Rosja chce budować lekki myśliwiec

Pod koniec zeszłego roku rosyjskie biuro konstrukcyjne MiG złożyło zamówienie na przeprowadzenie badań nad „aerodynamiką lotu lekkiego wielozadaniowego dwusilnikowego samolotu frontowego, porównywalnego z zagranicznymi analogiami”. Na badania prowadzone w latach 2020-2025 przeznaczone zostało ok. 4 mln rubli.

Według informacji udostępnianych przez rosyjskie media branżowe można stwierdzić, że Kreml poszukuje nowego lekkiego myśliwca mogącego prowadzić misje frontowe, który wypełni lukę pomiędzy dwusilnikowymi myśliwcami MiG-35 a lekkimi szkolnymi Jak-130.

Samolot MiG-35 jest daleko posuniętą modyfikacją maszyn MiG-29K/KUB i MiG-29M/M2, określaną przez producenta samolotem "generacji 4++", co ma podkreślać jego zdolność do operowania w środowisku sieciocentrycznym i zdolność do współdziałania z samolotami 5. generacji. Samolot napędzany jest dwoma silnikami Klimow RD-33MK, które pozwalają mu na osiągnięcie prędkości maksymalnej 2 Ma na wysokości 5000 m i 1,17 Ma na poziomie morza oraz pułapu 16 tys. metrów. Jego maksymalna masa startowa wynosi ok. 24500 kg,. Jak widać myśliwiec ten jest bardziej zbliżony parametrami do używanych przez siły powietrzne Su-35 oraz myśliwców 5. generacji Su-57 niż myśliwców lekkich jak HAL Tejas, JAS-39 Gripen czy pakistański JF-17.

Jak-130 to z kolei dwuosobowy samolot przeznaczony, w zamyśle, do szkolenia podstawowego i zaawansowanego "przyszłych pilotów samolotów generacji 4++ i 5" - pozwala mu na to m.in. nowoczesna kabina pozwalająca na naukę korzystania z wyświetlaczy wielofunkcyjnych czy wyświetlacza przeziernego. Wspomniana awionika oraz zewnętrzne węzły do podwieszenia wyposażenia (w liczbie siedmiu lub dziewięciu) pozwalają mu też spełniać zadania lekkiego samolotu bojowego.  Maksymalna masa startowa Jaka-130 to 10 290 kg, napęd samolotu zapewniają dwa dwuprzepływowe silniki AI-222-25 pozwalające osiągnąć prędkość maksymalną 0,93 Ma, maksymalny pułap lotu 12,5 tys. metrów.

MiG-29/35 to samolot ciężki a co za tym idzie łatwiejszy do wykrycia i drogi w eksploatacji. Jego koncepcja jako myśliwca lekkiego (frontowego), który miał dopełniać ciężkie maszyny z rodziny Su-27 wydaje się chybiona biorąc pod uwagę jego relatywnie nieduże zasięg i skromne możliwości przenoszenia uzbrojenia w porównaniu z analogicznymi konstrukcjami zachodnimi. Nie wspominając o przepaści jeżeli chodzi o pokładowa elektronikę. Koszt efekt tej maszyny nie jest najwyraźniej zadowalający jako że nie udało się go sprzedać żadnemu klientowi eksportowemu i łącznie powstało zaledwie osiem tych samolotów.

Tymczasem na świecie lekkie myśliwce chętnie kupują państwa o umiarkowanych budżetach. Nabywców zagranicznych zdobyły różne wersje Gripena, JF-17, czy stosunkowo lekki F-16. Wydaje się, że budowa komercyjnego lekkiego myśliwca przez Rosję, państwo które dysponuje nadal jednymi z najlepszych technologii silników odrzutowych na świecie (bariera nie do przeskoczenia nadal np. przez Chiny, Turcję, Indie czy Republikę Korei) i doskonałym dorobkiem jeśli chodzi o aerodynamikę, sprawia, że przedsięwzięcie wydaje się mieć rację bytu pod warunkiem nawiązania współpracy z zagranicznymi partnerami. Budżet projektowy w wysokości 4 mln rubli w dodatku rozłożony na kilka lat budzi jednak uzasadnione wątpliwości. Co ciekawe w lutym 2017 r. pojawiła się informacja o chęci wspólnego stworzenia myśliwca 5. generacji w oparciu o rodzinę MiG-29 wspólnie ze Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi. Od tamtej pory nie pojawiły się jednak nowe informacje w tej sprawie.