgrupowane są w 3 korpusy, każdy o sile dywizji z rozbudowanymi pododdziałami wsparcia, oraz jednostki centralnego podporządkowania. Posiadają one na wyposażeniu, według danych MON Ukrainy pochodzących z opublikowanej w 2012 Białej Księgi, 686 czołgów podstawowych, przede wszystkim typu T-64BW, a także niewielką liczbę zmodernizowanych T-64BM Bułat oraz znikomą ilość T-84. Na ich uzbrojeniu znajduje się także ponad 2000 pojazdów opancerzonych różnych typów. Są to w większości bojowe wozy piechoty BMP-1 i BMP-2, oraz kołowe BTR-70/80 i BRDM-2. Pojedyncze egzemplarze wozów BMP-1, BTR-70 oraz BRDM-2 zostały zmodernizowane z udziałem ukraińskiego przemysłu zbrojeniowego.

Wojska pancerne i zmechanizowane wspierane są przez artylerię, wyposażoną w haubice samobieżne 2S1 Goździk, 2S3 Akacja, 2S5 Hiacynt i 2S7 Pion, haubice holowane 2A65, 2A36 i D-30, artyleryjskie systemy rakietowe BM-21 Grad, BM-22 Uragan oraz BM-30 Smiersz. Siły zbrojne Ukrainy posiadają w służbie czynnej łącznie 716 systemów artyleryjskich o kalibrze powyżej 100 mm. Na wyposażeniu są także wyrzutnie taktycznych pocisków balistycznych Toczka/Toczka-U oraz ppk II generacji Fagot/Konkurs-M i Szturm-S. Co ciekawe, jako oddzielny rodzaj wojsk funkcjonują wojska powietrzno – desantowe, liczące 6100 żołnierzy w 2 brygadach aeromobilnych i jednej brygadzie powietrzno – desantowej, wyposażone m.in. w 310 wozów opancerzonych. Siły OPL wojsk lądowych Ukrainy wyposażone są w zestawy przeciwlotnicze Tunguska i Tor (w niewielkiej ilości), Buk-M1, a także ZSU-23-4 Szyłka oraz 9K33 Osa, uzupełniane przez PPZR Igła/Igła-1.

Zgodnie z danymi raportu serwisu Flight Global, Siły Powietrzne Ukrainy mają na wyposażeniu 80 samolotów myśliwskich MiG-29,  24 bombowców Su-24M,  36 samolotów szturmowych Su-25 i taką samą liczbę myśliwców Su-27. Samoloty bojowe są wspierane przez 27 transportowych An-24/26, 4 Iły-76 oraz szkolno-bojowe L-39. Lotnictwo wojsk lądowych ma na wyposażeniu ok. 40 śmigłowców bojowych Mi-24 i ok. 30 wielozadaniowych Mi-17. Wreszcie, lotnictwo ukraińskiej marynarki wojennej posiada 3 morskie samoloty patrolowe Bewierw Be-12 oraz 8 śmigłowców ZOP Ka-27/29 i Mi-14PŁ. Biorąc pod uwagę bardzo złą kondycję finansową Ukrainy i niewielkie kwoty przeznaczane na modernizację (w ubiegłych latach odnotowywano w materiałach modernizację pojedynczych samolotów poszczególnych typów), można założyć że znaczna część z nich nie jest zdolna do działań. Siły obrony powietrznej Ukrainy mają na wyposażeniu zestawy przeciwlotnicze S-200M Wega-M oraz S-300P pierwszych serii produkcyjnych (w tym S-300PS).

Ukraińska marynarka wojenna liczy 14 600 żołnierzy zawodowych. Według Białej Księgi z 2012 roku, na wyposażeniu znajduje się 22 okrętów wojennych. Jej flagowym okrętem jest fregata klasy Kriwak U130 Hetman Sahajdaczny, biorąca niedawno udział w działaniach antypirackich w Zatoce Adeńskiej. Ponadto, ukraińska marynarka wojenna posiada kilka korwet ZOP klasy Grisza, kilka korwet rakietowych klasy Tarantul-I oraz 2 korwety ZOP klasy Pauk. Na wyposażeniu znajduje się także okręt podwodny projektu 641 (kod NATO Foxtrot), którego remont zakończył się według niektórych źródeł w 2012 roku, 2 okręty desantowe (w tym jeden wyremontowany okręt klasy Północny-C) i kilka trałowców oraz jednostki wsparcia. Istnieją sprzeczne informacje dotyczące stopnia gotowości bojowej okrętów ukraińskiej MW, wiadomo na pewno, że okręt flagowy, co najmniej 2 korwety ZOP i przynajmniej jedna z korwet rakietowych są zdolne do działań bojowych. Istotnym elementem ukraińskiej marynarki może się okazać 36. brygada obrony wybrzeża, wyposażona m.in. w 41 czołgów i 160 wozów opancerzonych (BMP-2, BTR-80, BRDM) oraz 47 jednostek artylerii o kalibrze powyżej 100 mm (w tym wyrzutni BM-21 Grad i haubic holowanych D-30).

Podsumowanie

Siły zbrojne Ukrainy są wyposażone w sprzęt pochodzący z czasów Związku Radzieckiego. Niewystarczający poziom finansowania (oscylujący wokół 1 % PKB) spowodował znaczne zaległości w pracach remontowych, nie mówiąc już o modernizacji, co z pewnością przekłada się na stopień gotowości bojowej wojsk.  MON Ukrainy od kilku lat prowadzi działania w celu pełnego uzawodowienia sił zbrojnych, co może być sygnałem o problemach z funkcjonowaniem służby zasadniczej, spowodowanych także niejednolitą strukturą narodowościową poborowych. Wraz z uzawodowieniem prowadzone są także działania w celu budowy nowoczesnego, zawodowego korpusu podoficerskiego. Wydaje się, że najwyższą wartość bojową przedstawiają te jednostki sił zbrojnych, które są złożone w całości z żołnierzy kontraktowych i zawodowych (siły obrony wybrzeża, wojska powietrznodesantowe).

Wielką niewiadomą jest zdolność bojowa sił regularnych i ich ewentualna reakcja na wtargnięcie rosyjskich wojsk na terytorium Ukrainy. Niewątpliwie jednak każda konfrontacja SZ Ukrainy i Rosji, zwłaszcza poza terytorium Krymu, prowadziłaby do ogromnych strat,  nie tylko dla żołnierzy biorących udział w działaniach, ale także dla ludności i gospodarki Ukrainy. Ewentualny konflikt mógłby wreszcie spowodować trudne do przewidzenia konsekwencje dla Europy, zarówno z geopolitycznego, jak i czysto gospodarczego punktu widzenia, szczególnie biorąc pod uwagę tranzyt surowców energetycznych przez terytorium Ukrainy. 

Jakub Palowski

WIDEO: "Żelazna Brama 2025" | Intensywne ćwiczenia na poligonie w Orzyszu
Reklama
Reklama