Patrioty jadą do Szwecji. Zielone światło dla miliardowego kontraktu

AKTUALIZACJA 03.08 09:31 Zgodnie z oczekiwaniami agencja FMV otrzymała upoważnienie do realizacji zakupu systemu Patriot od szwedzkiego rządu. Według wydanego komunikatu kolejnym krokiem będzie formalne podpisanie LOA, co jest oczekiwane w najbliższej przyszłości. 

Jak podaje Sveriges Radio, niebawem rząd Szwecji ma wkrótce wyrazić zgodę na zakup systemu przeciwlotniczego i przeciwrakietowego Patriot. Dzięki temu agencja FMV będzie mogła podpisać umowę międzyrządową LOA (Letter of Offer and Acceptance) na pozyskanie czterech pierwszych szwedzkich jednostek ogniowych Patriot.

Tym samym zakończy się trwający od listopada ubiegłego roku proces pozyskania Patriotów w trybie międzyrządowym (FMS). Wtedy to Szwedzi poinformowali o planie wysłania wniosku do strony amerykańskiej Letter of Request w celu otrzymania szczegółowej oferty rządowej.

Departament Stanu poinformował o wyrażeniu zgody na zakup przez Szwecję systemu Patriot w lutym br., a prawie trzy miesiące później – w pierwszych dniach maja – Szwedzi otrzymali szczegółową ofertę rządową. Propozycja miała być ważna do 10 sierpnia, a planowana decyzja rządu Szwecji będzie oznaczała, że zostanie zrealizowana.

Na razie nie jest znana dokładna wartość umowy. Wiadomo na pewno, że nie będzie niższa od 10 mld koron (ok. 1,13 mld USD), a w praktyce może znacznie przekroczyć tę kwotę. Kontrakt ma objąć dostawę czterech jednostek ogniowych. Każda będzie się składać z trzech wyrzutni rakiet, radaru sektorowego AN/MPQ-65, stacji kontroli ECS oraz systemów łączności i wsparcia. Szwedzi planują też zakup elementów dowodzenia dla dwóch batalionów obrony powietrznej.

Uzbrojenie szwedzkich baterii będą na tym etapie stanowić pociski PAC-3 MSE i PAC-2 GEM-T. Są one pozyskiwane w istniejącej konfiguracji PAC-3+/PDB-8 i bez offsetu, choć wstępnie zaplanowano zakup pojazdów i naczep w firmie RMMV (Rheinmetall MAN Military Vehicles), gdyż to ona zaopatruje Szwedów w pojazdy.

Maksymalna wartość pakietu obejmującego 4 jednostki ogniowe, 200 rakiet PAC-3 MSE oraz 100 pocisków PAC-2 GEM-T została w lutym wyceniona przez Departament Stanu na 3,2 mld USD. W Szwecji pojawiały się jednak głosy, że ostatecznie Sztokholm może zdecydować się na zmniejszenie liczby pozyskiwanych pocisków, aby obniżyć cenę całego systemu. Należy pamiętać, że – jak w każdym podobnym przypadku – notyfikacja dla Kongresu obejmuje maksymalny zakres i wartość umowy, ostatecznie może ona mieć mniejszy zakres.

Szwedzi zdecydowali się na pozyskanie Patriotów aby zastąpić posiadane zestawy przeciwlotnicze Hawk (oznaczone w zmodernizowanej wersji Rb 97). W ostatnim etapie postępowania, zakończonym w ub. r., brał też udział system SAMP/T.

Po zakupie Patriotów szwedzkie siły zbrojne zyskają zdolność zwalczania pocisków balistycznych, zwiększą się też możliwości odpierania ataków z użyciem celów aerodynamicznych (samoloty, rakiety cruise). Transakcja ma też stanowić ważny element zacieśniania współpracy szwedzko-amerykańskiej, tak na płaszczyźnie wojskowej jak i politycznej. Transakcja to też sukces koncernu Raytheon (producenta i integratora Patriotów), jak i Lockheed Martin (producenta rakiet PAC-3 MSE). W przyszłości nie jest wykluczone pozyskanie kolejnych czterech jednostek Patriotów, aby w pełni zastąpić Hawki. Pojawiały się informacje o zainteresowaniu Szwedów pociskami SkyCeptor, planowanymi do wprowadzenia w Polsce w ramach drugiego etapu programu Wisła. 

Szwecja jest trzecim państwem europejskim, jakie w ostatnich latach decyduje się na zakup Patriotów. Jeszcze w ubiegłym roku umowę na pierwszą jednostkę systemu Patriot podpisała Rumunia. W marcu br. sfinalizowano pierwszy etap polskiego programu Wisła. W odróżnieniu od Szwecji i Rumunii, które jak na razie zakupiły Patrioty bez offsetu i w istniejącej konfiguracji, Polska pozyskuje jednak system Patriot w nowocześniejszej wersji, zintegrowanej z systemem zarządzania obroną powietrzną IBCS firmy Northrop Grumman, w ramach specjalnej procedury „yockey waiver”. Umowie towarzyszył też offset, jednak w programie Wisła zdecydowanie większa część współpracy przemysłowej ma być realizowana w drugim etapie.

Zakup Patriotów wpisuje się w proces wzmacniania zdolności obronnych przez Szwecję. Jest on realizowany od rosyjskiej aneksji Krymu i obejmuje zwiększenie wydatków obronnych, zakupy i modernizację uzbrojenia, a także podwyższenie liczebności i gotowości wojsk, również jednostek rezerwowych oraz wzmocnienie obrony cywilnej. W ubiegłym roku podjęto decyzje o przywróceniu poboru powszechnego, w br. z kolei rozpoczęto odtwarzanie pułku rozlokowanego na Gotlandii (już wcześniej na wyspie ustanowiono obecność wojskową). Szwedzi podjęli też decyzje o przywróceniu do służby wcześniej wycofanych systemów, jak np. wyrzutnie rakiet ziemia-woda RBS-15 Mk 2, czy część czołgów Strv 122/Leopard 2, które przez pewien czas były wyłączone z linii. Zakup Patriotów to jeden z trzech największych programów zbrojeniowych w Szwecji, obok wprowadzenia myśliwców Gripen nowej generacji i budowy nowych okrętów podwodnych A26.