Polscy żołnierze na Węgrzech: ćwiczenia Breakthrough-25

Odbywające się w listopadzie na Węgrzech ćwiczenia Breakthrough-25 (Przełamanie-25) stanowiły kolejny krok we wzmacnianiu współpracy pomiędzy armiami państw wchodzących w skład Grupy Wyszehradzkiej. Przez wiele dni żołnierze ćwiczyli swoje umiejętności, pokazując także to, co potrafili z wykorzystaniem różnego typu sprzętu. Podczas ćwiczeń przedstawiciele szefów obrony wymienionych państw rozmawiali na temat wspólnych inicjatyw szkoleniowych oraz kierunków dalszej współpracy regionalnej.

Podhalańczycy godnie reprezentowali Polskę

W czasie realizacji ćwiczeń można było zobaczyć m.in. węgierskie armatohaubice PzH 2000 i czołgi Leopard 2A4/A7HU, słowackie transportery opancerzone rodziny BOV 8x8 wraz z czołgami Leopard 2A4 i armatohaubicami Zuzana. Rdzeniem formacji były tutaj jednostki węgierskie, wspierane przez oddziały z wymienionych państw. Pozwoliło to na sprawdzenie skuteczności sprzętu oraz wymianę doświadczeń pomiędzy żołnierzami służącymi na często zbliżonych konstrukcjach.

Polskie Siły Zbrojne reprezentowali na ćwiczeniach żołnierze 21. Brygady Strzelców Podhalańskich, realizujący działania na moździerzach M120K Rak oraz sprzęcie towarzyszącym (m.in. wozach dowodzenia oraz ewakuacji medycznej).

M120K Rak to armatomoździerz samobieżny kalibru 120 mm. Załogowy system wieżowy osadzono na podwoziu kołowego transportera opancerzonego Rosomak. Korpus wieży wykonano z płyt z walcowanej stali. Bez dodatkowego opancerzenia moduł posiada osłonę balistyczną na poziomie 1 według normy STANAG 4569. Armatomoździerz jest ładowany odtylcowo. Jest też wyposażony w zmechanizowany układ zasilania w amunicję (automat ładowania). Długość przewodu lufy o gładkim przewodzie wynosi 25 kalibrów. W zależności od amunicji donośność wynosi od 8 do 12 km (obecnie trwają prace nad granatami o donośności 14 km). Szybkostrzelność określa się na 6-8 strzałów na minutę. Zapas amunicji wynosi 46 nabojów, z czego 20 znajduje się w magazynie automatu ładowania. Do samoobrony służy uniwersalny karabin maszynowy UKM-2000 kalibru 7,62 mm.

Wóz wyposażono w nowoczesny zestaw kierowania ogniem Topaz oraz przyrząd obserwacyjno-celowniczy z dalmierzem laserowym. Dzięki temu ostatniemu Rak może prowadzić ogień bezpośredni, płaskotorowy (dlatego jego uzbrojenie główne jest armatomoździerzem, a nie po prostu moździerzem). Napędy wieży są elektryczne, jednak w przypadku awarii istnieje możliwość ręcznego obrotu modułem uzbrojenia. Opancerzenie kadłuba zapewnia załodze ochronę przed amunicją kal. 14,5 mm od przodu oraz 7,62 mm z boków i tyłu kadłuba. Pojazd napędza silnik Scania o mocy 490 KM, który umożliwia rozpędzenie ważącego 24,5 tony wozu do 80 km/h. Obecnie Raki znajdują się w służbie sił zbrojnych Polski i Ukrainy.

Panzerhaubitze 2000 (PzH 2000) to niemiecka samobieżna armatohaubica opracowana przez firmy Krauss-Maffei Wegmann, Maschinenbau Kiel oraz Rheinmetall dla sił zbrojnych Niemiec w celu zastąpienia starzejących się M109A3G. Konstrukcja wykorzystuje podzespoły z czołgu Leopard 2, co ułatwia jej serwisowanie w krajach użytkujących oba wozy. Donośność określa się na ponad 40 km (w zależności od wykorzystanej amunicji). Wynik ten może zostać poprawiony do ponad 50 km przy zastosowaniu amunicji specjalnej, np. M982 Excalibur lub  M2005 V-LAP. Pod tym względem PzH 2000 ma wiele cech wspólnych z innymi natowskimi haubicami kalibru 155 mm i z lufą o długości 52 kalibrów, jak polska AHS Krab czy francuski CAESAR.

