RPO: nierówne traktowanie w przepisach o zakwaterowaniu, MON: szykujemy nowelizację

O wątpliwościach rzecznika praw obywatelskich związanych z nierównym traktowaniem żołnierzy w przepisach o zakwaterowaniu oraz o odpowiedzi MON poinformowało Biuro RPO.

Rzecznik Marcin Wiącek w piśmie do szefa MON Władysława Kosiniaka-Kamysza wskazał, że podczas urlopu wychowawczego żołnierz zawodowy nie pobiera uposażenia, wobec czego nie otrzymuje również świadczenia mieszkaniowego.

Zgodnie z ustawą o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych RP żołnierzowi zawodowemu od dnia wyznaczenia na pierwsze stanowisko służbowe do dnia zwolnienia z czynnej służby wojskowej przysługuje prawo do zakwaterowania na czas służby w miejscowości, w której żołnierz pełni służbę, w miejscowości pobliskiej albo za jego zgodą w innej miejscowości. Prawo to jest realizowane w formach przydziału kwatery lub innego lokalu mieszkalnego; przydziału miejsca w internacie albo kwaterze internatowej albo też w postaci wypłaty świadczenia mieszkaniowego. Formę wybiera żołnierz.

Jak zauważył RPO, problem pojawia się, gdy żołnierz wybierze formę wypłaty świadczenia mieszkaniowego, a w tym czasie korzysta z urlopu macierzyńskiego lub wychowawczego.  W przypadku korzystania z urlopu macierzyńskiego i wychowawczego świadczenie mieszkaniowe przysługuje przez czas pobierania uposażenia. Tymczasem żołnierz zawodowy na urlopie wychowawczym podlega przepisom Kodeksu pracy i nie otrzymuje uposażenia. Zarazem jeśli żołnierz zawodowy korzysta z prawa do zakwaterowania w formie przydziału kwatery lub innego lokalu mieszkalnego, zachowuje to prawo również wtedy, gdy przebywa na urlopie wychowawczym.

Według RPO takie rozwiązanie może naruszać zasadę równego traktowania, gdyż „w nieporównywalnie lepszej sytuacji znajdują się żołnierze korzystający z prawa do zakwaterowania w naturze niż żołnierze pobierający świadczenie mieszkaniowe”. Dlatego rzecznik zwrócił się o rozważenie inicjatywy ustawodawczej w celu zniwelowania tej nierówności.

„Podniesiona kwestia została dostrzeżona przez resort obrony narodowej, niemniej należy podziękować Panu Rzecznikowi za przekazane spostrzeżenia związane z omawianym zagadnieniem, tj. koniecznością podjęcia zmian prawnych w zakresie zapewnienia równego traktowania żołnierzy korzystających z prawa do zakwaterowania w naturze i żołnierzy pobierających świadczenie mieszkaniowe” – odpowiedział na pismo RPO wiceminister obrony Paweł Bejda.

Zdaniem resortu należy podjąć próbę nowelizacji obowiązujących przepisów, tak aby wypłata świadczenia mieszkaniowego była powiązana z realizacją prawa do kwatery, a nie z uposażeniem. Za przyjęciem takiej interpretacji przemawia fakt, że przebywanie na urlopie wychowawczym nie pozbawia ani nie zawiesza prawa żołnierza zawodowego do zakwaterowania – w związku z tym powinien on również zachować prawo do wypłaty świadczenia mieszkaniowego – dodał wiceszef MON.

„W ocenie Ministerstwa Obrony Narodowej aktualizacja stosownych przepisów wychodzi również naprzeciw szeroko rozumianej polityce prorodzinnej i demograficznej, zważywszy, że świadczenie to stanowi element zabezpieczenia życiowych potrzeb żołnierzy i ich rodzin. Zatem zostanie podjęta procedura wprowadzenia odpowiednich zmian w regulacjach prawnych, które przyczynią się do poprawy opisanej sytuacji” – zapowiedział Bejda.