Patrioty ochronią szwedzkie niebo. Umowa podpisana

Koncern Raytheon, jak i szwedzka agencja FMV poinformowały o podpisaniu umowy międzyrządowej na dostawę zestawu przeciwlotniczego i przeciwrakietowego Patriot dla tamtejszych sił zbrojnych. Dokument LOA (Letter of Offer and Acceptance) został sygnowany przez dyrektora generalnego FMV Görana Mårtenssona. Obejmuje dostawę czterech jednostek ogniowych w wersji PAC-3+/PDB-8, nieujawnionej liczby pocisków rakietowych, części zamiennych i dodatkowego wyposażenia oraz wsparcia technicznego i szkolenia.

Na razie nie ujawniono, jaka jest wartość podpisanej umowy międzyrządowej. Maksymalna kwota notyfikowana w dokumencie FMS to 3,2 mld dolarów, przy czym za taką kwotę Szwedzi mieli otrzymać – bez offsetu – 4 zestawy Patriot z 12 wyrzutniami, czterema radarami sektorowymi, taką samą liczbą stacji kontroli ECS oraz elementy wsparcia, 200 pocisków PAC-3 MSE i 100 rakiet PAC-2 GEM-T.

W szwedzkich mediach pojawiały się informacje, że kwota 3,2 mld USD jest zbyt wysoka, a jednym ze sposobów jej obniżenia mogło być ograniczenie liczby rakiet. Na razie nie wiadomo, czy tak się stało.

Szwedzi zdecydowali się na zakup Patriotów 7 listopada 2017 roku, wtedy też rozpoczęto negocjacje w trybie FMS. W lutym br. stosowną notyfikację wydał Departament Stanu USA, natomiast w maju przekazano ofertę rządową LOA. Zgodę na transakcję na początku sierpnia wydał szwedzki rząd, a dziś (10 sierpnia) została ona formalnie sfinalizowana.

Przeprowadzenie procedury FMS zajęło więc Szwecji i Stanom Zjednoczonym nieco ponad dziewięć miesięcy. Będzie ona realizowana bez offsetu, choć prawdopodobnie zostaną użyte standardowe dla szwedzkiej armii pojazdy firmy Rheinmetall MAN Military Vehicles. W poprzednim etapie postępowania uczestniczył też system SAMP/T, ale jego oferta została odrzucona. Patrioty zastąpią w Szwecji zmodernizowane zestawy przeciwlotnicze Hawk, oznaczone lokalnie Rb 97. Nawiasem mówiąc, jeszcze przed rosyjską aneksją Krymu Szwedzi rozważali wycofanie tego systemu bez wprowadzenia następcy, ale ostatecznie to nie nastąpiło, a same zestawy Rb 97 były w ramach ćwiczeń rozmieszczane np. na Gotlandii. Niewykluczone, że również Patrioty będą uczestniczyć w działaniach na wyspie.

Nowe systemy dadzą szwedzkim siłom zbrojnym możliwość rażenia pocisków balistycznych. Patrioty zostały rekomendowane przez armię również z myślą o odpieraniu ataków za pomocą klasycznych celów powietrznych, np. samolotów, czy zwalczania wielu obiektów jednocześnie. Nie jest też tajemnicą, że podpisana dziś umowa pozwoli na znaczne wzmocnienie współpracy wojskowo-politycznej ze Stanami Zjednoczonymi, będącej faktycznym priorytetem Szwecji pomimo że ta pozostaje poza strukturami NATO.

Kontrakt jest dużym sukcesem władz USA i koncernów Raytheon (producenta i integratora zestawu) oraz Lockheed Martin (producenta pocisków PAC-3 MSE). Spółka podkreśla w komunikacie, że Szwecja stanie się szesnastym użytkownikiem zestawów tego typu. Będzie jednocześnie siódmym państwem europejskim, wykorzystującym Patrioty.

Dziś zestawami tego typu na Starym Kontynencie dysponują – obok US Army Europe – także Niemcy i Holandia (w wersji PAC-3) oraz Grecja i Hiszpania (w wersji PAC-2). W ubiegłym roku kontrakt na dostawę Patriotów w wersji PAC-3+/PDB-8 podpisała Rumunia. Z kolei w marcu br. Polska podpisała LOA na dostawę czterech jednostek ogniowych (dwóch baterii) systemu IBCS/Patriot z pociskami PAC-3+ w ramach pierwszej fazy programu obrony powietrznej Wisła. Spośród trzech państw, które zakupiły Patrioty w ciągu ostatnich 12 miesięcy, jedynie Polska zdecydowała się na zastosowanie procedury offsetowej, jak i pozyskanie od podstaw zestawów zintegrowanych z systemem obrony powietrznej IBCS, znacznie zwiększającym możliwości bojowe baterii, w szczególności w zakresie współdziałania w zintegrowanym systemie obrony powietrznej.

Nie zmienia to faktu, że wszystkie trzy zakupy są istotnym elementem procesu wzmocnienia obrony powietrznej w naszym regionie Europy. Według części źródeł Szwecja zamierza w dłuższym terminie kupić kolejne cztery jednostki ogniowe Patriot, aby móc w pełni zastąpić zestawy Rb 97. Mogą one zostać zintegrowane z pociskami SkyCeptor, tymi samymi które są przewidziane do użycia w drugiej fazie polskiego programu obrony powietrznej Wisła.