W kadłubowym magazynie amunicyjnym umieszczono 60 pocisków, a w tylnej niszy wieży za pancerną przegrodą znajduje się 67 kompletów modułowych ładunków miotających. PzH 2000 charakteryzuje się wysoką szybkostrzelnością dzięki zastosowanemu automatowi ładowania na pociski. Trzy strzały można oddać w dziewięć sekund, a 10 strzałów w 56 sekund. W zależności od stopnia nagrzania lufy szybkostrzelność praktyczna może wynieść od 10 do 13 strzałów na minutę. PzH 2000 znajduje się w służbie Niemiec, Holandii, Litwy, Grecji, Włoch i Węgier oraz Ukrainy. Kijów otrzymał haubice z Niemiec, Holandii i Włoch w ramach pomocy wojskowej.

Zuzana to słowackiej produkcji armatohaubica o trakcji kołowej opracowana przez przedsiębiorstwo Konštrukta-Defence na bazie czechosłowackiej haubicy DANA wz.77, w latach 90. XX wieku. Na stan armii Słowacji przyjęto ją w 1998 roku. Uzbrojenie główne stanowi armatohaubica kal. 155 mm z lufą o długości 45 kalibrów. Pozwala to na rażenie celów lądowych na dystansie do 39,6 km, w zależności od użytej amunicji. Zapas amunicji wynosi 40 pocisków oraz ładunków miotających, zaś szybkostrzelność określono na 6 strzałów na minutę.

Haubica posiada automat ładowania, a także możliwość prowadzenia ognia w trybie MRSI (Multi Round Simultaneous Impact), czyli zaplanowania ostrzału tak, by kilka pocisków uderzyło w cel w tym samym momencie. Jednostkę napędową stanowi silnik Tatra T3-930-52 o mocy 355 KM, pozwalający rozpędzić pojazd do 80 km/h przy masie własnej blisko 28,5 tony. Obecnie armatohaubice Zuzana znajdują się na stanie armii Słowacji oraz Cypru w liczbie 16 i 12 sztuk. Jej wersją rozwojową jest Zuzana 2.

Leopard 2A7HU to zmodyfikowany wariant niemieckiego czołgu podstawowego Leopard 2A7, na potrzeby węgierskiej armii, zamówiony w roku 2018. Uzbrojenie główne stanowi armata gładkolufowa kal. 120 mm Rh120 L/55, sprzężona z uniwersalnym karabinem maszynowym FN MAG kal. 7,62 mm. Oprócz tego na stropie wieży znajduje się pomocniczy wielkokalibrowy karabin maszynowy M2 kal. 12,7 mm umieszczony w zdalnie sterowanym module uzbrojenia deFNder firmy FN Herstal. Jednostkę napędową czołgu stanowi silnik MTU MB 873 Ka-501 o mocy 1500 KM, pozwalający na rozpędzenie tego ważącego ponad 66 ton czołgu do 70 km/h.

Głównymi zmianami węgierskiego czołgu względem bazowego Leoparda 2A7 są m.in. zwiększenie opancerzenia stropu wieży pojazdu pomiędzy włazami (podobnie jak w Leopardach 2A6HEL/A6E/Strv 122/2QAT) oraz ogólne zwiększenie opancerzenia. Węgierski Leopard 2A7 charakteryzuje się nowym systemem kierowania ogniem, który dysponuje również autotrackerem, czyli możliwością automatycznego śledzenia wybranego celu dzięki porównaniu w kamerze termowizyjnej kontrastu pomiędzy celem a tłem. Dowódca wozu otrzymał nowy panoramiczny przyrząd obserwacyjno-celowniczy PERI RTWL, który zastąpił przyrząd PERI R17A2.

Leopard 2A4 to niemiecki czołg podstawowy produkowany od 1985 r. To ostatnia wersja Leoparda 2 wdrożona w czasie zimnej wojny. Uzbrojenie główne stanowi gładkolufowa armata Rh-120 L/44 kalibru 120 mm. Zapas amunicji wynosi 42 naboje. Z armatą sprzężono uniwersalny karabin maszynowy MG3 kal. 7,62 mm. Identyczny ukm umieszczono na stropie wieży. Jednostkę napędową stanowi 12-cylindrowy silnik MTU MB 873 Ka-501 o mocy 1500 KM połączony z przekładnią Renk HSWL 354. Czołg może rozpędzić się do 68 km/h podczas jazdy do przodu oraz 31 km/h przemieszczając się wstecz. Do tej wersji modernizowano wszystkie wcześniejsze warianty Leoparda 2 (A0-A3). Czołgi w tym standardzie zostały zakupione przez (między innymi) Polskę, Ukrainę, Hiszpanię, Finlandię, Chile, Czechy, Słowację czy Grecję.